Joseph Radetzky: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
usunięcie szablonów {{bibliografia start}}, {{bibliografia stop}} |
Luckas-bot (dyskusja | edycje) m r2.7.1) (Robot dodał be:Іозеф Радэцкі |
||
Linia 28: | Linia 28: | ||
[[ar:جوزيف راديتزكي]] |
[[ar:جوزيف راديتزكي]] |
||
[[an:Joseph Radetzky]] |
[[an:Joseph Radetzky]] |
||
[[be:Іозеф Радэцкі]] |
|||
[[bg:Йозеф Радецки]] |
[[bg:Йозеф Радецки]] |
||
[[cs:Jan Radecký z Radče]] |
[[cs:Jan Radecký z Radče]] |
Wersja z 12:28, 30 kwi 2012
Joseph Radetzky (Józef Radecki), właśc. Johann Joseph Wenzel hrabia Radetzky von Radetz (ur. 2 listopada 1766 w zamku Třebnice - obecnie część miasta Sedlčany, Czechy - zm. 5 stycznia 1858 w Mediolanie, Włochy), feldmarszałek, jeden z najwybitniejszych dowódców austriackich w XIX wieku.
W 1784 wstąpił jako kadet do regimentu kirasjerów i walczył w wojnie z Turkami 1788-1789, w latach 1792-1795 brał udział w operacjach w Niderlandach i nad Renem. W bitwach pod Voltri i Hohenlinden odznaczył się i dostał awanse. Uczestnik wojen z napoleońską Francją.
Mianowany szefem sztabu dowódcy koalicji antyfrancuskiej feldmarszałka austriackiego Karla Schwarzenberga i w 1813 uczestnik bitwy pod Lipskiem. Autor planów sprzymierzonych rozegrania tej bitwy. Od 1829 generał kawalerii i wojskowy komendant twierdzy w Ołomuńcu. W 1831 mianowany dowódcą wojsk austriackich w Królestwie Lombardzko-Weneckim. Podczas wydarzeń rewolucyjnych we Włoszech w czasie Wiosny Ludów dwukrotnie zwyciężał wojska piemonckie: w 1848 w bitwie pod Custozą i w 1849 w bitwie pod Novarą. W latach 1849-1857 gubernator Lombardii i Wenecji.
Autor "Über den Zweck der Übungslager im Frieden" (1816) i "Gedanken über Festungen" (1827).
Z trzech pomników postawionych ku czci feldmarszałka: we Wiedniu, Pradze (na Malostranské náměstí - wówczas placu Radetzky'ego) i Lublanie, do dzisiaj zachował się tylko pierwszy.
Zmarł wskutek wypadku w Mediolanie, jego ciało złożono 19 stycznia 1858 w Heldenbergu w Dolnej Austrii. Był kawalerem Orderu Złotego Runa (1848).
Na jego cześć Johann Strauss starszy skomponował słynny Marsz Radetzky'ego.
Bibliografia
- Józef Urbanowicz [red.]: Mała encyklopedia wojskowa, Wydawnictwo MON, Warszawa 1971