Zmienna (automatyka): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
popr edyc |
→Zobacz też: popr edyc |
||
Linia 15: | Linia 15: | ||
==Zobacz też== |
==Zobacz też== |
||
*[[zmienna (matematyka)]] |
*[[zmienna (matematyka)]] |
||
*[[Zmienne zależna i niezależna]] |
|||
*[[parametr (automatyka)]] |
*[[parametr (automatyka)]] |
||
*[[układ regulacji (automatyka)|układ regulacji]] |
*[[układ regulacji (automatyka)|układ regulacji]] |
Wersja z 02:30, 23 kwi 2011
Zmienna - w teorii sterowania zmienne[1] są to te wielkości, które zawierają informacje o zachowaniu się obiektu (stąd często mówi się o sygnałach związanych z obiektem).
Zmienne z zasady są funkcjami czasu, to znaczy sygnały reprezentujące te zmienne są pewnymi przebiegami czasowymi. Używa sie też określenia współrzędne (obiektu) dla podkreślenia, że wielkości te określają warunki, w jakich obiekt znajduje się w danej chwili.
Rozróżnia się trzy podstawowe grupy zmiennych:
- zmienne wejściowe (w tym zmienne sterujące i zakłócające) - to te zmienne, za pomocą których można oddziaływać na obiekt, reprezentują sterowanie (oddziaływanie celowe) lub zakłócenie (czynnik niepożądany); w niektórych przypadkach to rozróżnienie nie jest potrzebne.
- zmienne wyjściowe - reprezentują sygnały stanowiące jedyne źródło informacji o danym obiekcie
- zmienne stanu (obiektu) - są związane z istnieniem elementów magazynujących (np. energię) więc liczba zmiennych stanu jest równa liczbie niezależnych elementów magazynujących. Wybór zmiennych stanu jest w gruncie rzeczy arbitralny. W układach dynamicznych można wyróżnić przynajmniej jedną zmienną stanu. W układach statycznych nie można określić ani jednej zmiennej stanu - nie ma w nich elementów magazynujących, lecz są tylko elementy rozpraszające energię.
Liczba zmiennych nie jest w układzie w zasadzie niczym ograniczona (dąży się jednak do wprowadzania możliwie małej liczby istotnych zmiennych).
W przypadkach gdy układ ma wiele zmiennych mówi się o układzie wielowymiarowym (często, choć niekoniecznie, jest to też układ o wielu wejściach i/lub wielu wyjściach).
Zobacz też
- ↑ Andrzej Markowski: Automatyka w pytaniach i odpowiedziach. Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1979, s. 11-12.