Uwarowit
| |
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |
| Skład chemiczny |
krzemian wapnia i chromu (Ca3Cr2[SiO4]3) |
|---|---|
| Twardość w skali Mohsa |
6,5–7,5[1] |
| Przełam |
nierówny, muszlowy[1] |
| Łupliwość |
brak[1] |
| Pokrój kryształu |
małe, wyraźne kryształy, skupienia ziarniste |
| Układ krystalograficzny |
regularny[1] |
| Właściwości mechaniczne |
kruchy |
| Gęstość | |
| Właściwości optyczne | |
| Barwa |
szmaragdowozielona |
| Rysa |
biała |
| Połysk |
szklisty, niekiedy diamentowy[1] |
| Współczynnik załamania |
1,78-1,85 |
| Inne |
izotropowy, przezroczysty, półprzezroczysty |
Uwarowit – minerał z gromady krzemianów zaliczany do grupy granatów[3]. Jest granatem chromowym, barwy szmaragdowozielonej lub ciemnozielonej. Należy do grupy minerałów bardzo rzadkich.
Nazwa pochodzi od nazwiska księcia Siergieja Uwarowa; rosyjskiego prezesa Akademii Petersburskiej, pisarza i ministra oświaty (1786–1855)[3].
Właściwości
[edytuj | edytuj kod]- Rzadko spotykana odmiana granatu.
- Zazwyczaj tworzy niewielkie kryształy z prążkowanymi ścianami, mające postać dwunastościanu rombowego[3]lub dwudziestoczterościanów deltoidowych[4].
- Ma intensywną jaskrawozieloną barwę w odcieniach jasnozielonym, szmaragdowozielonym lub szafirowozielonym[3];
- Występuje najczęściej w postaci naskorupień i nalotów, tworzy skupienia zbite i ziarniste masy[3].
- Jest przezroczysty lub przeświecający.
- Nie rozpuszcza się w kwasach.
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Występuje głównie w przeobrażonych skałach ultrazasadowych, przede wszystkim w [3]serpentynitach, często w złożach kruszczów chromu, także w zmetamorfizowanych wapieniach i dolomitach[3]. Współwystępuje z chromitem, tytanitem i kämmererytem[4].
Miejsce występowania
[edytuj | edytuj kod]Na świecie
Najbardziej znane jego wystąpienia, a zarazem także najlepsze znajdują się w Rosji na Uralu (Sarany, Sysertsk) oraz w Finlandii (Outukumpu). Znany jest także z RPA (Transwal), Kanady (Quebec), USA (Oregon i Pensylwania), Turcji (Kap Daglari) oraz Włoch (dolina Aosty w Alpach). Znajdowano go również w Norwegii, Iranie, Hiszpanii, Etiopii, Indiach i Tasmanii[3].
W Polsce spotykany bardzo rzadko, tylko w serpentynitowym masywie Gogołów-Jordanów w rejonie Sobótki (Dolny Śląsk)[3].
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]- ceniony przez kolekcjonerów, badany przez naukowców[3],
- bardzo rzadko jest używany jako kamień ozdobny lub jubilerski, nadaje mu się szlif kaboszonowy jak i fasetkowy[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f Jerzy Żaba: ILUSTROWANA ENCYKLOPEDIA SKAŁ I MINERAŁÓW. Wydawnictwa Videograf SA, 2024, s. 469-470. ISBN 978-83-8293-231-7.
- ↑ Rupert Hochleitner: Minerały, kamienie szlachetne skały. Multico Oficyna Wydawnicza, 2022, s. 328. ISBN 978-83-7073-816-7.
- ↑ a b c d e f g h i j k Jerzy Żaba: ILUSTROWANA ENCYKLOPEDIA SKAŁ I MINERAŁÓW. Wydawnictwa Videograf SA, 2024, s. 469-470. ISBN 978-83-8293-231-7.
- ↑ a b Rupert Hochleitner, Minerały, kamienie szlachetne, skały, Multico Oficyna Wydawnicza, 15 kwietnia 2022, s. 328, ISBN 978-83-7073-816-7.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- J. Żaba: Ilustrowany słownik skał i minerałów, Videograf II Sp. z o. o – 2003
- W. Schumann: Minerały świata, O. Wyd. „Alma-Press” 2003
- J. Bauer: Przewodnik Skały i minerały, Wyd. Multico 1997
- K. Maślankiewicz: Kamienie szlachetne, Wyd. Geologiczne – 1982
- N. Sobczak: Mała encyklopedia kamieni szlachetnych i ozdobnych, Wyd. Alfa – 1986
- C. Hall: Klejnoty, Kamienie szlachetne i ozdobne, Wyd. Wiedza i Życie – 1996
- W. Schuman: Kamienie szlachetne i ozdobne, Wyd. „Alma-Press” – 2004