Wilczomlecz lancetowaty

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wilczomlecz lancetowaty
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

malpigiowce

Rodzina

wilczomleczowate

Rodzaj

wilczomlecz

Gatunek

wilczomlecz lancetowaty

Nazwa systematyczna
Euphorbia esula L.
Sp. pl. 1:461. 1753
Pokrój

Wilczomlecz lancetowaty (Euphorbia esula L.) – gatunek należący do rodziny wilczomleczowatych. Występuje w stanie dzikim w Europie, Azji Mniejszej, Azji zachodniej. Zawleczony do Ameryki Północnej. W Polsce pospolity na niżu i w niższych piętrach górskich.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój
Roślina wieloletnia, o wysokości do 60 cm, purpurowo nabiegła.
Łodyga
U nasady pokryta liśćmi łuskowatymi, wyżej gęsto ulistniona.
Liście
Długości do 6, rzadziej 8 cm, wąskolancetowate, wiotkie, siedzące. Blaszka powyżej połowy najszersza, tępo zakończona lub słabo zaostrzona[3], blisko wierzchołka słabo ząbkowana, spodem sinawa.
Kwiaty
Kwiatostan żółtozielony, później czerwony. Miodniki półksiężycowate.

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Bylina, hemikryptofit. Siedlisko: łąki i murawy, przydroża, siedliska ruderalne i pola uprawne[3].

Roślina trująca, zawiera trujący sok mleczny. Bydło ją omija na pastwiskach – zwierzęta po zgryzieniu niewielkiej jej ilości uczą się jej unikać[4]. Za jego trujące właściwości odpowiada ingenol[4].

Pomimo swych właściwości trujących jest rośliną żywicielską m.in. dla gąsienic motyla zmrocznika wilczomleczka[5][6].

Liczba chromosomów 2n = 60, 64[3].

Zmienność[edytuj | edytuj kod]

Występuje w trzech podgatunkach[7]:

  • Euphorbia esula subsp. esulapodgatunek nominatywny
  • Euphorbia esula subsp. tommasiniana (Bertol.) Kuzmanov (synonimy: E. tommasiniana Bertol., E. virgata Waldst. & Kit.)
  • Euphorbia esula nothosubsp. pseudovirgatamieszaniec ww. podgatunków (synonimy: E. ×pseudovirgata (Schur) Soó, E. virgata var. pseudovirgata Schur)

Często tworzy też mieszańce z innymi gatunkami[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-10] (ang.).
  3. a b c d Lucjan Rutkowski, Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006, s. 291, ISBN 83-01-14342-8.
  4. a b Fathi T. Halaweish i inni, Toxic and Aversive Diterpenes of Euphorbia esula, „Journal of Chemical Ecology”, 28 (8), 2002, s. 1599–1611, DOI10.1023/A:1019976413040, ISSN 1573-1561 [dostęp 2023-06-26] (ang.).
  5. Zmrocznik wilczomleczek na stronie ""Media.Nauka" [1]
  6. Zmrocznik wilczomleczek na stronie "Insektarium" [2]
  7. Germplasm Resources Information Network (GRIN) [online] [dostęp 2010-01-10].