Strzebla błotna
|
||
| Rhynchocypris percnurus[1] | ||
| (Pallas, 1814) | ||
 |
||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | zwierzęta | |
| Typ | strunowce | |
| Podtyp | kręgowce | |
| Gromada | promieniopłetwe | |
| Rząd | karpiokształtne | |
| Rodzina | karpiowate | |
| Rodzaj | Rhynchocypris | |
| Gatunek | strzebla błotna | |
| Synonimy | ||
|
||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | ||
 |
||
Strzebla błotna[3], strzebla przekopowa[4] (Rhynchocypris percnurus) – gatunek słodkowodnej ryby z rodziny karpiowatych (Cyprinidae).
Spis treści
Nazwa systematyczna[edytuj]
Pallas (1811, wyd. 1814) opisał strzeblę błotną z jezior położonych wzdłuż Leny w Rosji, pod nazwą Cyprinus percnurus. Gatunek opisywano pod różnymi nazwami, przenoszono do rodzaju Moroco, Eupallasella i Phoxinus. Epitet gatunkowy percnurus zapisywano też perenurus. W przeprowadzonej w 2005 rewizji systematyki tego gatunku Bogustkaya i in.[5] uznali, że perenurus jest błędem typograficznym, a za prawidłową nazwę strzebli błotnej przyjęli Phoxinus percnurus (Pallas, 1814).
W literaturze polskiej spotyka się obydwie formy: percnurus i perenurus.
Od 2007 roku ichtiolodzy zgodnie zaliczają ten gatunek do rodzaju Rhynchocypris (we wcześniejszych pracach Kottelat proponował rodzaj Eupallasella)[6].
Występowanie[edytuj]
Eurazja. W Polsce dorzecza Odry i Wisły, a w Rosji dorzecza Dźwiny, Peczory i Wołgi, a także zlewiska Oceanu Arktycznego, Morza Beringa, Morza Ochockiego i Morza Japońskiego. Występuje także na Sachalinie i Hokkaido.
Żyje stadnie w silnie zarośniętych, niewielkich zbiornikach wodnych. Jest przystosowana do życia w miejscach o małej zawartości tlenu w wodzie (zamulone dno).
Cechy morfologiczne[edytuj]
Osiąga do 18 cm długości. Ciało wydłużone, słabo wygrzbiecone. Grzbiet ciemnobrązowy z zielonym odcieniem. Boki żółtawobrązowe z nieregularnymi, ciemnymi plamkami. Brzuch kremowy. Mały otwór gębowy w położeniu końcowym.
Odżywianie[edytuj]
Żywi się skorupiakami i owadami.
Rozród[edytuj]
Ikra składana jest na roślinności wodnej.
Ochrona[edytuj]
Na terenie Polski strzebla błotna jest objęta ścisłą ochroną gatunkową, wymaga ochrony czynnej, nie stosuje się dla niej odstępstw od zakazów[7].
Została wpisana do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt jako gatunek wysokiego ryzyka, silnie zagrożony.
Zobacz też[edytuj]
Przypisy
- ↑ Rhynchocypris percnurus, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Rhynchocypris percnurus. Czerwona księga gatunków zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (ang.).
- ↑ Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973 (występuje pod synonimiczną nazwą łacińską Phoxinus percnurus)
- ↑ G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
- ↑ Bogutskaya, N.G., I.M. Kerzhner & V.V. Spodareva, 2005. On the spelling of the scientific name of the lake minnow Phoxinus percnurus (Teleostei: Cyprinidae). Ichthyol. Explor. Freshwat. 16(1):93-95
- ↑ Eschmeyer, W. N. (ed).: Catalog of Fishes electronic version (5 Aug 2013) (ang.). California Academy of Sciences. [dostęp 8 września 2013].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2011 r. Nr 237, poz. 1419)
Bibliografia[edytuj]
- Josef Reichholf, Gunter Steinbach, Claus Militz: Wielka encyklopedia ryb : słodkowodne i morskie ryby Europy. Wiśniewolski Wiesław (tłum.). Warszawa: Muza, 1994. ISBN 83-7079-317-7.
- Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby słodkowodne. Leksykon przyrodniczy. Henryk Garbarczyk, Eligiusz Nowakowski i Jacek Wagner. Warszawa: Świat Książki, 1997. ISBN 83-7129-441-7.
- Phoxinus percnurus. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. www.fishbase.org [dostęp 14 czerwca 2009]
