Przejdź do zawartości

Trawunia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Trawunia (łac. Travunia) również Trebinia, Trebinjepaństwo plemienne Trebinian zamieszkujących ziemie w Dalmacji na północ i wschód od bizantyńskiego Dubrownika, powstałe na przełomie VIII i IX wieku.

Dzieje Trawunii

[edytuj | edytuj kod]
Trawunia w IX-X wieku

Początek państwa Trebinian wiąże się z dynastią Beliciów biorącą początek od Belaesa. W połowie IX wieku jego syn i następca Kraina, noszący tytuł żupana zrzucił przy pomocy Włastimira serbskiego nominalne zwierzchnictwo bizantyńskie. Włastimir wydał za Krainę swą córkę, a ten przyjął tytuł księcia uznając zarazem zwierzchnictwo serbskie. Zależność od Serbii uznawali jego następcy do połowy X wieku. Jeszcze w IX wieku trebińscy Belicie zdobyli władzę nad sąsiednim plemieniem Duklan, podporządkowując sobie ich państwo[1].

Pod wpływem cesarza bizantyńskiego Bazylego I, który po 867 roku, dzięki skutecznej akcji morskiej w obronie bizantyńskiego Dubrownika, zdobył pewne wpływy wśród Serbów dalmatyńskich, książęta trebińscy przyjęli chrzest i wsparli akcję chrystianizacyjną prowadzoną przez łacińskich i greckich kapłanów z bizantyńskiej Dalmacji. Po śmierci apostoła Słowian – arcybiskupa Moraw Metodego w Trebinii pojawili się też jego uczniowie, którzy przynieśli znajomość głagolicy i piśmiennictwa słowiańskiego. Dla utrwalenia dzieła chrystianizacji powstało na Trebińskim Polu biskupstwo Trawunii[1].

Po upadku serbskiego księcia Czasława około 950 roku Trebinia uwolniła się spod zwierzchnictwa serbskiego. Kolejni władcy: Chwalimir i jego syn Tiszimir (Tugomir) Belicie podporządkowali sobie Duklę. Przenieśli oni centrum swego państwa z Trawunii do Dukli. Na Tiszimirze prawdopodobnie wygasła dynastia Beliciów.

Pod koniec X wieku władza nad księstwem trebińsko-duklańskim przeszła w ręce książąt duklańskich: Petrisława, jego brata Dragimira oraz syna Jana Włodzimierza. Doprowadziło to do stopniowej marginalizacji Trawunii, która w następnych latach z ośrodka władzy politycznej przemieniła się w przedmiot przetargów i walk[2].

Dalsze losy

[edytuj | edytuj kod]

Po 998 roku, kiedy to car Bułgarii Samuel najechał Duklę i uprowadził do niewoli jej księcia Jana Włodzimierza, Trebinia znalazła się wraz z Duklą w strefie wpływów bułgarskich. W 1018 roku po upadku Bułgarii zwycięski cesarz bizantyński Bazyli II podporządkował sobie serbskie państwa Primorja tworząc tem (okręg administracyjny) ze stolicą w Dubrowniku. Władcy Dukli i Zahumla uznali jego zwierzchnictwo. Trebinia znalazła się już jednak w tym czasie pod władzą książąt Zahumla. Około 1050 roku Dobrosław, książę Dukli, zwanej już wówczas Zetą, odebrał Trebinię władcy Zahumla. W granicach Zety Trawunia pozostała przez najbliższe 100 lat[2].

Około 1150 roku wraz ze stopniowym upadkiem Zety, wielki żupan Raszki Desa przyłączył Trebinię do swego państwa, zwanego później Serbią. Przez następne dwa stulecia w mniejszym lub większym stopniu Trebinia miała podlegać serbskim Nemaniczom. Po śmierci ostatniego z nich, w 1373 roku przyłączył ją do Bośni wraz z Konawli ban Tvrtko I. Po jego śmierci w 1391 roku na ziemiach Humu, Trebinii i Konawli własne księstwo utworzyła możnowładcza rodzina Kosaczów. Władca księstwa Stefan Vukčić w 1448 roku ogłosił się hercegiem św. Sawy. Akt ten spowodował pojawienie się określenia Hercegowina na oznaczenie terenów Trebinii i Zahumla. W 1465 roku kres istnieniu Hercegowiny położył najazd turecki. Trebinia znalazła się w granicach Imperium Osmańskiego[3].

Lista władców Trawunii - Beliciów

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: Belicie.
 Osobny artykuł: Władcy Trawunii.

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]
  • Trebinje – miasto, pierwsza siedziba administracyjna państwa Beliciów

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b T. Wasilewski: Historia Jugosławii. s. 63.
  2. a b T. Wasilewski: Historia Jugosławii. s. 67–68.
  3. T. Wasilewski: Historia Jugosławii. s. 70, 138-139, 163-164.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]