Ubóstwo energetyczne
Ubóstwo energetyczne (ang. energy poverty) – ubóstwo względne, w którym gospodarstwo domowe nie może sobie pozwolić na energię lub usługi energetyczne, w celu zapewnienia sobie podstawowych, codziennych potrzeb: ogrzewanie/chłodzenie, gotowanie, oświetlenie itp.[1]
W Wielkiej Brytanii ubóstwo energetyczne jest zdefiniowane wokół kosztów ogrzewania i powstaje, gdy obywatel wydaje więcej niż 10% swojego dochodu na wszystkie wykorzystywane paliwa do ogrzania domu do odpowiedniej temperatury. W kraju tym ustawowo od 2001 r. odpowiedni poziom ciepła jest określony jako 21 °C w pokoju rodzinnym/dziennym i 18 °C w innych zajmowanych pomieszczeniach[2]. Według definicji ubóstwo energetyczne jest spowodowane przez trzy kluczowe czynniki: wysoki koszt energii, niską efektywność energetyczną domu i relatywnie niski dochód gospodarstwa domowego. Ze względu na liberalizację rynku energii elektrycznej w Wielkiej Brytanii w połowie lat 90. i dominację sektora przez międzynarodowe koncerny, które maksymalizują zyski, rachunki obywateli drastycznie wzrosły. W połowie 2013 r. lider opozycji Ed Miliband obiecał, że zamrozi rachunki za prąd, kiedy dojdzie do władzy[3]. W nocy 5 listopada 2013 r. wzburzeni mieszkańcy Londynu protestowali na moście Westminster przeciwko rosnącym kosztom energii, paląc w ognisku rachunki za gaz i energię elektryczną[4].
Nie należy mylić ubóstwa energetycznego z brakiem dostępu do energii – zjawiskiem szczególnie powszechnym w krajach rozwijających się. Według Międzynarodowej Agencji Energii (IEA) prawie 1,6 miliarda ludzi nadal nie ma dostępu do energii elektrycznej[5]. W związku z tym ONZ ogłosił rok 2012 Międzynarodowym Rokiem Zrównoważonej Energii dla Wszystkich, w którym duży nacisk kładziono na zmniejszenie ubóstwa energetycznego[6].
Ubóstwo energetyczne może dotyczyć części mieszkańców Unii Europejskiej. Według danych za rok 2016, 8,7% gospodarstw domowych nie było w stanie pokrywać kosztów ogrzewania swoich domów (w Polsce – 7,1%)[7]. Z danych GUS z 2008 roku wynika, że ponad 40% gospodarstw domowych w Polsce przeznaczało wtedy na ogrzewanie więcej niż 10% swoich dochodów[8].
Organizacje społeczne w Polsce wskazują na możliwość rozwiązywania problemu ubóstwa energetycznego dzięki podnoszeniu efektywności energetycznej, np. wymianie oświetlenia na LED, termomodernizacji budynków czy rozwojowi taniejących odnawialnych źródeł energii[9][10].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Ubóstwo energetyczne – co to jest?, wnp.pl.
- ↑ UK Energy 2001.
- ↑ Labour Party Conference: Ed Miliband pledges to freeze gas and electricity bills if he wins 2015 election | The Independent | The Independent [online], independent.co.uk [dostęp 2024-04-26] (ang.).
- ↑ Bonfire night blaze on Westminster Bridge.
- ↑ 1,6 mld ludzi na świecie nie ma dostępu do prądu.
- ↑ Międzynarodowy Rok Zrównoważonej Energii dla Wszystkich Ludzi (2012).
- ↑ Eurostat - Data Explorer: Inability to keep home adequately warm - EU-SILC survey. Eurostat. [dostęp 2018-01-08].
- ↑ Klimat dla powiatów. Programy wspierające termomodernizację adresowane do najuboższych. samorzad.pap.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-08)]..
- ↑ Piotr Ogórek, Walczą z energetycznym ubóstwem, rozdają żarówki LED [online], Onet.pl, 21 sierpnia 2015 [zarchiwizowane z adresu 2015-08-22].
- ↑ Ubóstwo energetyczne a efektywność energetyczna – analiza problemu i rekomendacje, Instytut na rzecz Ekorozwoju. ine-isd.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]..