Ein Heller und ein Batzen: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ludowa nie była, to piosenka studencka, biesiadna
Porawa na styl encyklopedyczny
Znaczniki: VisualEditor Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Linia 8: Linia 8:


== Kontrowersje wokół utworu ==
== Kontrowersje wokół utworu ==
W okresie II wojny światowej piosenka cieszyła się popularnością i była chętnie śpiewana przez żołnierzy Wehrmachtu. W okupowanej przez Niemcy Polsce słowa refrenu ''Heili, Heilo, Heila'' (hajli, hajlo, hajla), śpiewane przez żołnierzy Wehrmachtu jednoznacznie kojarzyły się z nazistowskim pozdrowieniem "[[Heil Hitler]]". Z uwagi na ten fakt do dziś postrzegana jest w kraju negatywnie.<ref name="Czas">{{Cytuj |autor = Adam Poprawa |tytuł = Perwersja estetyczna lub złożoność |czasopismo = Czas Kultury |issn = 0867-2148 |wolumin = 183 (6/2014) |s = 165–167 |url = https://web.archive.org/web/20161011183909/http://www.czaskultury.pl/?mod=archiwumtekst&id=11913}}</ref>
Również w okresie II wojny światowej piosenka cieszyła się popularnością i była śpiewana przez żołnierzy Wehrmachtu. Z uwagi na ten fakt utwór może wywoływać wśród części odbiorców negatywne konotacje.<ref name="Czas">{{Cytuj |autor = Adam Poprawa |tytuł = Perwersja estetyczna lub złożoność |czasopismo = Czas Kultury |issn = 0867-2148 |wolumin = 183 (6/2014) |s = 165–167 |url = https://web.archive.org/web/20161011183909/http://www.czaskultury.pl/?mod=archiwumtekst&id=11913}}</ref>


6 sierpnia 2023 roku podczas corocznego [[Jarmark św. Dominika|Jarmarku św. Dominika w Gdańsku]] doszło do skandalu, związanego z występem niemieckiego zespołu ludowego. Jednym z utworów, który wykonała grupa muzyczna z Frankonii poza programem była kojarząca się w Polsce z Wehrmachtem i tragedią II wojny światowej "Ein Heller und ein Batzen". Po reakcji i oburzeniu części środowisk w kraju doszło do przeprosin zarówno zespołu, jak i Okręgu Środkowej Frankonii złożonego na ręce władz miasta i Międzynarodowych Targów Gdańskich S.A.<ref>https://natemat.pl/503672,zespol-z-niemiec-zaspiewal-w-gdansku-piosenke-kojarzona-z-wehrmachtem</ref><ref>https://www.zawszepomorze.pl/jarmark-sw-dominika-niemiecka-delegacja-przeprasza-za-wykonanie-heidi-heido-heida-kojarzonej-z</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Skandal na Jarmarku Dominikańskim. Niemiecki zespół śpiewał piosenkę Werhmachtu |data dostępu = 2023-08-14 |opublikowany = www.rmf24.pl |url = https://www.rmf24.pl/regiony/trojmiasto/news-skandal-na-jarmarku-dominikanskim-niemiecki-zespol-spiewal-p,nId,6949451 |język = pl}}</ref>
6 sierpnia 2023 roku podczas corocznego [[Jarmark św. Dominika|Jarmarku św. Dominika w Gdańsku]] piosenka została wykonana przez grupę muzyczną z Frankonii. W odpowiedzi na reakcję środowisk prawicowych, doszło do zlożenia przeprosin ze strony zespołu, jak i Okręgu Środkowej Frankonii na ręce władz miasta i Międzynarodowych Targów Gdańskich S.A.<ref>https://natemat.pl/503672,zespol-z-niemiec-zaspiewal-w-gdansku-piosenke-kojarzona-z-wehrmachtem</ref><ref>https://www.zawszepomorze.pl/jarmark-sw-dominika-niemiecka-delegacja-przeprasza-za-wykonanie-heidi-heido-heida-kojarzonej-z</ref><ref>{{Cytuj |tytuł = Skandal na Jarmarku Dominikańskim. Niemiecki zespół śpiewał piosenkę Werhmachtu |data dostępu = 2023-08-14 |opublikowany = www.rmf24.pl |url = https://www.rmf24.pl/regiony/trojmiasto/news-skandal-na-jarmarku-dominikanskim-niemiecki-zespol-spiewal-p,nId,6949451 |język = pl}}</ref>


== Słowa ==
== Słowa ==

Wersja z 15:39, 19 sie 2023

Piosenka w niemieckim śpiewniku wojskowym z 1938 roku

Ein Heller und ein Batzen, albo Heidi, Heido, Heida, w Polsce znane pod nazwą Heili, Hailo (hajli, hajlo) – niemiecka piosenka, pierwotnie o charakterze biesiadnym. Autorem tekstu jest Albert Ernst Ludwig Karl Graf von Schlippenbach (1800–1886). Tekst powstał w 1830 roku.

Biesiadny charakter piosenki sprawił, że od samego początku stała się ona bardzo popularna w kręgach studenckich, a także w wojsku, czemu sprzyjała rytmiczność utworu. W czasie II wojny światowej była śpiewana przez żołnierzy Wehrmachtu jako piosenka marszowa.

Treść piosenki

Tematem oryginalnego utworu są dwie monety - "Heller" (czyli pół feniga, halerz) i "Batzen" (10 fenigów), które towarzyszą podmiotowi lirycznemu w czasie jego wędrówki. Autor przy pomocy fabuły konstruuje obraz radosnej beztroski. Podmiot wydaje pieniądze na wino i wodę, narzeka na zdarte buty, zachwyca się pięknymi dziewczętami, które czekają na niego w gospodzie.

Kontrowersje wokół utworu

Również w okresie II wojny światowej piosenka cieszyła się popularnością i była śpiewana przez żołnierzy Wehrmachtu. Z uwagi na ten fakt utwór może wywoływać wśród części odbiorców negatywne konotacje.[1]

6 sierpnia 2023 roku podczas corocznego Jarmarku św. Dominika w Gdańsku piosenka została wykonana przez grupę muzyczną z Frankonii. W odpowiedzi na reakcję środowisk prawicowych, doszło do zlożenia przeprosin ze strony zespołu, jak i Okręgu Środkowej Frankonii na ręce władz miasta i Międzynarodowych Targów Gdańskich S.A.[2][3][4]

Słowa

niemiecki polskie
Pierwsza zwrotka
Ein Heller und ein Batzen, die waren beide mein

Der Heller ward zu Wasser, der Batzen ward zu Wein.

Halerz i grosz, które były oba moje, tak moje,

Ten halerz będzie na wodę, ten grosz na wino, tak wino.

Refren
Heidi, heido, heida,

heidi, heido, heida, heidi, heido, heida, ha ha ha ha ha ha ha!

Heidi, heido, heida,

heidi, heido, heida, heidi, heido, heida, ha ha ha ha ha ha ha!

Druga zwrotka
Die Wirtsleut und die Mädel, die rufen beid: Oh weh!

Die Wirtsleut, wenn ich komme, die Mädel, wenn ich geh. Wiederhole Refrain

Gospodyni i dziewczyna, które zawołały obie: "Ach!", "Ach!"

Gospodyni, gdy nadchodzę, dziewczyna, kiedy idę. Refren

Trzecia zwrotka
Meine Strümpfe sind zerrissen, meine Stiefel sind entzwei

und draußen auf der Heide, da singt der Vogel frei Wiederhole Refrain

Moje spodnie są zniszczone, moje buty całkiem zdarte,

A na wrzosowisku śpiewa wolny ptak. Refren

Czwarta zwrotka
Und gäb's kein Landstraß nirgends, da säß ich still zu Haus

und gäb's kein Loch im Fasse, da tränk ich gar nicht draus Wiederhole Refrain

I nie ma takiej drogi, którą cicho doszedłbym do domu,

I nie ma takiej dziury w beczce, przez którą nie mógłbym pić! Refren

Piąta zwrotka
War das 'ne große Freude, als ihn der Herrgott schuf

ein Kerl, wie Samt und Seide, nur schade, daß er suff Wiederhole Refrain

To była prawdziwa radość, gdy stworzył mnie Pan Bóg

Chłop na schwał, szkoda tylko że pijany.


Refren

Motyw w polskiej kulturze masowej

Żołnierzy Wehrmachtu śpiewających tę piosenkę podczas przemarszu pokazano m.in. w filmie Zakazane piosenki[1][5]. Wariacje na temat melodii tej pieśni słychać również w muzyce do filmu Zamach Jerzego Passendorfera, wykorzystano ją ponadto w telewizyjnym filmie Andrzeja Wajdy pt. Wyrok na Franciszka Kłosa.

Przypisy

Bibliografia

Linki zewnętrzne