Władysław Kohlberger

Władysław Kohlberger
Data i miejsce urodzenia	24 czerwca 1856 ; Przemyślany
Data śmierci	23 grudnia 1925
Narodowość	polska
	Multimedia w Wikimedia Commons

Władysław Kohlberger (ur. 24 czerwca 1856 w Przemyślanach, zm. 23 grudnia 1925) – polski lekarz psychiatra.

Życiorys

Był synem Jana, młynarza (zm. 1876)^[1] i Julii z Korabiewskich (zm. 1899)^[2]. Po ukończeniu C. K. Gimnazjum w Brzeżanach w 1875 roku studiował medycynę na Uniwersytecie Jagiellońskim, tytuł doktora wszech nauk lekarskich uzyskał 21 grudnia 1881. Przez pewien czas pracował naukowo pod kierunkiem Aleksandra Stopczańskiego. Dzięki przyznanemu mu stypendium od wydziału lekarskiego UJ, a potem dodatkowo otrzymanemu stypendium cesarskiemu z Galicyjskiego Wydziału Krajowego w wysokości tysiąca guldenów (1884)^[3], mógł przez trzy lata specjalizować się w fizjologii, histologii i chemii lekarskiej w laboratorium Carla Ludwiga w Lipsku. Po powrocie do Krakowa podjął pracę w Szpitalu św. Łazarza na oddziale chorób umysłowych, a od roku 1899 w Krajowym Zakładzie dla Chorych Umysłowych na Kulparkowie, najpierw jako sekundariusz, potem prymariusz, a od 1905 kierownik zakładu.

Opublikował kilka prac naukowych, podjął m.in. próbę klasyfikacji zaburzeń umysłowych. Napisał podręcznik psychiatrii (O zasadniczych, t. j. typowych postaciach chorób umysłowych pojedynczych, złożonych i powikłanych, 1901). Według Jana Mazurkiewicza był to podręcznik przedstawiający jednak „mniejszą wartość” niż wydane wcześniej podręczniki Erlickiego i Pląskowskiego, „należący do zeszłego wieku”^[4]. Dzięki jego wysiłkom rozbudowano zakład w Kulparkowie, powiększając go o siedem pawilonów. Był członkiem założycielem Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego^[5]. Przewodniczący lwowskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego i wiceprezes Lwowskiej Izby Lekarskiej.

Prace

O omamach i złudzeniach. Przegląd Lekarski, 1893
Wstęp do nauki o chorobach umysłowych. Przegląd Lekarski, 1893
Kilka uwag o postępowaniu z obłąkanymi w Kulparkowie. Przegląd Lekarski, 1897^[6]
Sprawozdanie z oddziału mężczyzn krajowego galicyjskiego zakładu dla obłąkanych w Kulparkowie obok Lwowa za rok [1896] 1897 [i 1898]. 1899. Pamiętnik Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego 95, 1899
O zasadniczych, t. j. typowych postaciach chorób umysłowych pojedynczych, złożonych i powikłanych: treść odczytów wygłoszonych na posiedzeniach naukowych Sekcyi Lwowskiej Towarzystwa Lekarzy Galicyjskich w dniu 24 listopada i 29 grudnia 1893 r. Pamiętnik Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego 95 (1899), s. 941. 946, 947, 952; 96 (1900), s. 126.
„Landesanstalt für Geisteskranke in Kulparkow bei Lemberg” W: Heinrich Schlöss (Hrsg.) Die Irrenpflege in Österreich in Wort und Bild. Halle a.d. Saale: C. Marhold, 1912 ss. 73–87
Zasady projektu ustawy o opiece nad umysłowo chorymi, niedołężnymi i upośledzonymi w państwie polskiem. Rocznik Psychjatryczny 1, ss. 64–65, 1923

Przypisy

↑ Corpus studiosorum Universitatis Iagellonicae 1850/51–1917/18. K – Ł, KrzysztofK. Stopka (red.), MieczysławM. Barcik, Kraków: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”, 2009, s. 310, ISBN 978-83-88737-04-6, OCLC 750966835 .
↑ † Julia z Korabiewskich Kohlbergerowa. Kurjer Lwowski nr 248 (7 września 1899) s. 7
↑ Wiadomości naukowe, literackie i artystyczne. Tygodnik Illustrowany 4, nr 95 (25 października 1884) s. 271
↑ Mazurkiewicz J. Zarys psychiatrii psychofizjologicznej. Warszawa: PZWL, 1980 s. 10
↑ Grażyna Herczyńska: Pierwszy Zjazd Psychiatrów Polskich, Warszawa, 30 października – 1 listopada 1920 roku. Postępy Psychiatrii i Neurologii 2004: 13 (2):I-VI
↑ WładysławW. Kohlberger WładysławW., Kilka uwag o postępowaniu z obłąkanymi w Kulparkowie [online], Odb.: Przegląd Lekarski. 1897, nr 17-18., polona.pl [dostęp 2020-05-14] .

Bibliografia

Zagórski R. Ś. p. dr Władysław Kohlberger. Polska Gazeta Lekarska 5 (3/4) s. 63, 1926
Ś.p. Dr. Władysław Kohlberger. Rocznik Psychjatryczny 2, s. 145, 1925
Grek J, Ziembicki W. Pół wieku. Rzut oka na kronikę Towarzystwa Lekarskiego Lwowskiego. Polska Gazeta Lekarska 7 (33/34), ss. 615–620, 1928

[1] Corpus studiosorum Universitatis Iagellonicae 1850/51–1917/18. K – Ł, KrzysztofK. Stopka (red.), MieczysławM. Barcik, Kraków: Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”, 2009, s. 310, ISBN 978-83-88737-04-6, OCLC 750966835 .

[2] † Julia z Korabiewskich Kohlbergerowa. Kurjer Lwowski nr 248 (7 września 1899) s. 7

[3] Wiadomości naukowe, literackie i artystyczne. Tygodnik Illustrowany 4, nr 95 (25 października 1884) s. 271

[4] Mazurkiewicz J. Zarys psychiatrii psychofizjologicznej. Warszawa: PZWL, 1980 s. 10

[5] Grażyna Herczyńska: Pierwszy Zjazd Psychiatrów Polskich, Warszawa, 30 października – 1 listopada 1920 roku. Postępy Psychiatrii i Neurologii 2004: 13 (2):I-VI

[6] WładysławW. Kohlberger WładysławW., Kilka uwag o postępowaniu z obłąkanymi w Kulparkowie [online], Odb.: Przegląd Lekarski. 1897, nr 17-18., polona.pl [dostęp 2020-05-14] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]