Turkuśniki: Różnice pomiędzy wersjami

Turkuśniki
	Irenidae
	Jerdon, 1863
	; Przedstawiciel rodziny – turkuśnik indyjski (I. puella)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Nadrząd	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	turkuśniki
Synonimy
	Rodzaju: Glauconympha Oberholser, 1917; Irenella Riley, 1927;
	Rodzaju: Glauconympha Oberholser, 1917; Irenella Riley, 1927;
Rodzaje
	Irena Horsfield, 1821;
	Irena Horsfield, 1821;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 10:35, 11 cze 2019

Turkuśniki^[4], turkuśnikowate^[4] (Irenidae) – monotypowa rodzina ptaków z podrzędu śpiewających (Oscines) w rzędzie wróblowych (Passeriformes).

Zasięg występowania

Rodzina obejmuje gatunki występujące w strefie tropikalnej Azji^[5].

Charakterystyka

Długość ciała 21,2–27,5 cm; masa ciała samców 56,6–96,1 g, samic 52–89,7 g^[6].

Żyją w otwartych lasach i obszarach krzewiastych. Występuje u nich wyraźny dymorfizm płciowy, samice są ubarwione maskująco w żółcie i zielenie, natomiast samce mają krzykliwe, kolorowe upierzenie.

Żywią się owocami, zwłaszcza figami, prawdopodobnie zjadają również owady. Gniazdują na drzewach, składają 2–3 jaja.

Systematyka

Etymologia

Irena: Ejrene (także: Irene lub Eirene) (gr. Ειρηνη Eirēnē), w mitologii greckiej bogini pokoju i obfitości^[7].
Glauconympha: gr. γλαυκος glaukos „niebiesko-szary, modry”; νυμφη numphē „nimfa”^[8]. Gatunek typowy: Muscicapa cyanea Bagbie, 1834 (= Coracias puella Latham, 1790).
Irenella: zdrobnienie nazwy rodzaju Irena Horsfield, 1821 (turkuśnik)^[9]. Gatunek typowy: Irena cyanogastra Vigors, 1831>

Podział systematyczny

Do rodziny należy jeden rodzaj Irena z dwoma gatunkami^[4]:

Irena puella – turkuśnik indyjski
Irena cyanogastra – turkuśnik czarnogrzbiety

Uwagi

Przypisy

↑ H.Ch. Oberholser. Diagnosis of a new pycnonotine family of Passeriformes. „Journal of the Washington Academy of Sciences”. 7, s. 539, 1917. (ang.).
↑ J.H. Riley. Note on the genus Irena Horsfield. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 40, s. 23, 1927. (ang.).
↑ T. Horsfield. Systematic Arrangement and Description of Birds from the Island of Java. „Transactions of the Linnean Society of London”. 13 (1), s. 153, 1822. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Ireninae Jerdon, 1863 - turkuśniki (wersja: 2019-05-02). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2019-06-11].
↑ F. Gill & D. Donsker (red.): Dapple-throats, sugarbirds, fairy-bluebirds, kinglets, hyliotas, wrens & gnatcatchers. IOC World Bird List: Version 9.1. [dostęp 2019-06-11]. (ang.).
↑ D. Wells: Family Irenidae (Fairy-bluebirds). W: J. del Hoyo, A. Elliott & D.A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 10: Cuckoo-shrikes to Thrushes. Barcelona: Lynx Edicions, 2005, s. 276-277. ISBN 84-87334-72-5. (ang.).
↑ Jobling 2019 ↓, s. Irena.
↑ Jobling 2019 ↓, s. Glauconympha.
↑ Jobling 2019 ↓, s. Irenella.

Bibliografia

J.A. Jobling: Key to Scientific Names in Ornithology. W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2019. [dostęp 2019-06-11]. (ang.).

Linki zewnętrzne

(ang.) Krótkie filmy z różnymi gatunkami turkuśników rodzaj Irena

[Oberholser-1] H.Ch. Oberholser. Diagnosis of a new pycnonotine family of Passeriformes. „Journal of the Washington Academy of Sciences”. 7, s. 539, 1917. (ang.).

[Riley-2] J.H. Riley. Note on the genus Irena Horsfield. „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 40, s. 23, 1927. (ang.).

[Horsfield-3] T. Horsfield. Systematic Arrangement and Description of Birds from the Island of Java. „Transactions of the Linnean Society of London”. 13 (1), s. 153, 1822. (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-4] Nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Ireninae Jerdon, 1863 - turkuśniki (wersja: 2019-05-02). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2019-06-11].

[Gill&Donsker-5] F. Gill & D. Donsker (red.): Dapple-throats, sugarbirds, fairy-bluebirds, kinglets, hyliotas, wrens & gnatcatchers. IOC World Bird List: Version 9.1. [dostęp 2019-06-11]. (ang.).

[hbw10-6] D. Wells: Family Irenidae (Fairy-bluebirds). W: J. del Hoyo, A. Elliott & D.A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 10: Cuckoo-shrikes to Thrushes. Barcelona: Lynx Edicions, 2005, s. 276-277. ISBN 84-87334-72-5. (ang.).

[CITEREFJobling2019[http://www.hbw.com/dictionary/definition/irena_Irena]-7] Jobling 2019 ↓, s. Irena.

[CITEREFJobling2019[http://www.hbw.com/dictionary/definition/glauconympha_Glauconympha]-8] Jobling 2019 ↓, s. Glauconympha.

[CITEREFJobling2019[http://www.hbw.com/dictionary/definition/irenella_Irenella]-9] Jobling 2019 ↓, s. Irenella.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
 {{Zwierzę infobox
  |nazwa zwyczajowa       = Turkuśniki
- |nazwa łacińska         = Ireninae
+ |nazwa łacińska         = Irenidae
  |TSN                    =
  |zoolog                 = [[Thomas Caverhill Jerdon|Jerdon]], 1863
  |okres istnienia        =
  |grafika                = Lightmatter fairy bluebird.jpg
- |opis grafiki           = Przedstawiciel podrodziny – '''[[turkuśnik indyjski]]''' (''I. puella'')
+ |opis grafiki           = Przedstawiciel rodziny – '''[[turkuśnik indyjski]]''' (''I. puella'')
  |typ                    = [[strunowce]]
  |podtyp                 = [[kręgowce]]
@@ Linia 14: / Linia 14: @@
  |rząd                   = [[wróblowe]]
  |podrząd                = [[śpiewające]]
- |rodzina                = [[turkuśnikowate]]
+ |rodzina                = turkuśniki
+ |typ nomenmklatoryczny  = ''Coracias puella'' <small>[[John Latham (ornitolog)|Latham]], 1790</small>
- |podrodzina             = turkuśniki
  |synonimy               =
 Rodzaju:
-* ''Glauconympha''{{u|a}} <small>[[Harry Church Oberholser|Oberholser]], 1917</small>{{r|Oberholser}}
+* ''Glauconympha'' <small>[[Harry Church Oberholser|Oberholser]], 1917</small>{{r|Oberholser}}
-* ''Irenella''{{u|b}} <small>[[Joseph Harvey Riley|Riley]], 1927</small>{{r|Riley}}
+* ''Irenella'' <small>[[Joseph Harvey Riley|Riley]], 1927</small>{{r|Riley}}
  |ranga podtaksonu       = [[rodzaj (biologia)|Rodzaje]]
  |podtaksony             =
@@ Linia 27: / Linia 27: @@
 }}
 __BEZSPISU__
-'''Turkuśniki'''{{r|eko}} (Ireninae) – [[takson monotypowy|monotypowa]] podrodzina [[ptaki|ptaków]] z rodziny [[turkuśnikowate|turkuśnikowatych]] (Irenidae).
+'''Turkuśniki'''{{r|Mielczarek&Kuziemko}}, turkuśnikowate{{r|Mielczarek&Kuziemko}} (Irenidae) – [[takson monotypowy|monotypowa]] [[rodzina (biologia)|rodzina]] [[ptaki|ptaków]] z [[rząd (biologia)|podrzędu]] [[śpiewające|śpiewających]] (Oscines) w [[rząd (biologia)|rzędzie]] [[wróblowe|wróblowych]] (Passeriformes).
-== Występowanie ==
+== Zasięg występowania ==
-Podrodzina obejmuje gatunki występujące w strefie [[Kraina orientalna|tropikalnej Azji]]{{r|ioc}}.
+Rodzina obejmuje gatunki występujące w strefie [[Kraina orientalna|tropikalnej Azji]]{{r|Gill&Donsker}}.
 == Charakterystyka ==
-Długość ciała 21,2–27,5 cm, masa ciała [[samiec|samców]] 56,6–96,1 g, [[samica|samic]] 52–89,7 g{{r|hbw10}}.
+Długość ciała 21,2–27,5 cm; masa ciała [[samiec|samców]] 56,6–96,1 g, [[samica|samic]] 52–89,7 g{{r|hbw10}}.
 Żyją w otwartych lasach i obszarach krzewiastych. Występuje u nich wyraźny [[dymorfizm płciowy]], samice są ubarwione maskująco w żółcie i zielenie, natomiast samce mają krzykliwe, kolorowe upierzenie.
@@ Linia 41: / Linia 41: @@
 == Systematyka ==
 === Etymologia ===
-Nazwa rodzajowa pochodzi od imienia [[Ejrene]] (Irene lub Eirene), w [[mitologia grecka|mitologii greckiej]] bogini pokoju i obfitości{{r|hbwalive}}.
+* ''Irena'': [[Ejrene]] (także: Irene lub Eirene) ({{gr.|Ειρηνη}} ''Eirēnē''), w [[mitologia grecka|mitologii greckiej]] bogini pokoju i obfitości{{odn|Jobling|2019|s=[http://www.hbw.com/dictionary/definition/irena Irena]}}.
+* ''Glauconympha'': gr. γλαυκος ''glaukos'' „niebiesko-szary, modry”; νυμφη ''numphē'' „nimfa”{{odn|Jobling|2019|s=[http://www.hbw.com/dictionary/definition/glauconympha Glauconympha]}}. Gatunek typowy: ''Muscicapa cyanea'' {{small|Bagbie, 1834}} (= ''Coracias puella'' {{small|Latham, 1790}}).
+* ''Irenella'': [[zdrobnienie]] nazwy rodzaju ''Irena'' <small>Horsfield, 1821</small> (turkuśnik){{odn|Jobling|2019|s=[http://www.hbw.com/dictionary/definition/irenella Irenella]}}. Gatunek typowy: ''Irena cyanogastra'' {{small|[[Nicholas Aylward Vigors|Vigors]], 1831}}>
-=== [[Gatunek typowy]] ===
-''Coracias puella'' <small>Latham</small>
 === Podział systematyczny ===
-Do podrodziny należy jeden rodzaj ''Irena'' z dwoma gatunkami{{r|eko}}:
+Do rodziny należy jeden rodzaj ''Irena'' z dwoma gatunkami{{r|Mielczarek&Kuziemko}}:
 * ''Irena puella'' – [[turkuśnik indyjski]]
 * ''Irena cyanogastra'' – [[turkuśnik czarnogrzbiety]]
@@ Linia 53: / Linia 52: @@
 == Uwagi ==
 {{Uwagi|
-* <ref name="a">[[język grecki|Greckie]] {{grc|γλαυκος}} ''glaukos'' – „niebiesko-szary, modry” oraz {{grc|νυμφη}} ''numphē'' – „nimfa”.</ref>
-* <ref name="b">[[Zdrobnienie]] nazwy rodzaju ''Irena'' <small>Horsfield, 1821</small>.</ref>
 }}
@@ Linia 62: / Linia 59: @@
 * <ref name="Oberholser">{{cytuj pismo |autor = H.Ch. Oberholser|tytuł = Diagnosis of a new pycnonotine family of Passeriformes|url = http://biodiversitylibrary.org/item/18415#page/545/mode/1up|czasopismo = Journal of the Washington Academy of Sciences| wolumin = 7|wydanie = |strony = 539|rok = 1917|doi = |język = en}}</ref>
 * <ref name="Riley">{{cytuj pismo |autor = J.H. Riley|tytuł = Note on the genus Irena Horsfield|url = http://biodiversitylibrary.org/item/107492#page/43/mode/1up|czasopismo = Proceedings of the Biological Society of Washington| wolumin = 40|wydanie = |strony = 23|rok = 1927|doi = |język = en}}</ref>
-* <ref name="hbw10">{{cytuj książkę| autor = J. del Hoyo, A. Elliott, D.A. Christie| tytuł = Handbook of the Birds of the World | część = 10|tytuł części = Cuckoo-shrikes to Thrushes| rozdział = Family Irenidae (Fairy-bluebirds)| imię r = D. | nazwisko r = Wells| rok = 2005 | wydawca = Lynx Edicions | miejsce = Barcelona | isbn = 84-87334-72-5| strony = 276-277| język = en}}</ref>
+* <ref name="hbw10">{{cytuj książkę| autor = J. del Hoyo, A. Elliott & D.A. Christie| tytuł = Handbook of the Birds of the World | część = 10|tytuł części = Cuckoo-shrikes to Thrushes| rozdział = Family Irenidae (Fairy-bluebirds)| imię r = D. | nazwisko r = Wells| rok = 2005 | wydawca = Lynx Edicions | miejsce = Barcelona | isbn = 84-87334-72-5| strony = 276-277| język = en}}</ref>
-* <ref name="hbwalive">{{cytuj książkę| autor = J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.)| tytuł = Handbook of the Birds of the World Alive |url = http://www.hbw.com/|rok = 2014|autor r = J.A. Jobling | rozdział = Key to Scientific Names in Ornithology| adres rozdziału = http://www.hbw.com/dictionary/definition/irena| wydawca = Lynx Edicions|miejsce = Barcelona|język = en | data dostępu = 2015-11-27}}</ref>
+* <ref name="Gill&Donsker">{{Cytuj stronę |autor = F. Gill & D. Donsker (red.)|url = http://www.worldbirdnames.org/bow/sugarbirds/|tytuł = Dapple-throats, sugarbirds, fairy-bluebirds, kinglets, hyliotas, wrens & gnatcatchers|opublikowany = IOC World Bird List: Version 9.1 |język = en |data dostępu = 2019-06-11}}</ref>
-* <ref name="ioc">{{Cytuj stronę |autor = F. Gill, D. Donsker (red.)|url = http://www.worldbirdnames.org/bow/sugarbirds/|tytuł = Dapple-throats, sugarbirds, fairy-bluebirds, kinglets, hyliotas, wrens & gnatcatchers|opublikowany = IOC World Bird List: Version 5.4 |język = en |data dostępu = 2015-11-27}}</ref>
+* <ref name="Mielczarek&Kuziemko">Nazwy polskie za: {{cytuj stronę|autor = P. Mielczarek & M. Kuziemko |url = http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/passerines5.html#Irenidae |tytuł = Podrodzina: Ireninae Jerdon, 1863 - turkuśniki (wersja: 2019-05-02)|opublikowany = Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego |praca = Kompletna lista ptaków świata|data dostępu = 2019-06-11}}</ref>
-* <ref name="eko">Nazwy polskie za: {{cytuj stronę|autor = P. Mielczarek, M. Kuziemko |url = http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/passerines3.html#Ireninae |tytuł = Podrodzina: Ireninae Jerdon, 1863 - turkuśniki (wersja: 2015-05-27)|opublikowany = Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego |praca = Kompletna lista ptaków świata|data dostępu = 2015-11-27}}</ref>
 }}
+== Bibliografia ==
+# {{cytuj książkę| odn = tak | autor = J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana (red.)| tytuł = Handbook of the Birds of the World Alive |url = http://www.hbw.com/|rok = 2019|imię r = J.A. | nazwisko r = Jobling | rozdział = Key to Scientific Names in Ornithology| adres rozdziału = http://www.hbw.com/dictionary/key-to-scientific-names-in-ornithology| wydawca = Lynx Edicions|miejsce = Barcelona|język = en | data dostępu = 2019-06-11}}
 == Linki zewnętrzne ==
 * '''{{lang|en}}''' Krótkie filmy z różnymi gatunkami turkuśników [http://www.hbw.com/ibc/phtml/familia.phtml?idFamilia=174 rodzaj ''Irena'']
-[[Kategoria:Turkuśnikowate|*]]
+[[Kategoria:Turkuśniki| ]]