Strzebla błotna

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Strzebla błotna
Rhynchocypris percnurus[1]
(Pallas, 1814)
Strzebla błotna
Systematyka
Domena eukarionty
Królestwo zwierzęta
Typ strunowce
Podtyp kręgowce
Gromada promieniopłetwe
Rząd karpiokształtne
Rodzina karpiowate
Rodzaj Rhynchocypris
Gatunek strzebla błotna
Synonimy
  • Cyprinus percnurus Pallas, 1814
  • Cyprinus perenurus Pallas, 1814
  • Eupallasella percnurus (Pallas, 1814)
  • Eupallasella perenurus (Pallas, 1814)
  • Morocco percnurus (Pallas, 1814)
  • Moroco percnurus sachalinensis (Berg, 1907)
  • Phoxinus altus Warpachowski, 1887
  • Phoxinus crucifer Gratzianov, 1907
  • Phoxinus czekanowskii posnaniensis Berg, 1932
  • Phoxinus dybowskii Lorec & Wolski, 1910
  • Phoxinus jelskii Dybowski, 1869
  • Phoxinus laevis var. punctatus Benecke, 1881
  • Phoxinus percnurus (Pallas, 1814)
  • Phoxinus percnurus dauricus Dybowski, 1877
  • Phoxinus percnurus gdaniensis Berg, 1932
  • Phoxinus percnurus mantschuricus Berg, 1907
  • Phoxinus percnurus occidentalis Kaj, 1953
  • Phoxinus percnurus sachalinensis Berg, 1907
  • Phoxinus percnurus sarykul Ruzskii, 1926
  • Phoxinus perenurus (Pallas, 1814)
  • Phoxinus perenurus dauricus Dybowski, 1877
  • Phoxinus perenurus mantschuricus Berg, 1907
  • Phoxinus sabanejewi Warpachowski, 1887
  • Phoxinus stagnalis Warpachowski, 1886
  • Phoxinus variabilis Warpachowski, 1887
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
Status iucn3.1 LC pl.svg
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Strzebla błotna[3], strzebla przekopowa[4] (Rhynchocypris percnurus) – gatunek słodkowodnej ryby z rodziny karpiowatych (Cyprinidae).

Nazwa systematyczna[edytuj | edytuj kod]

Pallas (1811, wyd. 1814) opisał strzeblę błotną z jezior położonych wzdłuż Leny w Rosji, pod nazwą Cyprinus percnurus. Gatunek opisywano pod różnymi nazwami, przenoszono do rodzaju Moroco, Eupallasella i Phoxinus. Epitet gatunkowy percnurus zapisywano też perenurus. W przeprowadzonej w 2005 rewizji systematyki tego gatunku Bogustkaya i in.[5] uznali, że perenurus jest błędem typograficznym, a za prawidłową nazwę strzebli błotnej przyjęli Phoxinus percnurus (Pallas, 1814).

W literaturze polskiej spotyka się obydwie formy: percnurus i perenurus.

Od 2007 roku ichtiolodzy zgodnie zaliczają ten gatunek do rodzaju Rhynchocypris (we wcześniejszych pracach Kottelat proponował rodzaj Eupallasella)[6].

Występowanie[edytuj | edytuj kod]

Eurazja. W Polsce dorzecza Odry i Wisły, a w Rosji dorzecza Dźwiny, Peczory i Wołgi, a także zlewiska Oceanu Arktycznego, Morza Beringa, Morza Ochockiego i Morza Japońskiego. Występuje także na Sachalinie i Hokkaido.

Żyje stadnie w silnie zarośniętych, niewielkich zbiornikach wodnych. Jest przystosowana do życia w miejscach o małej zawartości tlenu w wodzie (zamulone dno).

Cechy morfologiczne[edytuj | edytuj kod]

Osiąga do 18 cm długości. Ciało wydłużone, słabo wygrzbiecone. Grzbiet ciemnobrązowy z zielonym odcieniem. Boki żółtawobrązowe z nieregularnymi, ciemnymi plamkami. Brzuch kremowy. Mały otwór gębowy w położeniu końcowym.

Odżywianie[edytuj | edytuj kod]

Żywi się skorupiakami i owadami.

Rozród[edytuj | edytuj kod]

Ikra składana jest na roślinności wodnej.

Ochrona[edytuj | edytuj kod]

Na terenie Polski strzebla błotna jest objęta ścisłą ochroną gatunkową, wymaga ochrony czynnej, nie stosuje się dla niej odstępstw od zakazów[7].

Została wpisana do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt jako gatunek wysokiego ryzyka, silnie zagrożony.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Rhynchocypris percnurus, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ Rhynchocypris percnurus. Czerwona księga gatunków zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (ang.).
  3. ↑ Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973 (występuje pod synonimiczną nazwą łacińską Phoxinus percnurus)
  4. ↑ G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
  5. ↑ Bogutskaya, N.G., I.M. Kerzhner & V.V. Spodareva, 2005. On the spelling of the scientific name of the lake minnow Phoxinus percnurus (Teleostei: Cyprinidae). Ichthyol. Explor. Freshwat. 16(1):93-95
  6. ↑ Eschmeyer, W. N. (ed).: Catalog of Fishes electronic version (5 Aug 2013) (ang.). California Academy of Sciences. [dostęp 8 września 2013].
  7. ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2011 r. nr 237, poz. 1419)

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  1. Josef Reichholf, Gunter Steinbach, Claus Militz: Wielka encyklopedia ryb : słodkowodne i morskie ryby Europy. Wiśniewolski Wiesław (tłum.). Warszawa: Muza, 1994. ISBN 83-7079-317-7.
  2. Fritz Terofal, Claus Militz: Ryby słodkowodne. Leksykon przyrodniczy. Henryk Garbarczyk, Eligiusz Nowakowski i Jacek Wagner. Warszawa: Świat Książki, 1997. ISBN 83-7129-441-7.
  3. Phoxinus percnurus. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. www.fishbase.org [dostęp 14 czerwca 2009]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Strzebla_błotna&oldid=51713486”