Trianguł (liturgia wigilii paschalnej)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ceremonie wigilii paschalnej w układzie sprzed 1955: na ilustracji po prawej jeden z duchownych trzyma trianguł (arundo)
Zapalanie triangułu przez diakona przedstawione na witrażu
Współczesny trianguł

Trianguł[1], także arundo[2] (łac. arundo – trzcina), tricereo – przyrząd liturgiczny klasycznego rytu rzymskiego sprzed reform liturgicznych Piusa XII, używany w czasie wigilii paschalnej. Są to trzy świece, umieszczone na długiej tyczce, które zapala się od poświęconego ognia, wnosi do kościoła i od nich zapala paschał[3].

Wnosząc trianguł, ubrany w białą dalmatykę diakon zapala poszczególne świece (symbolizujące Trójcę Świętą), odśpiewując za każdym razem coraz wyższym głosem lumen Christi (tj. „światło Chrystusa”), na co odpowiada się Deo gratias. Trianguł modelowo nie jest gotowym, zaprojektowanym przyrządem liturgicznym, a powinien być sporządzony przez przytwierdzenie świec do drzewca (najlepiej łączących się ze sobą woskiem u podstawy), częstokroć używa się jednak także triangułów specjalnie w tym celu skonstruowanych[4][5].

W wersjach mszałów rytu rzymskiego późniejszych niż 1955 (w tym w formie posoborowej) paschał zapala się bezpośrednio od poświęconego ognia – trianguł nie występuje[6].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Antoni Nowowiejski, Akolici i ich czynności podczas mszy ś. i w innych obrzędach Kościoła katolickiego, Warszawa: W drukarni Franciszka Czerwieńskiego, 1893.
  2. Jan Chrzciciel Mueller, Mały ceremoniał dla kleryków i kapłanów, Antoni Prumbs (tłum.), Poznań: Wydawnictwo Seminarium Zagranicznego, 1949.
  3. Triduum Paschalne – historia i symbole: Wielka Sobota i Niedziela Zmartwychwstania [online], histmag.org [dostęp 2024-03-27].
  4. Triple-Candlestick, Catholic Encyclopedia. [dostęp 2024-03-28]. (ang.).
  5. Jakub Klamecki, Mathias von Liechtenstein, Piotr Ulrich, Łukasz Wolański: Ceremoniał Obrzędów Wielkiego Tygodnia według Missale Romanum 1952 z uwzględnieniem zwyczajów polskich. vademecumliturgiczne.pl. [dostęp 2024-03-28].
  6. Ordo Hebdomadae Sanctae instauratus. Editio typica, Typis polyglottis Vaticanis, 1956.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]