Hamulec wylotowy: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m drobne techniczne |
drobne redakcyjne |
||
Linia 11: | Linia 11: | ||
Skuteczność hamulca wylotowego ocenia się porównując prędkość lub energię odrzutu swobodnego broni z i bez hamulca wylotowego. Miarą skuteczności jest tzw. współczynnik efektywności hamulca: |
Skuteczność hamulca wylotowego ocenia się porównując prędkość lub energię odrzutu swobodnego broni z i bez hamulca wylotowego. Miarą skuteczności jest tzw. współczynnik efektywności hamulca: |
||
<center> |
<center><math>\eta_e = \frac{E_0 - E_h}{E_0} = \frac{V^2_0 - V^2_h}{V^2_0}</math></center> |
||
gdzie <math>E_0</math> i <math>V_0</math> - energia kinetyczna i prędkość odrzutu swobodnego broni bez hamulca wylotowego, |
|||
<math>E_h</math> i <math>V_h</math> - energia kinetyczna i prędkość odrzutu swobodnego broni z hamulcem wylotowym. |
|||
Hamulce wylotowe mogą zmniejszyć odrzut nawet o 60%, ale mają też wady. Mają duże rozmiary, a skierowane na bok lub do tyłu strumienie gazów stanowią zagrożenie dla osób znajdujących się obok wylotu lufy. |
Hamulce wylotowe mogą zmniejszyć odrzut nawet o 60%, ale mają też wady. Mają duże rozmiary, a skierowane na bok lub do tyłu strumienie gazów stanowią zagrożenie dla osób znajdujących się obok wylotu lufy. |
Wersja z 11:34, 29 cze 2019
Hamulec wylotowy - urządzenie wylotowe zmniejszające odrzut broni palnej, nazywane czasami osłabiaczem odrzutu.
Działanie hamulca wylotowego polega na wytworzeniu siły o przeciwnym zwrocie niż siła wywołująca odrzut. Wykorzystuje się do tego efekty dynamiczne wypływu gazów prochowych (ciśnienie dynamiczne lub ciąg gazów prochowych).
- Hamulce wylotowe akcyjne wykorzystują siłę ciśnienia dynamicznego wypływających z lufy gazów prochowych. Wypływający strumień gazów (mający kształt stożka) uderza w umieszczone w niewielkiej odległości od wylotu lufy ścianki i zostaje częściowo wyhamowany. Hamowanie strumienia gazów powoduje obniżenie ich energii kinetycznej i jednoczesny miejscowy wzrost ciśnienia (tzw. dynamicznego). Składowa tego ciśnienia równoległa do osi lufy powoduje zmniejszenie odrzutu.
- Hamulce reakcyjne wykorzystują siłę ciągu gazów prochowych wydobywających się przez skierowane do tyłu otwory w ściankach hamulca wylotowego.
- Hamulce akcyjno-reakcyjne wykorzystują zarówno siłę ciśnienia dynamicznego, jak i siłę ciągu wypływających gazów.
Skuteczność hamulca wylotowego ocenia się porównując prędkość lub energię odrzutu swobodnego broni z i bez hamulca wylotowego. Miarą skuteczności jest tzw. współczynnik efektywności hamulca:
gdzie i - energia kinetyczna i prędkość odrzutu swobodnego broni bez hamulca wylotowego,
i - energia kinetyczna i prędkość odrzutu swobodnego broni z hamulcem wylotowym.
Hamulce wylotowe mogą zmniejszyć odrzut nawet o 60%, ale mają też wady. Mają duże rozmiary, a skierowane na bok lub do tyłu strumienie gazów stanowią zagrożenie dla osób znajdujących się obok wylotu lufy.
Stosuje się też wielofunkcyjne urządzenia wylotowe, łączące zwykle funkcje osłabiacza odrzutu i osłabiacza podrzutu broni.
Przeciwieństwem hamulca wylotowego jest odrzutnik, służący do zwiększenia energii odrzutu.
Bibliografia
- Stanisław Torecki: 1000 słów o broni i balistyce. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1982, s. 88. ISBN 83-11-06699-X.
- Andrzej Ciepliński, Ryszard Woźniak: Encyklopedia współczesnej broni palnej (od połowy XIX wieku). Warszawa: Wydawnictwo WiS, 1994, s. 82. ISBN 83-86028-01-7.