Vanua Lava
13°48′S 167°28′E/-13,800000 167,466667.jpg) Zdjęcie satelitarne południowej części wyspy | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Archipelag |
Wyspy Banksa |
| Powierzchnia |
314 km² |
| Populacja (2009) • liczba ludności • gęstość |
|
Położenie na mapie Vanuatu  | |
| 13°48′S 167°28′E/-13,800000 167,466667
| |
| |
Vanua Lava – druga pod względem wielkości wyspa archipelagu Wysp Banksa w prowincji Torba na Vanuatu. Większa od niej jest tylko wyspa Gaua. Wyspa jest położona około 120 kilometrów na północny wschód od Espiritu Santo i na północ od Gaua. Powierzchnia wyspy to ok. 314 km². Vanua Lava jest zamieszkiwana przez 2623 osoby (2009 r.)[1].
Geografia[edytuj | edytuj kod]
Wyspa ma ok. 25 km na osi północ-południe i ok. 20 na osi wschód-zachód. Vanua Lava ma dwa naturalne porty: Port Patterson na wschodzie i Vureas Bay na południowym zachodzie. Na wyspie znajduje się aktywny wulkan Mount Suretamate o wysokości 921 metrów; ostatnia duża erupcja miała miejsce w latach 1965-1966[2]. Na wschodniej stronie wyspy położone są wysepki Kwakea i Ravenga, z kolei na zachodzie położona jest zatoka Waterfall Bay.
Historia[edytuj | edytuj kod]
Europejczycy odkryli Vanua Lavę w dniach 25-29 kwietnia 1606 roku podczas hiszpańskiej ekspedycji pod dowództwem Pedro Fernándeza de Quirós. Wyspa została nazwana Portal de Belén czyli Stajenka (szopka) betlejemska[3]. Następnie eksplorował ją nowozelandzki biskup George Augustus Selwyn w 1859.
Administracja i gospodarka[edytuj | edytuj kod]
Stolicą stanu Torba jest miasto Sola, które jest położone na wschodniej stronie wyspy przy Port Patterson. Na wyspie znajduje się lotnisko Vanua Lava (kod IATA: SLH), do którego trzy razy w tygodniu przylatują samoloty linii Air Vanuatu. Ponadto na wyspie jest tylko jedna droga i zaledwie kilka samochodów.
Głównym produktem eksportowym jest kopra[4][5]. Wcześniej na Mount Suretamate eksploatowano złoża wyjątkowo czystej siarki[6][2].
Języki[edytuj | edytuj kod]
Na wyspie mówi się pięcioma językami: vurës ok. 2000 użytkowników, mwotlap i vera’a ok. 500, ponadto dwoma wymierającymi: mwesen – z 10 i lemerig – z dwiema osobami posługującymi się tymi językami[7][8]. Wszystkie te języki należą do grupy wschodnich języków Vanuatu, a te do języków wschodniofidżyjsko-polinezyjskich.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ 2009 National Census of Population and Housing: Summary Release. spc.int:80. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-03-13)].
- ↑ a b Soretimeat, Vanua Lava Island. volcano.oregonstate.edu. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-06-17)]. (ang.) [dostęp 2013-07-15]
- ↑ Kelly, Celsus, O.F.M. La Austrialia del Espíritu Santo. The Journal of Fray Martín de Munilla O.F.M. and other documents relating to the Voyage of Pedro Fernández de Quirós to the South Sea (1605-1606) and the Franciscan Missionary Plan (1617-1627) Cambridge, 1966, s. 39, 62.
- ↑ South Pacific Travel - Not What The Brochures Promised (ang.) [dostęp 2013-07-15]
- ↑ The Light of Melanesia (ang.) [dostęp 2013-07-15]
- ↑ Japanese Sampan Visit to New Hebrides The Sydney Morning Herald, czwartek, 3 sierpnia 1933 (ang.) [dostęp 2013-07-15]
- ↑ Map of the 17 north Vanuatu languages (ang.) [dostęp 2013-07-13]
- ↑ Language listings for Vanuatu (ang.) [dostęp 2013-07-13]
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Strona poświęcona turystyce na wyspie (ang.) [dostęp 2013-07-13]
- Portal turystyczny Vanuatu. vanuatutourism.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-03-30)]. (ang.)