Stańkawa: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
merytoryczne |
→Pałac Czapskich w Stańkowie: drobne merytoryczne |
||
Linia 37: | Linia 37: | ||
=== Historia === |
=== Historia === |
||
Majątek w Stańkowie należał od XVI wieku do rodów Radziwiłłów i Stańków. W 1760 roku |
Majątek w Stańkowie należał od XVI wieku do rodów Radziwiłłów i Stańków. W 1760 roku majątek nabyła rodzina Hutten-Czapskich, w której ręku pozostawał do Traktatu Ryskiego w 1920 roku, po którym pozostał po stronie ZSRR. Do 1836 roku właścicielem majątku był [[Karol Józef Czapski]]. Nie zachował się pałac stanowiący centrum kompozycji przestrzennej rezydencji, zbudowany w latach 1861-62 przez [[Emeryk Hutten-Czapski|Emeryka Hutten-Czapskiego]], znanego kolekcjonera, numizmatyka i bibliofila, założyciela muzeum swego imienia w Krakowie. Budową kierowała Emerykowa Czapska<ref name="Memento2">{{cytuj książkę|nazwisko=Antoni Urbański|tytuł=Podzwonne na zgliszczach Litwy i Rusi, (II cz. książki ''[[Memento kresowe]]'')|data=1928|miejsce=Warszawa|strony=120}}</ref>. Pałac zbudowano na miejscu starego, parterowego dworu z przełomu XVII i XVIII wieku i był on uważany za jeden z piękniejszych na Mińszczyźnie. Emeryk Czapski umieścił tu swoją ogromną kolekcję: liczącą 20 000 woluminów bibliotekę, galerię obrazów i zbiór numizmatyczny. Kolekcja była powszechnie uważana za skarb narodowy. Część zbiorów była przechowywana w tak zwanym Skarbczyku na terenie rezydencji. Na przełomie lat 1894-95 Emeryk Hutten-Czapski przeniósł najcenniejsze zbiory kolekcji do Krakowa, a w roku 1903 żona, Elżbieta z Meiendorffów i synowie [[Karol Hutten-Czapski]] i Jerzy przekazali kolekcję wraz z budynkiem mieszczącym zbiory jako dar dla miasta Krakowa pod nazwą „Muzeum imienia hrabiego Emeryka Czapskiego”. Obecnie wchodzi w skład Muzeum Narodowego w Krakowie. |
||
Po roku 1920 w pałacu mieściła się szkoła. Pałac został on zniszczony podczas II wojny światowej, a na jego miejscu wzniesiono nowy budynek szkoły, która obecnie jest użytkownikiem całego zespołu. |
Po roku 1920 w pałacu mieściła się szkoła. Pałac został on zniszczony podczas II wojny światowej, a na jego miejscu wzniesiono nowy budynek szkoły, która obecnie jest użytkownikiem całego zespołu. |
||
Wersja z 16:52, 30 sie 2017
Pałac Czapskich wg N. Ordy, 1876 | |
Państwo | |
---|---|
Obwód | |
Rejon | |
Populacja (2010) • liczba ludności |
|
Nr kierunkowy |
+375 1716 |
Kod pocztowy |
222731 |
Położenie na mapie Białorusi Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:airport} |
Stańkawa (biał. Станькава; ros. Станьково, Stańkowo, hist. Stańków) – wieś na Białorusi, w obwodzie mińskim, w rejonie dzierżyńskim.
Miasto magnackie Stańków lokowane przed 1588 rokiem, własność Krzysztofa Radziwiłła, położone było w powiecie mińskim województwa mińskiego[1].
Pałac Czapskich w Stańkowie
Historia
Majątek w Stańkowie należał od XVI wieku do rodów Radziwiłłów i Stańków. W 1760 roku majątek nabyła rodzina Hutten-Czapskich, w której ręku pozostawał do Traktatu Ryskiego w 1920 roku, po którym pozostał po stronie ZSRR. Do 1836 roku właścicielem majątku był Karol Józef Czapski. Nie zachował się pałac stanowiący centrum kompozycji przestrzennej rezydencji, zbudowany w latach 1861-62 przez Emeryka Hutten-Czapskiego, znanego kolekcjonera, numizmatyka i bibliofila, założyciela muzeum swego imienia w Krakowie. Budową kierowała Emerykowa Czapska[2]. Pałac zbudowano na miejscu starego, parterowego dworu z przełomu XVII i XVIII wieku i był on uważany za jeden z piękniejszych na Mińszczyźnie. Emeryk Czapski umieścił tu swoją ogromną kolekcję: liczącą 20 000 woluminów bibliotekę, galerię obrazów i zbiór numizmatyczny. Kolekcja była powszechnie uważana za skarb narodowy. Część zbiorów była przechowywana w tak zwanym Skarbczyku na terenie rezydencji. Na przełomie lat 1894-95 Emeryk Hutten-Czapski przeniósł najcenniejsze zbiory kolekcji do Krakowa, a w roku 1903 żona, Elżbieta z Meiendorffów i synowie Karol Hutten-Czapski i Jerzy przekazali kolekcję wraz z budynkiem mieszczącym zbiory jako dar dla miasta Krakowa pod nazwą „Muzeum imienia hrabiego Emeryka Czapskiego”. Obecnie wchodzi w skład Muzeum Narodowego w Krakowie. Po roku 1920 w pałacu mieściła się szkoła. Pałac został on zniszczony podczas II wojny światowej, a na jego miejscu wzniesiono nowy budynek szkoły, która obecnie jest użytkownikiem całego zespołu.
Architektura zespołu
- neogotycka ostrołukowa brama wjazdowa z kordegardą, zwieńczona schodkowym szczytem, zbudowana w końcu XIX wieku.
- Skarbczyk, w którym mieściła się część biblioteki Czapskich. Jest to budowla być może jeszcze XVIII wieczna (lub nawet starsza), która w drugiej połowie XIX wieku otrzymała wystrój neogotycki. Dwukondygnacyjny skarbczyk został wzniesiony na planie czworoboku z czterema cylindrycznymi narożnymi basztami zwieńczonymi krenelażem i niewielkimi wieżyczkami o śpiczastych dachach.
- Oficyna, pełniąca rolę kuchni, łącząca się niegdyś z pałacem za pomocą przejścia podziemnego, została zbudowana w latach 80-XIX wieku. Jest to budynek parterowy, wzniesiony na planie prostokąta, z narożnikami i podmurówką ozdobionymi boniowaniem.
- Neogotycki dom mieszkalny dla pracowników folwarcznych został zbudowany około 1900 roku na planie litery „L”. Składa się z krótkiego dwukondygnacyjnego korpusu, którego szczyty zwieńczone są schodkowymi szczytami oraz wydłużonego korpusu parterowego. Zachowało się także kilka budynków gospodarczych.
- Park krajobrazowy założony w drugiej połowie XIX wieku o powierzchni 15 ha, z trzech stron otoczony murem. W południowej części parku znajduje się duży staw z dwiema wyspami, na jednej z nich zachowała się okrągła altanka z dachem (niegdyś słomianym) wspartym na ośmiu kolumnach.
- ruiny cerkwi pod wezwaniem Św. Mikołaja z 1858 roku.
- cerkiew pw. św. Mikołaja Cudotwórcy
- ↑ Stanisław Alexandrowicz, Geneza i rozwój sieci miasteczek Białorusi i Litwy do połowy XVII w., w: Acta Baltico‑Slavica t. 7, 1970, s. 101.
- ↑ Antoni Urbański: Podzwonne na zgliszczach Litwy i Rusi, (II cz. książki Memento kresowe). Warszawa: 1928, s. 120.
Linki zewnętrzne
- Stańków, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 210 .
- STANKOVO.BY
- Radzima.org