Turniej pretendentów 2022

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Turniej pretendentów 2022
2020/2021 2024
Ilustracja
Zwycięzca Turnieju pretendentów 2022 – Jan Niepomniaszczij
Miejsce

Hiszpania Madryt

Termin

16 czerwca – 5 lipca 2022

Liczba uczestników

8

Zwycięzca
Zwycięzca

Jan Niepomniaszczij

Turniej pretendentów 2022 – turniej szachowy organizowany przez Międzynarodową Federację Szachową (FIDE) w celu wyłonienia pretendenta do tytułu Mistrza Świata w szachach klasycznych 2023. Odbył się on między 16 czerwca a 5 lipca 2022 w Madrycie[1][2]. Zwyciężył go Jan Niepomniaszczij, który jako jeden z pięciu szachistów w historii, wygrał dwa turnieje pretendentów z rzędu[3][4]. Zagrał o mistrzostwo świata z Dingiem Lirenem, drugim zawodnikiem turnieju, z powodu rezygnacji Magnusa Carlsena z obrony tytułu[5].

Zawodnicy[edytuj | edytuj kod]

W turnieju pretendentów 2022 bierze udział 8 zawodników[6].

Lista zawodników biorących udział w Turnieju pretendentów 2022
Metoda kwalifikacji[7] Zawodnik Ranking FIDE
(Czerwiec 2022)
Wicemistrz świata w szachach klasycznych 2021 Jan Niepomniaszczij[a] 2766
Zawodnik nominowany przez FIDE[9] Azerbejdżan Teymur Rəcəbov 2753
Zwycięzca i zdobywca drugiego miejsca w Pucharze Świata w szachach 2021[10] Polska Jan-Krzysztof Duda (zwycięzca) 2750
Siergiej Kariakin (drugie miejsce)[a][b] 2747
Zwycięzca i zdobywca drugiego miejsca w FIDE Grand Swiss Tournament 2021[12] Francja Alireza Firuzdża (zwycięzca) 2793
Stany Zjednoczone Fabiano Caruana (drugie miejsce) 2783
Zwycięzca i zdobywca drugiego miejsca w FIDE Grand Prix 2022[13][14] Stany Zjednoczone Hikaru Nakamura (zwycięzca) 2760
Węgry Richárd Rapport (drugie miejsce) 2764
Zawodnik z najwyższym rankingiem w maju 2022[15] Ding Liren (zastępstwo za Kariakina) 2806

Format[edytuj | edytuj kod]

Turniej pretendentów 2022 był rozgrywany systemem dwukołowym na dystansie 14 partii. Początkowo zwycięzca turnieju miał rozegrać mecz o mistrzostwo świata w szachach klasycznych z Magnusem Carlsenem w 2023. 20 lipca 2022 Carlsen ogłosił, że rezygnuje z obrony tytułu. W tym wypadku w meczu o mistrzostwo świata zmierzy się dwóch najlepszych zawodników z turnieju pretendentów[5].

Turniej rozgrywany był w tempie 120 minut dla zawodnika na wykonanie pierwszych 40 posunięć w partii, następnie z dodatkowymi 60 minutami na kolejne 20 ruchów, a później jeszcze z dalszymi 15 minutami na dokończenie partii. Dodatkowo zawodnicy od 61. ruchu otrzymywali po 30 sekund za każdy ruch[16]. Zawodnicy nie mogli oferować remisów przed 40. ruchem.

Dogrywki[edytuj | edytuj kod]

W przypadku remisu na pierwszym miejscu po czternastu rundach następowała dogrywka w następującym formacie[16]:

  • Jeśli dwójka zawodników remisowałaby na pierwszym miejscu, to przewidziane były dwie dodatkowe partie szachów szybkich, z tempem 15 minut na partię oraz bonus w postaci 10 sekund po każdym wykonanym ruchu. Jeśli od trzech do sześciu zawodników, to przewidywany był turniej systemem kołowym, z tym samym tempem czasowym, a jeśli remis byłby pomiędzy siedmioma i ośmioma zawodnikami, to także zagraliby turniej systemem kołowym, tylko z tempem 10 minut na partię oraz bonusem w postaci 5 sekund po każdym wykonanym ruchu.
  • Jeśli dwójka graczy nadal remisowałaby po partiach szachów szybkich, to grałaby dwie dodatkowe partie w szachach błyskawicznych w tempie 3 minuty na partię i 2 sekundami bonifikaty za posunięcie, a jeśli remisowałoby więcej niż dwóch zawodników, to graliby turniej systemem kołowym, z tym samym tempem czasowym.
  • Jeśli jacyś szachiści nadal remisowaliby po partiach w szachach błyskawicznych, to graliby turniej pucharowy tym samym tempem, co w dogrywkach szachów błyskawicznych. W każdym meczu, pierwszy gracz, który wygrałby partię, wygrywał cały mecz.

W przypadku, jeśli dwóch lub więcej graczy miało taką samą ilość punktów na innych miejscach niż pierwsze, ich miejsca ustalane były przez punktację pomocniczą składającą się z systemu Sonnenborna-Bergera, ilości wygranych partii i rezultatów partii między graczami z tą samą ilością punktów.

Nagrody finansowe[edytuj | edytuj kod]

Pula nagród turnieju pretendentów 2022 wynosiła 500 000 euro. Zwycięzca turnieju otrzymał 48 000€, zdobywca drugiego miejsca 36 000€, a zdobywca trzeciego miejsca 24 000€. Za każde zdobyte pół punktu zawodnicy otrzymywali dodatkowo 3 500€[16].

Harmonogram[2][edytuj | edytuj kod]

Gracze reprezentujący te same państwa rozgrywali między sobą partie w rundzie 1. i 8.

Data Dzień tygodnia Wydarzenie
16 czerwca 2022 Czwartek Ceremonia otwarcia
17 czerwca 2022 Piątek Runda 1
18 czerwca 2022 Sobota Runda 2
19 czerwca 2022 Niedziela Runda 3
20 czerwca 2022 Poniedziałek Przerwa
21 czerwca 2022 Wtorek Runda 4
22 czerwca 2022 Środa Runda 5
23 czerwca 2022 Czwartek Runda 6
24 czerwca 2022 Piątek Przerwa
25 czerwca 2022 Sobota Runda 7
26 czerwca 2022 Niedziela Runda 8
27 czerwca 2022 Poniedziałek Runda 9
28 czerwca 2022 Wtorek Przerwa
29 czerwca 2022 Środa Runda 10
30 czerwca 2022 Czwartek Runda 11
1 lipca 2022 Piątek Runda 12
2 lipca 2022 Sobota Przerwa
3 lipca 2022 Niedziela Runda 13
4 lipca 2022 Poniedziałek Runda 14
5 lipca 2022 Wtorek Dogrywki i ceremonia zamknięcia

Wyniki[edytuj | edytuj kod]

Klasyfikacja[edytuj | edytuj kod]

Klasyfikacja Turnieju pretendentów 2022
Pozycja Zawodnik Pkt SB W Kwalifikacja JN DL TR HN FC AF JKD RR
1 Jan Niepomniaszczij 9.5 / 14 62 5 Awans do meczu o tytuł ½ 1 ½ ½ ½ ½ ½ ½ 1 1 1 ½ ½ 1
2 Ding Liren 8 / 14 52 4 Awans do meczu o tytuł 0 ½ 0 ½ 1 ½ ½ 1 ½ ½ 1 ½ ½ 1
3 Azerbejdżan Teymur Rəcəbov 7.5 / 14 52 3 ½ ½ ½ 1 1 0 ½ 0 ½ ½ ½ ½ ½ 1
4 Stany Zjednoczone Hikaru Nakamura 7.5 / 14 50.25 4 ½ ½ ½ 0 1 0 1 0 1 ½ 1 ½ ½ ½
5 Stany Zjednoczone Fabiano Caruana 6.5 / 14 46.5 3 ½ ½ 0 ½ 1 ½ 1 0 0 1 ½ 0 ½ ½
6 Francja Alireza Firuzdża 6 / 14 39.5 2 0 0 ½ ½ ½ ½ ½ 0 0 1 ½ ½ 1 ½
7 Polska Jan-Krzysztof Duda 5.5 / 14 38.5 1 ½ 0 ½ 0 ½ ½ ½ 0 1 ½ ½ ½ ½ 0
8 Węgry Richárd Rapport 5.5 / 14 37.75 1 0 ½ 0 ½ 0 ½ ½ ½ ½ ½ ½ 0 1 ½
Źródło: FIDE
Zasady ustalania kolejności: 1) punkty; 2) wyniki tiebreaków o pierwsze miejsce; 3) punktacja pomocnicza składająca się z Systemu Sonneborna-Bergera (SB); 4) liczba wygranych partii; 5) mecze bezpośrednie; 6) losowanie[16].

Wyniki partii[edytuj | edytuj kod]

Runda 1 – 17 czerwca 2022
Jan-Krzysztof Duda Richárd Rapport ½–½
Ding Liren Jan Niepomniaszczij 0–1
Fabiano Caruana Hikaru Nakamura 1–0
Teymur Rəcəbov Alireza Firuzdża ½–½
Runda 2 – 18 czerwca 2022
Richárd Rapport Alireza Firuzdża ½–½
Hikaru Nakamura Teymur Rəcəbov 1–0
Jan Niepomniaszczij Fabiano Caruana ½–½
Jan-Krzysztof Duda Ding Liren ½–½
Runda 3 – 19 czerwca 2022
Ding Liren Richárd Rapport ½–½
Fabiano Caruana Jan-Krzysztof Duda ½–½
Teymur Rəcəbov Jan Niepomniaszczij ½–½
Alireza Firuzdża Hikaru Nakamura ½–½
Runda 4 – 21 czerwca 2022
Richárd Rapport Hikaru Nakamura ½–½
Jan Niepomniaszczij Alireza Firuzdża 1–0
Jan-Krzysztof Duda Teymur Rəcəbov ½–½
Ding Liren Fabiano Caruana ½–½
Runda 5 – 22 czerwca 2022
Fabiano Caruana Richárd Rapport ½–½
Teymur Rəcəbov Ding Liren ½–½
Alireza Firuzdża Jan-Krzysztof Duda ½–½
Hikaru Nakamura Jan Niepomniaszczij ½–½
Runda 6 – 23 czerwca 2022
Teymur Rəcəbov Richárd Rapport ½–½
Alireza Firuzdża Fabiano Caruana 0–1
Hikaru Nakamura Ding Liren ½–½
Jan Niepomniaszczij Jan-Krzysztof Duda 1–0
Runda 7 – 25 czerwca 2022
Richárd Rapport Jan Niepomniaszczij 0–1
Jan-Krzysztof Duda Hikaru Nakamura ½–½
Ding Liren Alireza Firuzdża ½–½
Fabiano Caruana Teymur Rəcəbov 1–0
Runda 8 – 26 czerwca 2022
Richárd Rapport Jan-Krzysztof Duda 1–0
Jan Niepomniaszczij Ding Liren ½–½
Hikaru Nakamura Fabiano Caruana 1–0
Alireza Firuzdża Teymur Rəcəbov ½–½
Runda 9 – 27 czerwca 2022
Alireza Firuzdża Richárd Rapport 1–0
Teymur Rəcəbov Hikaru Nakamura 1–0
Fabiano Caruana Jan Niepomniaszczij ½–½
Ding Liren Jan-Krzysztof Duda 1–0
Runda 10 – 29 czerwca 2022
Richárd Rapport Ding Liren 0–1
Jan-Krzysztof Duda Fabiano Caruana 1–0
Jan Niepomniaszczij Teymur Rəcəbov ½–½
Hikaru Nakamura Alireza Firuzdża 1–0
Runda 11 – 30 czerwca 2022
Hikaru Nakamura Richárd Rapport ½–½
Alireza Firuzdża Jan Niepomniaszczij 0–1
Teymur Rəcəbov Jan-Krzysztof Duda ½–½
Fabiano Caruana Ding Liren 0–1
Runda 12 – 1 lipca 2022
Richárd Rapport Fabiano Caruana ½–½
Ding Liren Teymur Rəcəbov 0–1
Jan-Krzysztof Duda Alireza Firuzdża ½–½
Jan Niepomniaszczij Hikaru Nakamura ½–½
Runda 13 – 3 lipca 2022
Jan Niepomniaszczij Richárd Rapport ½–½
Hikaru Nakamura Jan-Krzysztof Duda 1–0
Alireza Firuzdża Ding Liren ½–½
Teymur Rəcəbov Fabiano Caruana ½–½
Runda 14 – 4 lipca 2022
Richárd Rapport Teymur Rəcəbov 0–1
Fabiano Caruana Alireza Firuzdża 0–1
Ding Liren Hikaru Nakamura 1–0
Jan-Krzysztof Duda Jan Niepomniaszczij ½–½

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Rosyjscy zawodnicy grali pod flagą FIDE, ponieważ FIDE zakazała flag rosyjskich i białoruskich na turniejach ocenianych przez FIDE w odpowiedzi na rosyjską inwazję na Ukrainę[8].
  2. Siergiej Karjakin został zdyskwalifikowany przez FIDE na 6 miesięcy za popieranie rosyjskiej inwazji na Ukrainę[11].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. FIDE Candidates 2022: Venue and schedule announced [online], Chess News, 28 marca 2022 [dostęp 2022-03-29] (ang.).
  2. a b FIDE Candidates 2022 venue and schedule announced [online], fide.com [dostęp 2022-03-29] (ang.).
  3. Nepomniachtchi Wins Candidates Tournament With Round To Spare Round 13 LIVE. [dostęp 2022-07-03]. (ang.).
  4. Ian Nepomniachtchi po raz drugi! Turniej Kandydatów, 13 runda. [dostęp 2022-07-04]. (pol.).
  5. a b BREAKING: Carlsen Not To Defend World Title [online], chess.com, 20 lipca 2022 [dostęp 2022-07-23] (ang.).
  6. Nathaniel Green (NathanielGreen), Meet The 2022 Candidates [online], Chess.com [dostęp 2022-05-17] (ang.).
  7. FIDE announces qualification paths for Candidates Tournament 2022 [online], fide.com [dostęp 2021-11-24] (ang.).
  8. Peter Doggers (PeterDoggers), FIDE Condemns Military Action; Takes Measures Against Russia, Belarus [online], Chess.com [dostęp 2022-02-28] (ang.).
  9. Peter Doggers (PeterDoggers), Radjabov Gets Direct Spot In 2022 FIDE Candidates [online], Chess.com [dostęp 2021-11-24] (ang.).
  10. Chess com Team (CHESScom), 2021 FIDE World Cup: All The Information [online], Chess.com [dostęp 2021-11-24] (ang.).
  11. Peter Doggers (PeterDoggers), Karjakin Banned For 6 Months, Misses Out On Candidates [online], Chess.com [dostęp 2022-03-22] (ang.).
  12. Chess com Team (CHESScom), FIDE Chess.com Grand Swiss: All The Information [online], Chess.com [dostęp 2021-11-24] (ang.).
  13. Peter Doggers (PeterDoggers), 2022 Chess Grand Prix: 3 Tournaments, 1 City [online], Chess.com [dostęp 2021-11-24] (ang.).
  14. Rapport and Nakamura qualify for the 2022 Candidates Tournament [online], worldchess.com [dostęp 2022-03-29] (ang.).
  15. Peter Doggers (PeterDoggers), Ding Liren Officially In the Candidates As FIDE Announces Participants [online], Chess.com [dostęp 2022-05-17] (ang.).
  16. a b c d FIDE, Regulations for the FIDE Candidates Tournament 2022 [online], Fide.com [dostęp 2022-03-29] (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]