Stanisław Rogóż
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Dziedzina sztuki |
rzeźbiarz, snycerz |
Stanisław Rogóż (ur. 24 kwietnia 1866 w Borzęcinie, zm. 14 marca 1948 w Brzesku) – polski artysta rzeźbiarz i snycerz związany z okolicami Brzeska.
Życiorys zawodowy
[edytuj | edytuj kod]Stanisław Rogóż był synem Jana Rogoża, zagrodnika z Borzęcina i Wiktorii Urbańskiej, wnuczki nauczyciela, Ignacego Urbańskiego[1]. Snycerstwa i rzeźby najprawdopodobniej uczył się od Adeodatusa Jana Martyńskiego z Borzęcina i Walentego Lisieńskiego z Brzeska[2]. Odbył praktykę u Franciszka Wyspiańskiego w jego pracowni w Krakowie, zakończoną 16 września 1889 roku[3]. Jako początkujący rzeźbiarz nawiązał współpracę z Janem Sas-Zubrzyckim, z którym tworzył w jego pracowni w Tarnopolu.[2] Dopiero nominacja Zubrzyckiego na profesora zwyczajnego Katedry Historii Architektury i Estetyki Politechniki Lwowskiej w 1919 roku zakończyła współpracę artystów. Stanisław około 1920 roku wrócił w okolice Brzeska i osiadł na Brzezowcu - wówczas poza granicami miasta[4]. W prowadzonej przez siebie pracowni rzeźbiarsko-snycersko-pozłotniczej wykonywał ołtarze, ambony, chrzcielnice, feretrony, konfesjonały, stacje Drogi Krzyżowej, stalle oraz inne sprzęty wyposażenia sakralnego.
Spod jego ręki wyszły m.in. następujące dzieła[2][4]:
- dwa neogotyckie ołtarze dla kościoła w Jadownikach z lat 1928–1929;
- ołtarz główny dla kościoła w Jasieniu Brzeskim z 1930 roku[5];
- ołtarz główny wraz z rzeźbą św. Józefa, ołtarz boczny, stacje Drogi Krzyżowej, ambona, chrzcielnica, wystrój dla kościoła w Maszkienicach, powstałe około 1930 roku;
- trzy ołtarze neogotyckie i jeden neoromański z początku lat 30. XX wieku oraz kapliczka szafkowa z 1936 roku dla kościoła w Borzęcinie[6];
- ołtarz główny z 1935 roku dla kościoła w Porąbce Uszewskiej w ramach odtwarzania wyposażenia świątyni po powodzi z 1934 roku;
- balustrada, ławki i wyposażenie sakralne (przed I wojną światową) oraz neoromańska ambona wykonana dla kościoła w Zabawie z 1936 roku[7];
- ołtarz dla starego kościoła w Brzesku.
Z pracownią Stanisława Rogoża związany był Stefan Zbigniewicz - członek Związku Zawodowego Polskich Artystów Plastyków w Krakowie i warszawskiego ugrupowania "Rzeźba" oraz praktykujący u niego artyści[2][4]:
- Jan Dudek z Niedźwiedzy, zwany także "Jaśkiem z Grabiny", który po II wojnie światowej uczestniczył w renowacji katedry w Gdańsku-Oliwie;
- Tadeusz Świerczek - autor ołtarza św. Antoniego w kościele jadownickim;
- Ludwik Zakuła ze Świątnik;
- Władysław Badowski z Borzęcina;
- Józef Wajda.
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Mąż Magdaleny Żmudy (ślub 27 maja 1909 roku w Jadownikach)[8]. Ojciec: Antoniny (siostra Alojza, Przełożona Prowincji Łódzkiej w Zgromadzeniu Sióstr Służebniczek), Józefa (ksiądz), Józefy, Anny oraz Wiktorii[9].
Pochowany wraz z małżonką na Starym Cmentarzu w Brzesku[2][4].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Ołtarz św. Antoniego w Borzęcinie -
Ołtarz Serca PJ - Borzęcin -
Ołtarz główny Świętej Rodziny - Borzęcin -
Ołtarz główny w Porąbce Uszewskiej
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Borzęcin, Księga ochrzczonych parafii w Borzęcinie, 1807–1866.
- ↑ a b c d e Jerzy Wyczesany, Stanisław Rogóż - Zapomniany Rzeźbiarz Brzeski, „BIM nr 10 (86)”, październik 1999.
- ↑ Franciszek Wyspiański, Zaświadczenia odbycia praktyki, 16 września 1889.
- ↑ a b c d Michał Dobrzański, Stanisław Rogóż – artysta, rzeźbiarz, „Dziadziuś” [online], brzesko.ws, 30 września 2015.
- ↑ Arkadiusz Krzysztof, Parafia w Jasieniu - O Parafii [online], parafiajasien.pl [dostęp 2017-01-28] (pol.).
- ↑ Sebastian Szafrański, Historia parafii [online], Oficjalny Serwis Internetowy Parafii pw Narodzenia NMP w Borzęcinie [dostęp 2017-01-28] (pol.).
- ↑ Historia [online], sanktuariumzabawa.pl [dostęp 2017-01-28] (pol.).
- ↑ Jadowniki, Księga małżeństwa parafii w Jadownikach, 1909.
- ↑ Borzęcin, Księga ochrzczonych parafii w Borzęcinie, 1909–1918.