Polessk: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
po czyszczeniu kodu przejrzyj wykonane zmiany! |
drobne merytoryczne |
||
Linia 24: | Linia 24: | ||
'''Polessk''', '''Labiawa'''<ref>egzonim wariantowy przyjęty na 79. posiedzeniu KSNG [http://ksng.gugik.gov.pl/pliki/zmiany_egzonimow/zmiany_egzonimow_na_79_posiedzeniu.pdf]</ref> ([[język rosyjski|ros.]] Полесск; [[język niemiecki|niem.]] ''Labiau'') – [[miasto]] rejonowe w [[Rosja|Rosji]] w [[Obwód kaliningradzki|obwodzie kaliningradzkim]] nad [[Zalew Kuroński|Zalewem Kurońskim]]. W [[rejon polesski|rejonie polesskim]] mieszka 18 300 osób (w tym w mieście 7 600 – dane z [[2005]]). |
'''Polessk''', '''Labiawa'''<ref>egzonim wariantowy przyjęty na 79. posiedzeniu KSNG [http://ksng.gugik.gov.pl/pliki/zmiany_egzonimow/zmiany_egzonimow_na_79_posiedzeniu.pdf]</ref> ([[język rosyjski|ros.]] Полесск; [[język niemiecki|niem.]] ''Labiau'') – [[miasto]] rejonowe w [[Rosja|Rosji]] w [[Obwód kaliningradzki|obwodzie kaliningradzkim]] nad [[Zalew Kuroński|Zalewem Kurońskim]]. W [[rejon polesski|rejonie polesskim]] mieszka 18 300 osób (w tym w mieście 7 600 – dane z [[2005]]). |
||
== Historia == |
|||
Osada założona w [[1258]] roku. [[28 czerwca]] [[1642]] roku została podniesiona do rangi miasta przez [[Fryderyk Wilhelm Hohenzollern (Wielki Elektor)|Wielkiego Elektora Fryderyka Wilhelma]]. Tutaj [[20 listopada]] [[1656]] Wielki Elektor zawarł ugodę z [[Karol X Gustaw|Karolem Gustawem]], dzięki której [[Prusy (państwo)|Prusy]] stały się niezależne od [[Polska|Polski]]. [[3 stycznia]] [[1813]] roku w pobliżu Labiawy, nad rzeką [[Dejma|Dejmą]] doszło do bitwy między cofającymi się spod [[Moskwa|Moskwy]] wojskami [[Napoleon Bonaparte|Napoleona]] i armią rosyjską. W bitwie brały udział polskie pułki dowodzone przez Aleksandra Chlebowskiego i Henryka Ignacego Kamieńskiego pełniące funkcję straży tylnej. Od [[1818]] roku siedziba powiatu (''Landkreis''). |
Osada założona w [[1258]] roku. [[28 czerwca]] [[1642]] roku została podniesiona do rangi miasta przez [[Fryderyk Wilhelm Hohenzollern (Wielki Elektor)|Wielkiego Elektora Fryderyka Wilhelma]]. Tutaj [[20 listopada]] [[1656]] Wielki Elektor zawarł ugodę z [[Karol X Gustaw|Karolem Gustawem]], dzięki której [[Prusy (państwo)|Prusy]] stały się niezależne od [[Polska|Polski]]. [[3 stycznia]] [[1813]] roku w pobliżu Labiawy, nad rzeką [[Dejma|Dejmą]] doszło do bitwy między cofającymi się spod [[Moskwa|Moskwy]] wojskami [[Napoleon Bonaparte|Napoleona]] i armią rosyjską. W bitwie brały udział polskie pułki dowodzone przez Aleksandra Chlebowskiego i Henryka Ignacego Kamieńskiego pełniące funkcję straży tylnej. Od [[1818]] roku siedziba powiatu (''Landkreis''). |
||
Miasto zostało zdobyte przez oddziały 2 Frontu Białoruskiego [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] w dniu [[23 stycznia]] [[1945]]. [[7 kwietnia]] [[1946]] przemianowane na Polessk. Rosyjska nazwa ''Polessk'' pochodzi od otaczających miasto lasów, błot i kanałów. |
Miasto zostało zdobyte przez oddziały 2 Frontu Białoruskiego [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]] w dniu [[23 stycznia]] [[1945]]. [[7 kwietnia]] [[1946]] przemianowane na Polessk. Rosyjska nazwa ''Polessk'' pochodzi od otaczających miasto lasów, błot i kanałów. |
||
== Zabytki == |
|||
Zamek krzyżacki założony ok. [[1288]], zbudowany jako murowany ok. 1360, przebudowany w XVI i XVII w., restaurowany po pożarze [[1917]]. Spalony i częściowo zburzony [[1965]]. W mieście zachowana zabudowa mieszkalna z przełomu XIX/XX w. Kościół parafialny z XIV-XVI w. nie zachował się. |
|||
* Zamek krzyżacki - fortyfikację zbudowano pierwotnie z drewna po podziale Sambii w 1258 r. W 1277 r. zniszczone zostało ono przez plemię Skalawów. Trzy lata później obiekt odbudowano i przeznaczono na siedzibę komtura, którą był wyjątkowo krótko, bo jedynie do 1289 r. gdy dokonano przenosin komturii do Ragnety i usadowiono w Labiawie wójta podporządkowanego ragneckiemu komturowi. Jako murowany zbudowany ok. 1360, przebudowany w XVI wieku, gdy obiekt stał się rezydencją księżnej Anny Marii - drugiej żony Albrechta Hohenzollerna. Restaurowany przez Niemców po pożarze w [[1917]]. Spalony i częściowo zburzony przez Rosjan w [[1965]]. |
|||
* W mieście zachowana zabudowa mieszkalna z przełomu XIX/XX w. |
|||
* Kościół parafialny z XIV-XVI w. nie zachował się. |
|||
Na terenie powiatu labiawskiego znajdował się [[obozy niemieckie 1933-1945|hitlerowski obóz koncentracyjny]] [[Hohenbruch (KL)|Hohenbruch]]. |
Na terenie powiatu labiawskiego znajdował się [[obozy niemieckie 1933-1945|hitlerowski obóz koncentracyjny]] [[Hohenbruch (KL)|Hohenbruch]]. |
Wersja z 15:27, 24 lut 2015
| |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Powierzchnia |
11 km² | ||
Wysokość |
3 m n.p.m. | ||
Populacja (2005) • liczba ludności • gęstość |
| ||
Nr kierunkowy |
40158 | ||
Kod pocztowy |
238630 | ||
Położenie na mapie obwodu królewieckiego ![]() Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||
Położenie na mapie Rosji ![]() Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark} |
Polessk, Labiawa[1] (ros. Полесск; niem. Labiau) – miasto rejonowe w Rosji w obwodzie kaliningradzkim nad Zalewem Kurońskim. W rejonie polesskim mieszka 18 300 osób (w tym w mieście 7 600 – dane z 2005).
Historia
Osada założona w 1258 roku. 28 czerwca 1642 roku została podniesiona do rangi miasta przez Wielkiego Elektora Fryderyka Wilhelma. Tutaj 20 listopada 1656 Wielki Elektor zawarł ugodę z Karolem Gustawem, dzięki której Prusy stały się niezależne od Polski. 3 stycznia 1813 roku w pobliżu Labiawy, nad rzeką Dejmą doszło do bitwy między cofającymi się spod Moskwy wojskami Napoleona i armią rosyjską. W bitwie brały udział polskie pułki dowodzone przez Aleksandra Chlebowskiego i Henryka Ignacego Kamieńskiego pełniące funkcję straży tylnej. Od 1818 roku siedziba powiatu (Landkreis).
Miasto zostało zdobyte przez oddziały 2 Frontu Białoruskiego Armii Czerwonej w dniu 23 stycznia 1945. 7 kwietnia 1946 przemianowane na Polessk. Rosyjska nazwa Polessk pochodzi od otaczających miasto lasów, błot i kanałów.
Zabytki
- Zamek krzyżacki - fortyfikację zbudowano pierwotnie z drewna po podziale Sambii w 1258 r. W 1277 r. zniszczone zostało ono przez plemię Skalawów. Trzy lata później obiekt odbudowano i przeznaczono na siedzibę komtura, którą był wyjątkowo krótko, bo jedynie do 1289 r. gdy dokonano przenosin komturii do Ragnety i usadowiono w Labiawie wójta podporządkowanego ragneckiemu komturowi. Jako murowany zbudowany ok. 1360, przebudowany w XVI wieku, gdy obiekt stał się rezydencją księżnej Anny Marii - drugiej żony Albrechta Hohenzollerna. Restaurowany przez Niemców po pożarze w 1917. Spalony i częściowo zburzony przez Rosjan w 1965.
- W mieście zachowana zabudowa mieszkalna z przełomu XIX/XX w.
- Kościół parafialny z XIV-XVI w. nie zachował się.
Na terenie powiatu labiawskiego znajdował się hitlerowski obóz koncentracyjny Hohenbruch.
Bibliografia
- Georg Dehio, Handbuch der Deutschen Kunstdenkmäler, neu bearb. von Ernst Gall, Deutschordensland Preussen, unter Mitw. von Bernhard Schmid und Grete Tiemann, München; Berlin, Deutscher Kunstverlag, 1952
- Handbuch der historischen Stätten, Ost- und Westpreussen, hrsg. von Erich Weise, Stuttgart, Kröner, 1981, ISBN 3-520-31701-X (unveränd. Nachdr. d. 1. Aufl. 1966)
- Carl von Lorck, Dome, Kirchen und Klöster in Ost- und Westpreussen. Nach alten Vorlagen, 2. unver. Aufl., Frankfurt am Main, Weidlich, 1982, ISBN 3-8035-1163-1
- Dehio-Handbuch der Kunstdenkmäler West- und Ostpreussen. Die ehemaligen Provinzen West- und Ostpreussen (Deutschordensland Preussen) mit Bütower und Lauenburger Land, bearb. von Michael Antoni, München; Berlin, Dt. Kunstverl., 1993, ISBN 3-422-03025-5
Linki zewnętrzne
- Labiawa, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 49 .