Szlarnik bagienny
| Zosterops winifredae | |||
| Moreau & W.L. Sclater, 1934 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
szlarnik bagienny | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
Szlarnik bagienny[3] (Zosterops winifredae) – gatunek małego ptaka z rodziny szlarników (Zosteropidae). Jest endemitem Tanzanii. Według IUCN jest to gatunek bliski zagrożenia.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Takson ten po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisali angielscy przyrodnicy William Lutley Sclater i Reginald Ernest Moreau w 1935 roku na łamach „Bulletin of the British Ornithologists’ Club”. Autorzy nadali gatunkowi nazwę Zosterops winifredae. Jako miejsce typowe wskazali Chome w południowej części Pare Mountains[1][4].
Jest to jeden z gatunków Zosterops, których taksonomia uległa zmianie w ostatnich latach. Do niedawna uznawany był za podgatunek szlarnika białookiego (Zosterops poliogastrus)[5][6][7]. Obecnie uznawany jest za odrębny, monotypowy gatunek[1][3][8][9][10].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Zosterops (Fosterops): gr. ζωστηρ zōstēr, ζωστηρος zōstēros „pas”; ωψ ōps, ωπος ōpos „oko”[11].
- winifredae – epitet gatunkowy jest eponimem honorującym Winifred Muriel Moreau (1891–1981) – żonę angielskiego ornitologa Reginalda E. Moreau[12].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Mały ptak o szpiczastym, zakrzywionym, stosunkowo długim, czarnym dziobie. Nogi i stopy od koloru łupkowego do jasnoszarego. Tęczówki brązowe lub orzechowe. Nie występuje dymorfizm płciowy. Wokół oczu charakterystyczne białe obrączki oczne, które od strony dzioba są węższe i przerwane czarną plamką. Od dzioba do oczu czarne zabarwienie, tuż nad dziobem jaśniejsze pomarańczowo-żółte przebarwienie. Górna część głowy i jej boki oraz kark i grzbiet oliwkowozielone. Podgardle, gardło, dolna część szyi i górna część piersi zielonkawożółte. Dolna część piersi, brzuch i boki szarawe, nieco jaśniejsze w tylnej części. Pokrywy podogonowe żółte. Ogon ciemnobrązowy z wąskimi zielonymi krawędziami. Skrzydła czarniawo-brązowe z zielonymi krawędziami lotek. Spody skrzydeł bladożółte. Młode osobniki przypominają dorosłe. Długość ciała 11,5–12 cm[5].
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Szlarnik bagienny występuje na niewielkich obszarach południowej części gór Pare Mountains w północno-wschodniej Tanzanii[5]. Zasięg występowania (EOO, Extent of Occurrence) według szacunków organizacji BirdLife International obejmuje około 7500 km², a obszar zajmowany (AOO, Area of Occupancy) – tylko 6280 km²[13].
Ekologia[edytuj | edytuj kod]
Jego głównym habitatem są krzaki wrzośca drzewiastego występujące na skrajach lasów i na polanach. Występuje na wysokościach od 2000 do 2465 m n.p.m. Jest gatunkiem osiadłym. Długość pokolenia jest określana na 2,55 roku[13]. Dieta tego gatunku nie została zbadana[5].
Rozmnażanie[edytuj | edytuj kod]
Brak informacji[5].
Status zagrożenia[edytuj | edytuj kod]
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody gatunek ten od 2022 roku jest zaliczany do kategorii NT (ang. Near Threatened – gatunek bliski zagrożenia); wcześniej uznawano go za gatunek narażony (VU – ang. Vulnerable)[2]. Liczebność populacji jest szacowana na nie mniej niż 2500 i nie więcej niż 10 000 dorosłych osobników. BirdLife International ocenia trend liczebności populacji jako spadkowy. Spowodowane to jest zmniejszaniem się jego naturalnego habitatu[2][13].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Denis Lepage, Zosterops winifredae Moreau, RE; Sclater, WL 1934 [online], Avibase [dostęp 2023-08-30] (ang.).
- ↑ a b c Zosterops winifredae, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: ZOSTEROPIDAE Bonaparte, 1853 - SZLARNIKI - WHITE-EYES (wersja: 2023-03-12). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-08-30].
- ↑ W.L. Sclater, R.E. Moreau, Exhibition and description, on behalf of Mr. R. E. Moreau and himself, of two new birds, a Crimson-Wing and a White-eye, from northern Tanganyika Territory, „Bulletin of the British Ornithologists' Club”, 55 (380), Londyn 1935, s. 14 (ang.).
- ↑ a b c d e Josep del Hoyo, Nigel Collar & Guy M. Kirwan: South Pare White-eye Zosterops winifredae, version 1.0. [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2023-08-30]. (ang.).
- ↑ Natalia C. García, Bas van Balen, Josep del Hoyo, Nigel Collar & Guy M. Kirwan: Heuglin's White-eye Zosterops poliogastrus, version 2.0. [w:] Birds of the World (red. S.M. Billerman & B.K. Keeney) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2022. [dostęp 2023-08-30]. (ang.).
- ↑ Zosterops poliogastrus winifredae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2023-08-30] (ang.).
- ↑ D.J. Pearson, D.A. Turner, A taxonomic review of the genus Zosterops in East Africa, with a revised list of species occurring in Kenya, Uganda and Tanzania, „Scopus: Journal of East African Ornithology”, 37, 2017, s. 1–13.
- ↑ Alan P. Peterson, PASSERIFORMES, ZOSTEROPIDAE Bonaparte 1853, White-eyes and Yuhinas, Wersja 5.013 (2021-11-26) [online], Zoonomen Nomenclatural data [dostęp 2023-08-30] (ang.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Sylviid babblers, parrotbills, white-eyes. IOC World Bird List (v13.2). [dostęp 2023-08-30]. (ang.).
- ↑ Zosterops, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2023-07-30] (ang.).
- ↑ winifredae, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2023-08-30] (ang.).
- ↑ a b c South Pare White-eye Zosterops winifredae. BirdLife International, 2023. [dostęp 2023-08-30]. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
- Nagrania głosów. [w:] xeno-canto [on-line].