Wspornik: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja nieprzejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 17:23, 4 cze 2018

Wspornik – element architektoniczny konstrukcyjny pełniący funkcję podpierającą. Jego zadaniem jest podtrzymanie elementu wystającego przed lico ściany wewnątrz (np. żebra sklepienia, posąg, parapet itp.) lub na zewnątrz (balkon, wykusz, pomost) budynku.

Wsporniki wykonywano z cegły lub kamienia, często również z drewna. Były z reguły bogato dekorowane i profilowane. Aktualnie wsporniki wykonuje się ze stali lub żelbetu, zaś jako elementy zdobnicze (np. w sztukaterii) - ze styropianu. Ze względu na duże możliwości architektoniczno-plastyczne najbardziej charakterystyczne są wsporniki romańskie i gotyckie (konsola, kroksztyn, modylion).

Specyficznym rodzajem wspornika, typowym dla architektury Dalekiego Wschodu, jest dougong.

Wsporniki stosuje się także poza architekturą:

w konstrukcjach mechanicznych – w maszynach, urządzeniach, pojazdach itp. Wykonywane są wówczas głównie z metali (metodami tłoczenia lub odlewania) i z tworzyw sztucznych (metodami wtrysku lub odlewania). Wszędzie tam mają podobne zadanie i podobny wygląd, jak w zastosowaniach architektonicznych
w konstrukcjach budowlanych w postaci belek zamocowanych (utwierdzonych) tylko na jednym końcu i obciążonych na drugim. W konstrukcjach słupów hal przemysłowych krótkie wsporniki stanowią oparcie dla torów podsuwnicowych.

Bibliografia

Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 178. ISBN 83-85001-89-1.

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
 [[Plik:Długa 38 kraków balkon.JPG|thumb|240px|Wsporniki pod balkonem, kamienica przy ul. Długiej 38 w Krakowie]]
 {{wikisłownik|wspornik}}
-'''Wspornik''' – element [[architektura|architektoniczny]] pełniący funkcję podpierającą. Jego zadaniem jest podtrzymanie elementu wystającego przed lico [[Ściana|ściany]] wewnątrz (np. żebra sklepienia, posąg, parapet itp.) lub na zewnątrz (balkon, [[wykusz]], pomost) budynku.
+'''Wspornik''' – element [[architektura|architektoniczny]] konstrukcyjny pełniący funkcję podpierającą. Jego zadaniem jest podtrzymanie elementu wystającego przed lico [[Ściana|ściany]] wewnątrz (np. żebra sklepienia, posąg, parapet itp.) lub na zewnątrz (balkon, [[wykusz]], pomost) budynku.
 Wsporniki wykonywano z cegły lub kamienia, często również z drewna. Były z reguły bogato dekorowane i profilowane. Aktualnie wsporniki wykonuje się ze stali lub [[żelbet]]u, zaś jako elementy zdobnicze (np. w [[Sztukateria|sztukaterii]]) - ze [[styropian]]u. Ze względu na duże możliwości architektoniczno-plastyczne najbardziej charakterystyczne są wsporniki romańskie i gotyckie ([[konsola (architektura)|konsola]], [[kroksztyn]], [[modylion]]).