Kryzys walutowy: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
zmian kat. na finanse |
poprawa liczebników, drobne techniczne |
||
Linia 3: | Linia 3: | ||
Bezpośrednim skutkiem utraty wspomnianego zaufania jest spadek [[kurs walutowy|kursu]] waluty krajowej, gdyż obywatele wymieniają walutę krajową na zagraniczną, natomiast podmioty gospodarcze zaczynają preferować [[inwestycja|inwestycje]] finansowe w innych krajach. |
Bezpośrednim skutkiem utraty wspomnianego zaufania jest spadek [[kurs walutowy|kursu]] waluty krajowej, gdyż obywatele wymieniają walutę krajową na zagraniczną, natomiast podmioty gospodarcze zaczynają preferować [[inwestycja|inwestycje]] finansowe w innych krajach. |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
'''Wystąpienie kryzysu walutowego objawia się:''' |
'''Wystąpienie kryzysu walutowego objawia się:''' |
||
Linia 18: | Linia 16: | ||
* Spadek [[rezerwy dewizowe|rezerw walutowych]] banku centralnego. |
* Spadek [[rezerwy dewizowe|rezerw walutowych]] banku centralnego. |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
'''Można wyróżnić:''' |
'''Można wyróżnić:''' |
||
* '''Kryzysy pierwszej generacji''' |
* '''Kryzysy pierwszej generacji''' |
||
Kryzysy tego rodzaju występowały najczęściej na przełomie lat 70 i 80 XX wieku (kryzysy w Meksyku, Argentynie, Brazylii). Zasadniczą przyczyną pojawiania się ich było przyjęcie nieprawidłowej polityki makroekonomicznej, która była nie do pogodzenia ze [[Stały kurs walutowy|stałym]] lub [[Sztywny kurs walutowy|sztywnym kursem walutowym]]. W krajach tych prowadzono ekspansywną politykę fiskalną (wydatki z budżetu były większe od dochodów), natomiast deficyty finansowano z kredytów banku centralnego. Prowadziło to do nadmiernego i niekontrolowanego zwiększania inflacji, a następnie problemów z utrzymaniem kursu w określonym przedziale wahań. W tych okolicznościach możliwe było również przeprowadzenie ataku spekulacyjnego z dużym prawdopodobieństwem powodzenia. Podstawową przyczyną powstania kryzysu jest czynnik wewnętrzny w postaci niewłaściwej [[polityka fiskalna|polityki fiskalnej]]. |
Kryzysy tego rodzaju występowały najczęściej na przełomie lat 70. i 80. XX wieku (kryzysy w Meksyku, Argentynie, Brazylii). Zasadniczą przyczyną pojawiania się ich było przyjęcie nieprawidłowej polityki makroekonomicznej, która była nie do pogodzenia ze [[Stały kurs walutowy|stałym]] lub [[Sztywny kurs walutowy|sztywnym kursem walutowym]]. W krajach tych prowadzono ekspansywną politykę fiskalną (wydatki z budżetu były większe od dochodów), natomiast deficyty finansowano z kredytów banku centralnego. Prowadziło to do nadmiernego i niekontrolowanego zwiększania inflacji, a następnie problemów z utrzymaniem kursu w określonym przedziale wahań. W tych okolicznościach możliwe było również przeprowadzenie ataku spekulacyjnego z dużym prawdopodobieństwem powodzenia. Podstawową przyczyną powstania kryzysu jest czynnik wewnętrzny w postaci niewłaściwej [[polityka fiskalna|polityki fiskalnej]]. |
||
* '''Kryzysy drugiej generacji''' |
* '''Kryzysy drugiej generacji''' |
||
Kryzysy te pojawiały się w latach 1992-1993 w krajach zachodniej Europy (Francja, Wielka Brytania) należących w tym okresie do mechanizmu [[ERM II|ERM]]. Ów system narzucał stosowanie kursu stałego z wąskim przedziałem wahań (± 2,25%). Powstawały zatem problemy z utrzymaniem kursu w tym paśmie, co stwarzało sprzyjającą sytuację do przprowadzenia ataku spekulacyjnego na walutę, który z kolei był bezpośrednim czynnikiem kryzysu. Kryzysy drugiej generacji są zatem wywoływane, w odróżnieniu od poprzednich, przez czynnik zewnętrzny w postaci ataku spekulacyjnego. |
Kryzysy te pojawiały się w latach 1992-1993 w krajach zachodniej Europy (Francja, Wielka Brytania) należących w tym okresie do mechanizmu [[ERM II|ERM]]. Ów system narzucał stosowanie kursu stałego z wąskim przedziałem wahań (± 2,25%). Powstawały zatem problemy z utrzymaniem kursu w tym paśmie, co stwarzało sprzyjającą sytuację do przprowadzenia ataku spekulacyjnego na walutę, który z kolei był bezpośrednim czynnikiem kryzysu. Kryzysy drugiej generacji są zatem wywoływane, w odróżnieniu od poprzednich, przez czynnik zewnętrzny w postaci ataku spekulacyjnego. |
||
* '''Kryzysy trzeciej generacji''' |
* '''Kryzysy trzeciej generacji''' |
||
Kryzysy należące do tej grupy pojawiły się po raz pierwszy w latach 1997-1998 w krajach Azji południowo-wschodniej (Malezja, Indonezja, Korea Południowa). Sytuacja makroekonomiczna tych państw była w owym okresie bardzo dobra |
Kryzysy należące do tej grupy pojawiły się po raz pierwszy w latach 1997-1998 w krajach Azji południowo-wschodniej (Malezja, Indonezja, Korea Południowa). Sytuacja makroekonomiczna tych państw była w owym okresie bardzo dobra – występowały [[deficyt budżetowy|nadwyżki budżetowe]] oraz niska [[inflacja]], toteż pojawienie się kryzysu było dużym zaskoczeniem zarówno dla inwestorów, jak i agencji raitingowych. |
||
Po przeprowadzeniu badań dowiedziono, że kryzysy azjatyckie były skutkiem złego działania elementów mikroekonomicznych tj. przedsiębiorstw, a w szczególności [[bank |
Po przeprowadzeniu badań dowiedziono, że kryzysy azjatyckie były skutkiem złego działania elementów mikroekonomicznych tj. przedsiębiorstw, a w szczególności [[bank]]ów, które podejmowały nadmierne [[ryzyko]] w związku z udzielanymi [[kredyt bankowy|kredytami]]. Kryzysy te zatem, podobnie, jak kryzysy pierwszej generacji, wywoływane są przez czynnik wewnętrzny. |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
Prawdopodobieństwo wystąpienia kryzysów trzeciej generacji może być skutecznie ograniczane przede wszystkim poprzez stworzenie sprawnego [[Nadzór bankowy|nadzoru bankowego]]. |
Prawdopodobieństwo wystąpienia kryzysów trzeciej generacji może być skutecznie ograniczane przede wszystkim poprzez stworzenie sprawnego [[Nadzór bankowy|nadzoru bankowego]]. |
||
Obrona przed kryzysami pierwszej i drugiej generacji jest możliwa poprzez prowadzenie odpowiedniej polityki [[Polityka fiskalna|fiskalnej]], [[Polityka pieniężna|pieniężnej]] oraz kursowej. Na tej podstawie utworzono również kryteria [[Konwergencja (Unia Europejska)|konwergencji]], umożliwiające państwom przystępującym do [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]] na odpowiednie przystosowanie swoich gospodarek. Oprócz kryterów podstawowych na szczególną uwagę zasługuje także dodatkowe kryterium |
Obrona przed kryzysami pierwszej i drugiej generacji jest możliwa poprzez prowadzenie odpowiedniej polityki [[Polityka fiskalna|fiskalnej]], [[Polityka pieniężna|pieniężnej]] oraz kursowej. Na tej podstawie utworzono również kryteria [[Konwergencja (Unia Europejska)|konwergencji]], umożliwiające państwom przystępującym do [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]] na odpowiednie przystosowanie swoich gospodarek. Oprócz kryterów podstawowych na szczególną uwagę zasługuje także dodatkowe kryterium – legislacyjne, wymagające niezależności banku centralnego. |
||
==Zobacz też== |
== Zobacz też == |
||
*[[historia Meksyku]] |
* [[historia Meksyku]] |
||
*[[funt szterling]] |
* [[funt szterling]] |
||
*[[:en:Currency crisis|Kryzys walutowy (Wikipedia ang)]] |
* [[:en:Currency crisis|Kryzys walutowy (Wikipedia ang)]] |
||
{{Ekonomia stub}} |
{{Ekonomia stub}} |
Wersja z 21:21, 27 kwi 2008
Kryzys walutowy jest poważnym naruszeniem stanu równowagi gospodarczej, powstałym na skutek utraty zaufania rezydentów (obywateli danego kraju, podmiotów gospodarczych z siedzibami w danym kraju) oraz nierezydentów (cudzoziemców, podmiotów gospodarczych z siedzibami w innych krajach) do stabilności waluty danego kraju.
Bezpośrednim skutkiem utraty wspomnianego zaufania jest spadek kursu waluty krajowej, gdyż obywatele wymieniają walutę krajową na zagraniczną, natomiast podmioty gospodarcze zaczynają preferować inwestycje finansowe w innych krajach.
Symptomy kryzysu walutowego
Wystąpienie kryzysu walutowego objawia się:
- Spadkiem kursu waluty krajowej,
- Silnym wzrostem krótkoterminowych stóp procentowych.
Powody wystąpienia symptomów kryzysu walutowego:
- Odpływ kapitału zagranicznego i krajowego,
- Podnoszenie stóp procentowych przez bank centralny w celu obrony waluty krajowej przed atakami spekulacyjnymi,
- Spadek rezerw walutowych banku centralnego.
Rodzaje kryzysów walutowych
Można wyróżnić:
- Kryzysy pierwszej generacji
Kryzysy tego rodzaju występowały najczęściej na przełomie lat 70. i 80. XX wieku (kryzysy w Meksyku, Argentynie, Brazylii). Zasadniczą przyczyną pojawiania się ich było przyjęcie nieprawidłowej polityki makroekonomicznej, która była nie do pogodzenia ze stałym lub sztywnym kursem walutowym. W krajach tych prowadzono ekspansywną politykę fiskalną (wydatki z budżetu były większe od dochodów), natomiast deficyty finansowano z kredytów banku centralnego. Prowadziło to do nadmiernego i niekontrolowanego zwiększania inflacji, a następnie problemów z utrzymaniem kursu w określonym przedziale wahań. W tych okolicznościach możliwe było również przeprowadzenie ataku spekulacyjnego z dużym prawdopodobieństwem powodzenia. Podstawową przyczyną powstania kryzysu jest czynnik wewnętrzny w postaci niewłaściwej polityki fiskalnej.
- Kryzysy drugiej generacji
Kryzysy te pojawiały się w latach 1992-1993 w krajach zachodniej Europy (Francja, Wielka Brytania) należących w tym okresie do mechanizmu ERM. Ów system narzucał stosowanie kursu stałego z wąskim przedziałem wahań (± 2,25%). Powstawały zatem problemy z utrzymaniem kursu w tym paśmie, co stwarzało sprzyjającą sytuację do przprowadzenia ataku spekulacyjnego na walutę, który z kolei był bezpośrednim czynnikiem kryzysu. Kryzysy drugiej generacji są zatem wywoływane, w odróżnieniu od poprzednich, przez czynnik zewnętrzny w postaci ataku spekulacyjnego.
- Kryzysy trzeciej generacji
Kryzysy należące do tej grupy pojawiły się po raz pierwszy w latach 1997-1998 w krajach Azji południowo-wschodniej (Malezja, Indonezja, Korea Południowa). Sytuacja makroekonomiczna tych państw była w owym okresie bardzo dobra – występowały nadwyżki budżetowe oraz niska inflacja, toteż pojawienie się kryzysu było dużym zaskoczeniem zarówno dla inwestorów, jak i agencji raitingowych. Po przeprowadzeniu badań dowiedziono, że kryzysy azjatyckie były skutkiem złego działania elementów mikroekonomicznych tj. przedsiębiorstw, a w szczególności banków, które podejmowały nadmierne ryzyko w związku z udzielanymi kredytami. Kryzysy te zatem, podobnie, jak kryzysy pierwszej generacji, wywoływane są przez czynnik wewnętrzny.
Obrona przed kryzysami
Prawdopodobieństwo wystąpienia kryzysów trzeciej generacji może być skutecznie ograniczane przede wszystkim poprzez stworzenie sprawnego nadzoru bankowego.
Obrona przed kryzysami pierwszej i drugiej generacji jest możliwa poprzez prowadzenie odpowiedniej polityki fiskalnej, pieniężnej oraz kursowej. Na tej podstawie utworzono również kryteria konwergencji, umożliwiające państwom przystępującym do Unii Europejskiej na odpowiednie przystosowanie swoich gospodarek. Oprócz kryterów podstawowych na szczególną uwagę zasługuje także dodatkowe kryterium – legislacyjne, wymagające niezależności banku centralnego.