Wiechlinowce
 Jęczmień zwyczajny | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd |
wiechlinowce |
| Nazwa systematyczna | |
| Poales Small Fl. S.E. U.S.: 48. 22 Jul 1903 | |
Wiechlinowce, trawowce, plewowce (Poales) – rząd roślin jednoliściennych. Należy tu 16 lub 17 rodzin (pałkowate Typhaceae w niektórych ujęciach bywają rozbijane dodatkowo na jeżogłówkowate Sparganiaceae[3]) liczące w sumie około tysiąca rodzajów i 18,3 tysiące gatunków[2]. W kilku grupach bazalnych kwiaty są owadopylne, jednak u większości przedstawicieli są one drobne, zredukowane i przystosowane do wiatropylności. Wiele roślin tu zaliczanych ma charakterystyczną, „trawiastą” budowę – z wąskimi, długimi liśćmi i z kwiatostanami złożonymi z drobnych kwiatów o uproszczonej budowie, wyrastającymi zwykle na szczycie rośliny. Rośliny te nie wytwarzają miodników i zwykle nie tworzą mykoryzy. Ich epiderma cechuje się dużą zawartością krzemionki[4].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Pozycja systematyczna i podział rzędu[edytuj | edytuj kod]
Według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016) pozycja wiechlinowców (Poales) w obrębie kladu jednoliściennych jest następująca[2]:
| ← |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
- Podział rzędu wiechlinowców na rodziny według APweb (wraz z powiązaniami filogenetycznymi)
| wiechlinowce |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tutaj zaliczana była też jeszcze w systemie APG II (2003) rodzina hydatellowatych (Hydatellaceae), która jednak po odkryciu pokrewieństwa z przedstawicielami grzybieniowców (Nymphaeales) została odpowiednio przeniesiona[2]. W systemie APG IV w 2016 roku wprowadzono zmianę polegającą na włączeniu do rześciowatych wyodrębnianych wcześniej rodzin Anarthriaceae i Centrolepidaceae[5].
Systemy Reveala[edytuj | edytuj kod]
System Reveala (1999) wyróżnia wiechlinowce jako takson monotypowy zawierający wyłącznie rodzinę wiechlinowatych (Poaceae (R. Br.) Barnh.). Według systemu Reveala rząd wiechlinowce należy do gromady okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromady Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasy jednoliścienne (Liliopsida Brongn.), podklasy komelinowe (Commelinidae Takht.), nadrzędu Juncanae Takht[6].
W systemie z 2007 r. Reveal do rzędu wiechlinowców zaliczył obok wiechlinowatych także trzy najbliżej spokrewnione rodziny: Flagellariaceae Dumort., Joinvilleaceae Tolm. & A.C. Sm., Ecdeiocoleaceae D.F. Cutler & Airy Shaw. Rząd znalazł się w nadrzędzie Commelinanae Takht., podklasie Commelinidae Takht. w obrębie okrytonasiennych umieszczonych w randze klasy[7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).
- ↑ a b c d Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-02] (ang.).
- ↑ Michael G. Simpson: Plant Systematics. Amsterdam, Boston, London: Elsevier, 2010, s. 231. ISBN 978-0-12-374380-0.
- ↑ Cole T.CH. i inni, Filogeneza roślin okrytozalążkowych – Systematyka Roślin Kwiatowych, Polskie tłumaczenie/Polish version of (2018) Angiosperm Phylogeny Poster – Flowering Plant Systematics, 2018.
- ↑ The Angiosperm Phylogeny Group. An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG IV. „Botanical Journal of the Linnean Society”. 181, 1, s. 1–20, 2016. DOI: 10.1111/boj.12385.
- ↑ Crescent Bloom: Poales (ang.). The Compleat Botanica. [dostęp 2009-01-22].
- ↑ James L. Reveal: Classification of extant Vascular Plant Families – An expanded family scheme (ang.). Department of Plant Biology, Cornell University. [dostęp 2009-01-22].