Turzyca torfowa

Turzyca torfowa
	; Turzyca torfowa (z lewej)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	wiechlinowce
Rodzina	ciborowate
Rodzaj	turzyca
Gatunek	turzyca torfowa
	Nazwa systematyczna
	Carex heleonastes Ehrh. ex L.f.; Suppl. Pl.: 414 (1782)
Synonimy
	Carex pseudoheleonastes Hand.-Mazz.; ; Vignea heleonastes (Ehrh. ex L.f.) Rchb.
	Carex pseudoheleonastes Hand.-Mazz.; ; Vignea heleonastes (Ehrh. ex L.f.) Rchb.
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; brak danych
	Multimedia w Wikimedia Commons

Turzyca torfowa (Carex heleonastes Ehrh. ex L.f.) – gatunek rośliny z rodziny ciborowatych (Cyperaceae).

Rozmieszczenie geograficzne

Występuje w strefie umiarkowanej półkuli północnej^[4]^[5]. W Polsce jest gatunkiem rzadkim; rośnie głównie w części północno-wschodniej^[6].

Morfologia

Pokrój: Roślina tworząca luźne kępki.
Łodyga: Łodyga szorstka, o wysokości 15–30 cm.
Liście: Rynienkowate, sinozielone, długości łodygi, szerokości 1-1,5 mm.
Kwiaty: Zebrane w kłosy do 5 mm długości, skupione po 2-5. Kwiaty szczytowe w kłosach słupkowe. Podsadek brak. Przysadki jajowate, tępe, jasnobrunatne, białe na brzegu, krótsze od pęcherzyków. Pęcherzyki długości 3 mm, szare, punktowane, płasko-wypukłe z dzióbkiem naciętym z przodu. Znamion 2^[7].

Biologia i ekologia

Rozwój: Bylina, hemikryptofit. Kwitnie w maju i czerwcu.
Siedlisko: Rośnie na torfowiskach wysokich.
Fitosocjologia: Gatunek charakterystyczny związku Caricion lasiocarpae i zespołu Caricetum heleonastes^[8].
Genetyka: Liczba chromosomów 2n = 56^[9].

Zmienność

Gatunek zróżnicowany na dwa podgatunki^[4]:

Carex heleonastes subsp. heleonastes - występuje w całym zasięgu gatunku
Carex heleonastes subsp. neurochlaena (Holm) Böcher - rośnie na Alasce, w Jukonie i Terytoriach Północno-Zachodnich

Zagrożenia i ochrona

Gatunek umieszczony na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006) w kategorii zagrożenia V (narażony)^[10]. W wydaniu z 2016 roku otrzymał kategorię RE (wymarły na obszarze Polski)^[11]. Objęty ochroną ścisłą.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-11-23] (ang.).
↑ Carex heleonastes, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b Carex heleonastes na eMonocot [dostęp 2013-11-23].
↑ Mapa rozmieszczenia gatunku na Den virtuella floran [dostęp 2013-11-23].
↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając (red.) i inni, Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
↑ Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.
↑ WładysławW. Matuszkiewicz WładysławW., Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059 .
↑ Carex heleonastes na Flora of North America [dostęp 2013-11-23].
↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-11-23] (ang.).

[iucn-3] Carex heleonastes, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[eM-4] Carex heleonastes na eMonocot [dostęp 2013-11-23].

[5] Mapa rozmieszczenia gatunku na Den virtuella floran [dostęp 2013-11-23].

[6] Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając (red.) i inni, Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .

[7] Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.

[8] WładysławW. Matuszkiewicz WładysławW., Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059 .

[9] Carex heleonastes na Flora of North America [dostęp 2013-11-23].

[10] Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.

[11] Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]