Przejdź do zawartości

Wzgórze św. Małgorzaty w Bytomiu: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 1: Linia 1:
{{Współrzędne|50°20′28″N 18°54′52″E|type:landmark|umieść=na górze}}
{{Współrzędne|50°20′28″N 18°54′52″E|type:landmark|umieść=na górze}}
[[Plik:Bytom - Kościół św. Małgorzaty.JPG|thumb|200px|[[Kościół św. Małgorzaty w Bytomiu]]]]
[[Plik:Bytom - Kościół św. Małgorzaty.JPG|thumb|200px|[[Kościół św. Małgorzaty w Bytomiu]]]]
'''Wzgórze św. Małgorzaty w Bytomiu''' – miejsce założenia pierwszego [[gród|grodu]] [[bytom]]skiego, którego powstanie szacuje się na połowę [[XI wiek]]u.
'''Wzgórze św. Małgorzaty w Bytomiu''' – miejsce założenia pierwszego [[gród|grodu]] [[bytom]]skiego, którego powstanie szacuje się od połowy [[XI wiek]]u, a funkcjonował szczególnie intensywnie na przełomie XII-XIII wieku, aż do czasu lokacji miasta w obecnym miejscu<ref name=":0">{{Cytuj |autor = Wojciech Kawka, Piotr Boroń |tytuł = Relikty drewnianego kościoła świętej Małgorzaty w Bytomiu |data dostępu = 2019-05-29 |url = https://www.academia.edu/39277067/Relikty_drewnianego_ko%C5%9Bcio%C5%82a_%C5%9Bwi%C4%99tej_Ma%C5%82gorzaty_w_Bytomiu |język = en}}</ref>. Od 2 połowy XIV wieku funkcjonuje w tym miejscu cmentarz.


Naturalne wzniesienie o dużym znaczeniu militarnym, z jednej strony chronione przez opływającą je rzekę [[Bytomka|Bytomkę]], z pozostałych przez podmokłe łąki stanowiło ważny punkt strategiczny na szlaku handlowym z [[Wrocław]]ia do [[Kraków|Krakowa]]. Bezpośrednią przyczyną wybudowania warownego grodu były toczące się w tamtym okresie walki polsko-czeskie o panowanie nad [[Śląsk]]iem. Dzięki swojemu położeniu Bytom miał zagrodzić wojskom czeskim drogę do Krakowa.
Naturalne wzniesienie o dużym znaczeniu militarnym, z jednej strony chronione przez opływającą je rzekę [[Bytomka|Bytomkę]], z pozostałych przez podmokłe łąki stanowiło ważny punkt strategiczny na szlaku handlowym z [[Wrocław]]ia do [[Kraków|Krakowa]]. Bezpośrednią przyczyną wybudowania warownego grodu były toczące się w tamtym okresie walki polsko-czeskie o panowanie nad [[Śląsk]]iem. Dzięki swojemu położeniu Bytom miał zagrodzić wojskom czeskim drogę do Krakowa.


Około [[1170]] roku [[Bolesław IV Kędzierzawy|Bolesław Kędzierzawy]] ufundował tu murowany [[kościół św. Małgorzaty w Bytomiu|kościół św. Małgorzaty]]<ref name="bytom">{{cytuj stronę|url=http://www.bytom.pl/pl/9/1197126488/1197130037/4|tytuł=Wzgórze św. Małgorzaty|opublikowany=bytom.pl|język=pl|data dostępu=2009-03-03}}</ref>, którego kształt uwieczniony został na [[tympanon Jaksy|tympanonie Jaksy]] pochodzącym z [[Kościół św. Michała Archanioła we Wrocławiu|kościoła św. Michała na wrocławskim Ołbinie]]. Po [[lokacja (historia)|lokacji]] miasta Bytomia w [[1254]] roku znaczenie dawnego grodu na wzgórzu św. Małgorzaty spadło<ref name="bytom"/>. Po zdobyciu Bytomia przez [[Husyci|husytów]] w [[1430]] gród, a wraz z nim i kościół, zostały prawdopodobnie doszczętnie zniszczone.
Około [[1170]] roku [[Bolesław IV Kędzierzawy|Bolesław Kędzierzawy]] ufundował tu murowany [[kościół św. Małgorzaty w Bytomiu|kościół św. Małgorzaty]]<ref name="bytom">{{cytuj stronę|url=http://www.bytom.pl/pl/9/1197126488/1197130037/4|tytuł=Wzgórze św. Małgorzaty|opublikowany=bytom.pl|język=pl|data dostępu=2009-03-03}}</ref>, którego kształt uwieczniony został na [[tympanon Jaksy|tympanonie Jaksy]] pochodzącym z [[Kościół św. Michała Archanioła we Wrocławiu|kościoła św. Michała na wrocławskim Ołbinie]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.ma.wroc.pl/pl/expo/expo_sala_romanska.html|tytuł=Wystawy w Muzeum Architektury – Sala Romańska |opublikowany=[[Muzeum Architektury we Wrocławiu]]|język=pl|data dostępu=2009-03-02}}</ref>. Po [[lokacja (historia)|lokacji]] miasta Bytomia w [[1254]] roku znaczenie dawnego grodu na wzgórzu św. Małgorzaty spadło<ref name="bytom"/>. Po zdobyciu Bytomia przez [[Husyci|husytów]] w [[1430]] gród, a wraz z nim i kościół, zostały prawdopodobnie doszczętnie zniszczone.


Obecny, już czwarty, kościół św. Małgorzaty wybudowany został w [[1881]] roku w stylu [[neogotyk|neogotyckim]]. Oprócz kościoła i cmentarza na wzgórzu znajduje się także [[dom zakonny]] [[Werbiści|Werbistów]] mieszczący się tam od roku [[1940]]<ref name="bytom"/>.
W 1676 roku zbudowano na tym miejscu kościół drewniany, który rozebrano w 1880 roku<ref name=":0" />. Obecny, już czwarty, kościół św. Małgorzaty wybudowany został w [[1881]] roku w stylu [[neogotyk|neogotyckim]]. Oprócz kościoła i cmentarza na wzgórzu znajduje się także [[dom zakonny]] [[Werbiści|Werbistów]] mieszczący się tam od roku [[1940]]<ref name="bytom"/>.


== Przypisy ==
== Przypisy ==

Wersja z 13:01, 29 maj 2019

Kościół św. Małgorzaty w Bytomiu

Wzgórze św. Małgorzaty w Bytomiu – miejsce założenia pierwszego grodu bytomskiego, którego powstanie szacuje się od połowy XI wieku, a funkcjonował szczególnie intensywnie na przełomie XII-XIII wieku, aż do czasu lokacji miasta w obecnym miejscu[1]. Od 2 połowy XIV wieku funkcjonuje w tym miejscu cmentarz.

Naturalne wzniesienie o dużym znaczeniu militarnym, z jednej strony chronione przez opływającą je rzekę Bytomkę, z pozostałych przez podmokłe łąki stanowiło ważny punkt strategiczny na szlaku handlowym z Wrocławia do Krakowa. Bezpośrednią przyczyną wybudowania warownego grodu były toczące się w tamtym okresie walki polsko-czeskie o panowanie nad Śląskiem. Dzięki swojemu położeniu Bytom miał zagrodzić wojskom czeskim drogę do Krakowa.

Około 1170 roku Bolesław Kędzierzawy ufundował tu murowany kościół św. Małgorzaty[2], którego kształt uwieczniony został na tympanonie Jaksy pochodzącym z kościoła św. Michała na wrocławskim Ołbinie[3]. Po lokacji miasta Bytomia w 1254 roku znaczenie dawnego grodu na wzgórzu św. Małgorzaty spadło[2]. Po zdobyciu Bytomia przez husytów w 1430 gród, a wraz z nim i kościół, zostały prawdopodobnie doszczętnie zniszczone.

W 1676 roku zbudowano na tym miejscu kościół drewniany, który rozebrano w 1880 roku[1]. Obecny, już czwarty, kościół św. Małgorzaty wybudowany został w 1881 roku w stylu neogotyckim. Oprócz kościoła i cmentarza na wzgórzu znajduje się także dom zakonny Werbistów mieszczący się tam od roku 1940[2].

Przypisy

  1. a b Wojciech Kawka, Piotr Boroń, Relikty drewnianego kościoła świętej Małgorzaty w Bytomiu [online] [dostęp 2019-05-29] (ang.).
  2. a b c Wzgórze św. Małgorzaty. bytom.pl. [dostęp 2009-03-03]. (pol.).
  3. Wystawy w Muzeum Architektury – Sala Romańska. Muzeum Architektury we Wrocławiu. [dostęp 2009-03-02]. (pol.).