Hals (żeglarstwo): Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 20:02, 2 maj 2011

Hals - termin w żeglarstwie określa trzy odrębne zagadnienia:

Hals (prawy/lewy) - pojęcie związane z prawem drogi;
Hals (droga) - odcinek drogi jednostki o napędzie żaglowym pokonywany lub pokonany pomiędzy zwrotami.
Hals (lina) - lina olinowania ruchomego.

Hals (prawy/lewy)

Termin określający generalne usytuowanie jednostki o napędzie żaglowym względem kierunku wiatru. Związany z zasadą prawa drogi mówiącą, że

Jeżeli dwie jednostki o napędzie żaglowym zbliżają się do siebie kursami kolizyjnymi,

jednostka mająca wiatr z burty lewej - czyli poruszająca się lewym halsem

powinna ustąpić

jednostce mającej wiatr z burty prawej - czyli poruszającej się prawym halsem.

Jeżeli jednostka ma wiatr dokładnie z tyłu, a główny żagiel niesie po lewej burcie

- na jednostce o ożaglowaniu rejowym po lewej niesie największy żagiel skośny -

to jednostka porusza się prawym halsem.

Analogicznie, jeżeli żagiel ten jest po prawej burcie - jednostka porusza się lewym halsem.

Pojęcie prawego/lewego halsu i wyżej przytoczona zasada prawa drogi dotyczy nie tylko jednostek pływających, ale także bojerów, żaglowozów - (przynajmniej w pewnym zakresie) wszystkich jednostek o napędzie wiatrowym.

Hals (lina)

Lina olinowania ruchomego pozwalająca regulować:

pionowe usytuowanie żagla mającego w czasie pracy róg halsowy wysoko nad pokładem np.latacz i topsel;
poziome położenie rogów szotowych żagla rejowego nie mającego pod sobąrei - np. rejowego fokżagla.

Hals latacza - zamocowany jest do rógu halsowego żagla, następnie przez blok zwrotny u nasady bukszprytu biegnie do kołkowinicy na pokładzie. Przy stawianiu latacza wybierany jest fał i równocześnie luzowany hals. Kiedy żagiel osiągnie właściwe pionowe (zwykle maksymalnie górne) położenia - jedna z lin jestobkładana, a druga mocno dobierana (napinana) i również obkładana. Przy zrzucaniu latacza luzowany jest fał, a wybierany kontrafał i hals. Kiedy róg halsowy osiągnie maksymalnie dolne położenie hals jest obkładany, a kontrafał wybierany aż do całkowitego zrzucenia żagla.

Halsy żagla rejowego - do dolnych rogów żagla rejowego zamocowane są liny (szoty), która przy stawianiu żagla dociągają każdy z rogów do końca (noku) poniższej rei. W żaglu, który nie ma pod sobą rei szoty od dolnych rogów biegną skośnie w dół w kierunku rufy, do nadburcia. Potrzebne są jednak jeszcze liny, które będą podczas pracy żagla działały antagonistycznie do szotów. Tę rolę spełniają halsy biegnąc od rogów żagla skośnie w dół w kierunku dziobu, do nadburcie.

Halsem lub halslinką nazywany bywa też przewiąz (sejzing) mocujący róg halsowy żagla.

Przy refowaniu sejzing ten nazywany jest refhalsem.

Zobacz też

Kurs względem wiatru

Bibliografia

Encyklopedia żeglarstwa, Wydaw. Naukowe PWN, Warszawa 1996, praca zbiorowa - red. Jacek Czajewski ISBN 83-01-11914-4

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
 {{disambigR|żeglarstwa|[[hals|inne znaczenia tego słowa]]}}
 '''Hals''' - termin w żeglarstwie określa trzy odrębne zagadnienia:
-* ''Hals'' (lina) - lina [[olinowanie ruchome|olinowania ruchomego]];
 * ''Hals (prawy/lewy)'' - pojęcie związane z [[prawo drogi (żegluga)|prawem drogi]];
-* ''Hals'' (droga) -      odcinek drogi jednostki o napędzie żaglowym pokonywany lub pokonany pomiędzy [[zwrot]]ami.
+* ''Hals (droga)'' -      odcinek drogi jednostki o napędzie żaglowym pokonywany lub pokonany pomiędzy [[zwrot]]ami.
+* ''Hals (lina)'' - lina [[olinowanie ruchome|olinowania ruchomego]].
-== Halslina ==
-Lina [[olinowanie ruchome|olinowania ruchomego]] pozwalająca regulować:
-*pionowe usytuowanie żagla mającego w czasie pracy [[róg halsowy]] wysoko nad pokładem np. [[latacz]] i [[topsel]];
-*poziome położenie rogów szotowych [[ożaglowanie rejowe|żagla rejowego]] nie mającego pod sobą [[reja|rei]] -  np. rejowego fokżagla.
-<u>   Hals latacza   </u> - zamocowany jest do rógu halsowego żagla, następnie przez blok zwrotny u nasady [[bukszpryt]]u biegnie do [[nagielbank|kołkowinicy]] na pokładzie. Przy stawianiu latacza wybierany jest [[fał]] i równocześnie luzowany hals. Kiedy żagiel osiągnie właściwe pionowe (zwykle maksymalnie górne) położenia -  jedna z lin jest [[nagiel|obkładana]], a druga mocno dobierana (napinana) i również obkładana. Przy zrzucaniu latacza luzowany jest fał, a wybierany [[kontrafał]] i hals. Kiedy róg halsowy osiągnie maksymalnie dolne położenie hals jest obkładany, a kontrafał wybierany aż do całkowitego zrzucenia żagla.
-<u>   Halsy żagla rejowego   </u> - do dolnych rogów żagla rejowego zamocowane są liny ([[szot]]y), która przy stawianiu żagla dociągają każdy z rogów do końca ([[nok]]u) poniższej rei. W żaglu, który nie ma pod sobą rei szoty od dolnych rogów biegną skośnie w dół w kierunku rufy, do nadburcia. Potrzebne są jednak jeszcze liny, które będą podczas pracy żagla działały antagonistycznie do szotów. Tę rolę spełniają halsy biegnąc od rogów żagla skośnie w dół w kierunku dziobu, do nadburcie.
-<u>   Halsem lub ''halslinką''</u> nazywany bywa też przewiąz ([[sejzing]]) mocujący róg halsowy żagla.
-Przy [[refowanie|refowaniu]] sejzing ten nazywany jest <u>''refhalsem''</u>.
 == Hals (prawy/lewy) ==
-Termin określający generalne usytuowanie jednostki o napędzie żaglowym względem kierunku wiatru.<br/>
+Termin określający generalne usytuowanie jednostki o napędzie żaglowym względem kierunku wiatru. Związany z zasadą [[prawo drogi (żegluga)|prawa drogi]] mówiącą, że<br/>
-Pojęcie to związane jest z zasadą [[prawo drogi (żegluga)|prawa drogi]] mówiącą, że
 *Jeżeli dwie jednostki o napędzie żaglowym zbliżają się do siebie kursami kolizyjnymi,
 :jednostka mająca <u>wiatr z burty lewej</u> - czyli poruszająca się <u>lewym halsem</u>
@@ Linia 29: / Linia 17: @@
 :Analogicznie, jeżeli żagiel ten jest <u>po prawej burcie</u> - jednostka porusza się <u>lewym halsem</u>.
-Pojęcie halsu i wyżej przytoczona zasada prawa drogi dotyczy nie tylko jednostek pływających, ale także [[bojer]]ów, [[żaglowóz|żaglowozów]] - (przynajmniej w pewnym zakresie) wszystkich jednostek o napędzie wiatrowym.
+Pojęcie ''prawego/lewego halsu'' i wyżej przytoczona zasada prawa drogi dotyczy nie tylko jednostek pływających, ale także [[bojer]]ów, [[żaglowóz|żaglowozów]] - (przynajmniej w pewnym zakresie) wszystkich jednostek o napędzie wiatrowym.
+== Hals (lina) ==
+Lina [[olinowanie ruchome|olinowania ruchomego]] pozwalająca regulować:
+*pionowe usytuowanie żagla mającego w czasie pracy [[róg halsowy]] wysoko nad pokładem np.[[latacz]] i [[topsel]];
+*poziome położenie rogów szotowych [[ożaglowanie rejowe|żagla rejowego]] nie mającego pod sobą[[reja|rei]] -  np. rejowego fokżagla.
+<u>   Hals latacza   </u> - zamocowany jest do rógu halsowego żagla, następnie przez blok zwrotny u nasady [[bukszpryt]]u biegnie do [[nagielbank|kołkowinicy]] na pokładzie. Przy stawianiu latacza wybierany jest [[fał]] i równocześnie luzowany hals. Kiedy żagiel osiągnie właściwe pionowe (zwykle maksymalnie górne) położenia -  jedna z lin jest[[nagiel|obkładana]], a druga mocno dobierana (napinana) i również obkładana. Przy zrzucaniu latacza luzowany jest fał, a wybierany [[kontrafał]] i hals. Kiedy róg halsowy osiągnie maksymalnie dolne położenie hals jest obkładany, a kontrafał wybierany aż do całkowitego zrzucenia żagla.
+<u>   Halsy żagla rejowego   </u> - do dolnych rogów żagla rejowego zamocowane są liny ([[szot]]y), która przy stawianiu żagla dociągają każdy z rogów do końca ([[nok]]u) poniższej rei. W żaglu, który nie ma pod sobą rei szoty od dolnych rogów biegną skośnie w dół w kierunku rufy, do nadburcia. Potrzebne są jednak jeszcze liny, które będą podczas pracy żagla działały antagonistycznie do szotów. Tę rolę spełniają halsy biegnąc od rogów żagla skośnie w dół w kierunku dziobu, do nadburcie.
+<u>   Halsem lub ''halslinką''</u> nazywany bywa też przewiąz ([[sejzing]]) mocujący róg halsowy żagla.
+Przy [[refowanie|refowaniu]] sejzing ten nazywany jest <u>''refhalsem''</u>.