Stronniczość testu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Stronniczość testu (ang. test bias) – zjawisko z dziedziny psychometrii polegające na wadliwości zastosowanego narzędzia pomiarowego, w wyniku czego obserwowane różnice między różnymi grupami społecznymi w wynikach testowych nie odzwierciedlają rzeczywistych różnic w poziomie mierzonej cechy[1]. Stronniczość testów można rozumieć jako efekt „przychylności” zastosowanego testu psychologicznego wobec pewnych grup osób (np. osób z klasy średniej, białych, należących do kultury anglosaskiej itd.). E. Hornowska definiuje stronniczość testu jako brak trafności lub systematyczny błąd pomiaru występujący w stosunku do członków określonych grup.[1]

Na możliwość stronniczości testów zwrócili uwagę już w 1905 r. francuscy psycholodzy Alfred Binet i Théodore Simon, którzy prowadzili pionierskie badania inteligencji dzieci[2]. Zauważyli, że dzieci pochodzące ze środowisk o wyższym statusie społecznym osiągają zdecydowanie wyższe wyniki w testach inteligencji. Podstawowy problem polegał na określeniu, czy dzieci z rodzin o niższym statusie społecznym faktycznie są mniej inteligentne od swoich rówieśników z lepiej sytuowanych rodzin, czy też różnice w wynikach są konsekwencją nieodpowiednio dobranych pytań, gdyż osoby układające pytania również należały do osób o wyższym statusie społecznym[2].

Do pojęcia stronniczości testu zbliżone znaczeniowo jest pojęcie zróżnicowanego funkcjonowania pozycji testowej (w skrócie DIF)[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b [1] E. Hornowska, Stronniczość testów psychologicznych: problemy metodologiczne – konsekwencje społeczne, „Przegląd Psychologiczny”, 2000, Tom 43, Nr 1, 39-46.
  2. a b E. Hornowska, Testy psychologiczne. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2021, s. 100–101.
  3. [2] P. W. Holland, D. T. Thayer, (1986). Differential item functioning and the Mantel-Haenszel procedure. ETS Research Report Series, 1986(2), s. 1.