Humanizm renesansowy: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
dr red |
→Charakterystyka: tech |
||
Linia 9: | Linia 9: | ||
Humanizm stawiał jednostkę w centrum zainteresowania, kładąc podstawy pod nowożytny [[indywidualizm]]. Humanizm koncentrował uwagę na sprawach ludzkich, [[Godność człowieka|godności]] człowieka, jego [[wolność|wolności]], propaguje rozwój fizyczny, psychiczny i intelektualny oraz harmonijne współżycie w społeczeństwie, podkreśla możliwości ludzkiego rozumu, oraz wartość wiedzy o świecie i możliwość jej zdobycia oraz rozwoju. |
Humanizm stawiał jednostkę w centrum zainteresowania, kładąc podstawy pod nowożytny [[indywidualizm]]. Humanizm koncentrował uwagę na sprawach ludzkich, [[Godność człowieka|godności]] człowieka, jego [[wolność|wolności]], propaguje rozwój fizyczny, psychiczny i intelektualny oraz harmonijne współżycie w społeczeństwie, podkreśla możliwości ludzkiego rozumu, oraz wartość wiedzy o świecie i możliwość jej zdobycia oraz rozwoju. |
||
Humanizm epoki odrodzenia swoim [[antropocentryzm]]em przeciwstawiał się niektórym tendencjom [[filozofia średniowieczna|średniowiecza]] (szczególnie [[teocentryzm]]owi), w związku z czym nawiązywał do idei [[starożytność|starożytności]]. Naczelne hasło humanizmu zaczerpnięte zostało z rzymskiego utworu komediopisarza [[Terencjusz]]a [[II wiek p.n.e.|II w. p.n.e.]] pt. ''Sam siebie karząc'' (''Samoudręczyciel''). Hasłem humanizmu stała się maksyma Terencjusza: ''Człowiekiem jestem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce'' ([[łacina|łac.]] ''homo sum et nihil humani a me alienum esse puto.''). Popularne jest też stwierdzenie [[Protagoras]]a ''[[Człowiek jest miarą wszechrzeczy]]'' jak i zawarte w słynnej „Mowie o godności człowieka” Giovanniego Pico della Mirandoli słowa: „Człowiek jest kowalem swojego losu” (łac. Homo fortunae suae ipse faber). Również renesansowe przemiany religijne były objawem tych przemian. Już późnośredniowieczny ruch ''[[devotio moderna]]'' kładł większy nacisk na indywidualne podejście do wiary. W XVI w. stało się ono jedną z głównych tez [[protestantyzm]]u, ale miało swój wyraz również w [[katolicyzm]]ie (np. u [[Ignacy Loyola|Ignacego Loyoli]])<ref>{{Cytuj | autor = Emerich Coreth, Harald Schöndorf |tytuł = Filozofia XVII i XVIII wieku | wydawca = Wydawnictwo Marek Derewiecki | miejsce = Kęty |data = 2006| |
Humanizm epoki odrodzenia swoim [[antropocentryzm]]em przeciwstawiał się niektórym tendencjom [[filozofia średniowieczna|średniowiecza]] (szczególnie [[teocentryzm]]owi), w związku z czym nawiązywał do idei [[starożytność|starożytności]]. Naczelne hasło humanizmu zaczerpnięte zostało z rzymskiego utworu komediopisarza [[Terencjusz]]a [[II wiek p.n.e.|II w. p.n.e.]] pt. ''Sam siebie karząc'' (''Samoudręczyciel''). Hasłem humanizmu stała się maksyma Terencjusza: ''Człowiekiem jestem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce'' ([[łacina|łac.]] ''homo sum et nihil humani a me alienum esse puto.''). Popularne jest też stwierdzenie [[Protagoras]]a ''[[Człowiek jest miarą wszechrzeczy]]'' jak i zawarte w słynnej „Mowie o godności człowieka” Giovanniego Pico della Mirandoli słowa: „Człowiek jest kowalem swojego losu” (łac. Homo fortunae suae ipse faber). Również renesansowe przemiany religijne były objawem tych przemian. Już późnośredniowieczny ruch ''[[devotio moderna]]'' kładł większy nacisk na indywidualne podejście do wiary. W XVI w. stało się ono jedną z głównych tez [[protestantyzm]]u, ale miało swój wyraz również w [[katolicyzm]]ie (np. u [[Ignacy Loyola|Ignacego Loyoli]])<ref>{{Cytuj | autor = Emerich Coreth, Harald Schöndorf |tytuł = Filozofia XVII i XVIII wieku | wydawca = Wydawnictwo Marek Derewiecki | miejsce = Kęty |data = 2006|s=11-12}}</ref>. |
||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
Wersja z 18:43, 22 lis 2015
Humanizm renesansowy – ruch filozoficzny, kulturalny i moralny powstały w XV wieku we Włoszech, a zarysowujący się już w XIV wieku i wielu aspektach kultury średniowiecznej, zmierzający do odrodzenia znajomości literatury i języków klasycznych. Był głównym prądem intelektualnym epoki renesansu. Choć z humanizmu renesansowego wywodzi się wiele współczesnych postaw światopoglądowych, nie należy go utożsamiać z humanitaryzmem, ani współczesnymi postaciami humanizmu, takimi jak obecne w egzystencjalizmie i personalizmie.
Geneza nazwy
Termin humanizm powstał w XIX wieku, kiedy niemiecki uczony Friedrich Immanuel Niethammer użył go jako określenia wykształcenia literackiego opartego na znajomości łaciny i greki oraz literatury powstałej w tych językach, a także humanizmu włoskiego[1][2]. Wywodzi się ono z rzymskiego pojęcia cultus atque humanitas analizowanego przez Cycerona, który stał się patronem duchowym humanistów.
Charakterystyka
Humanizm stawiał jednostkę w centrum zainteresowania, kładąc podstawy pod nowożytny indywidualizm. Humanizm koncentrował uwagę na sprawach ludzkich, godności człowieka, jego wolności, propaguje rozwój fizyczny, psychiczny i intelektualny oraz harmonijne współżycie w społeczeństwie, podkreśla możliwości ludzkiego rozumu, oraz wartość wiedzy o świecie i możliwość jej zdobycia oraz rozwoju.
Humanizm epoki odrodzenia swoim antropocentryzmem przeciwstawiał się niektórym tendencjom średniowiecza (szczególnie teocentryzmowi), w związku z czym nawiązywał do idei starożytności. Naczelne hasło humanizmu zaczerpnięte zostało z rzymskiego utworu komediopisarza Terencjusza II w. p.n.e. pt. Sam siebie karząc (Samoudręczyciel). Hasłem humanizmu stała się maksyma Terencjusza: Człowiekiem jestem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce (łac. homo sum et nihil humani a me alienum esse puto.). Popularne jest też stwierdzenie Protagorasa Człowiek jest miarą wszechrzeczy jak i zawarte w słynnej „Mowie o godności człowieka” Giovanniego Pico della Mirandoli słowa: „Człowiek jest kowalem swojego losu” (łac. Homo fortunae suae ipse faber). Również renesansowe przemiany religijne były objawem tych przemian. Już późnośredniowieczny ruch devotio moderna kładł większy nacisk na indywidualne podejście do wiary. W XVI w. stało się ono jedną z głównych tez protestantyzmu, ale miało swój wyraz również w katolicyzmie (np. u Ignacego Loyoli)[3].
Przypisy
- ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwieBorowski1992-s71-73
BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>
. Brak tekstu w przypisie o nazwieKorolko2004
BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ Emerich Coreth , Harald Schöndorf , Filozofia XVII i XVIII wieku, Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki, 2006, s. 11-12 .