Wybój przygotowany

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Wybój przygotowany – sposób ukształtowania dna cieku na stanowisku dolnym poniżej budowli piętrzącej w obrębie poszuru, polegający na wykonaniu lokalnego obniżenia dna o określonej długości i ukształtowaniu odcinków skośnych, które zapewnia wymuszenie w nurcie przepływającej wodny, w obrębie zagłębienia, wytworzenie się walca wodnego o poziomej osi obrotu. Taki zabieg techniczny ma na celu pochłonięcie energii przepływającej wody i w efekcie zabezpieczenie dna cieku przed rozmyciem poprzez uspokojenie przepływu burzliwego[1][2][3][4].

Wybój przygotowany wykonywany jest w obrębie umocnienia ciężkiego poszuru, obejmującego strefę pasywną[a] rozpraszania energii. W tym zakresie umocnienie ciężkie wykonywane jest jako konstrukcja budowlana np. z prefabrykowanych płyt żelbetowych[1].

Proporcje typowego wyboju przygotowanego[1]
0,1 × L 0,1 × L 0,1 × L 0,1 × L 0,1 × L 0,1 × L
odcinek poziomy[b] odcinek od nachyleniu 1:3[c] odcinek poziomy[d] odcinek od nachyleniu 1:6[e] odcinek poziomy[b]
L - długość niecki wypadowej

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Oprócz strefy pasywnej i tłumienia, występuje także, jako pierwsza, strefa aktywna rozpraszania energii; ta strefa ukształtowana jest przez wypad (niecka wypadowa).
  2. a b Jest to odcinek poziomy położony na rzędnej dna cieku.
  3. Jest to odcinek o spadku w dół, w kierunku obniżenia, zgodnie z przepływem wody.
  4. Jest to odcinek poziomy położony poniżej rzędnej dna cieku w wytworzonym sztucznie obniżeniu.
  5. Jest to odcinek o spadku w górę, zgodnie z przepływem wody, kształtujący dno poszuru od poziomu obniżenia w górę do poziomu dna cieku.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c PYTANIA NA EGZAMIN Z BiUH 2009. www.is.pw.edu.pl – Wydział Inżynierii Środowiska Politechniki Warszawskiej. s. 41. [dostęp 2010-11-15]. (pol.).
  2. poszur, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2010-11-15].
  3. Poszur. Encyklopedia WIEM. [dostęp 2010-11-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (pol.).
  4. II. PODZIAŁ WÓD POWIERZCHNIOWYCH. levis.sggw.waw.pl. [dostęp 2010-11-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-05-02)]. (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Wiesław Depczyński, Andrzej Szamowski: Budowle i zbiorniki wodne. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 1997, seria: Inżynieria Środowiska. ISBN 83-87012-66-1. (pol.).