Ulica Jurija Gagarina w Warszawie
{{{jednostki}}} | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
![]() {{{opis zdjęcia}}} | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Państwo | {{{państwo}}} | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Miejscowość |
{{{miejscowość}}} | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Poprzednie nazwy |
{{{poprzednie nazwy}}} | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Plan | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
[[Plik:{{{plan}}}|240x240px|alt=Plan przebiegu ulicy|]] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Warszawy ![]() Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski ![]() Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego ![]() Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark} |
Ulica Jurija Gagarina – jedna z ulic warszawskiego osiedla Sielce, biegnąca od ul. Czerniakowskiej do ul. Belwederskiej.
Historia
Ulicę Jurija Gagarina przeprowadzono około roku 1957 jako Nowoparkową[1]. Powstała w miejscu uliczek dawnej osady Sielce, wytyczonych na przełomie XIX i XX wieku. Jednocześnie powstało także torowisko tramwajowe, którym kursowały tramwaje linii 16, 33 i 33 „BIS”. W czerwcu 1961 ulicy nadano nazwę Jurija Gagarina [2].
W swym przebiegu ul. Gagarina wchłonęła nieistniejące dziś ulice Ryżewską, "Wspólną", "Ryżewską", planowaną niegdyś Wapienniczą i ul. Sukcesorską. Przestały istnieć także ulice Bończa i fragment ul. Podchorążych, nosząca dawniej nazwę "Okopowej"; zanikło także kilka przecznic, takich jak Astronomiczna, Janowska i Magnuszewska.
Przebicie arterii łączącej ul. Czerniakowską z ul. Belwederską planowano już w latach trzydziestych; nie zamierzano jednak wprowadzać tak drastycznych zmian w urbanistyce Sielc.
Najstarszą zabudową wzdłuż linii dzisiejszej ul. Gagarina była narożna willa przy Belwederskiej, oraz rozebrane po II wojnie światowej rogatki czerniakowskie z około 1820 roku, zlokalizowane przy dzisiejszym skrzyżowaniu ulic Gagarina i Czerniakowskiej. U zbiegu tej Belwederskiej z Sułkowicką w roku 1881 wybudowano schronisko dla paralityków, należące do gminy Ewangelicko - Augsburskiej. Autorem projektu tego budynku był Jan Kacper Heurich; w roku 1889 według projektu Józefa Piusa Dziekońskiego wzniesiono tam tylną oficynę, zaś parcela zakładu sięgała aż do linii ul. Podchorążych. dalsza zabudowa miała dużo skromniejszy charakter; były to niewielkie kamieniczki, szopy i niewielkie oficynki. Nowoczesną zabudowę przyniósł dopiero koniec lat trzydziestych; w ciągu ulicy Gagarina ocalało kilka kamienic wybudowanych w tym okresie przy ulicy Podchorążych.
Rok 1944 przyniósł w okolicy niewielkie zniszczenia; zupełnemu zburzeniu uległy tylko najstarsze obiekty. Znacznie większe straty w zabudowie przyniosło samo przeprowadzenie ulicy, oraz budowa księgarni „Uniwersus” - przy głosach społecznego sprzeciwu zburzono będącą do końca miejscem kultu religijnego kaplicę dawnego zakładu paralityków oraz willę u zbiegu z Belwederską.
Ważniejsze obiekty
- Siedziba JEMS Architekci (nr 28a)
- Ambasada Austrii (nr 35)
Bibliografia
- Jarosław Zieliński: Atlas Dawnej Architektury Ulic i Placów Warszawy, tom 4. Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, 1995, s. 16. ISBN 83909794-5-4.
Przypisy
- ↑ Ulica Jurija Gagarina. Dzielnica Śródmieście m. st. Warszawy. [dostęp 2015-08-21]. Cytat: ...Zabudowa ta, uzupełniona niewielką liczbą nowych domów w okresie międzywojennym, została wypalona w 1944. Po wyburzeniu ruin zaprojektowano i zrealizowano nową szeroką ulicę z dwiema jezdniami i wydzielonymi torami tramwajowymi, obudowaną blokami mieszkalnymi. Nazwano ją ul. Nowoparkową; w 1961 ulicę przemianowano na ul.Jurija Gagarina, ku czci pierwszego kosmonauty świata, po jego bohaterskim locie na orbicie okołoziemskiej. ... (pol.).
- ↑ Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 389. ISBN 83-86619-97X.