Wybory parlamentarne w Uzbekistanie w latach 2009–2010
Uzbekistan
 Ustrój i polityka Uzbekistanu Ustrój polityczny
Konstytucja
Władza ustawodawcza
Władza wykonawcza
Władza sądownicza
Kontrola państwowa
Finanse
Samorząd terytorialny
Partie polityczne
Wybory
Polityka zagraniczna
|
Wybory parlamentarne w Uzbekistanie w latach 2009–2010 - wybory parlamentarne w Uzbekistanie przeprowadzone w dwóch turach 27 grudnia 2009 oraz 10 stycznia 2010. Zwycięzcą wyborów została Liberalno-Demokratyczna Partia Uzbekistanu. W parlamencie znalazły się jeszcze 4 partie popierające politykę prezydenta Isloma Karimova.
Organizacja wyborów
[edytuj | edytuj kod]W wyborach parlamentarnych mieszkańcy Uzbekistanu decydowali o obsadzie 135 miejsc w 150-osobowej Izbie Ustawodawczej, niższej izbie parlamentu (Olij Madżlis). Pozostałe 15 miejsc było prawnie zagwarantowane powstałemu w 2008 Ekologicznemu Ruchowi Uzbekistanu, skupiającemu się na kwestiach ochrony środowiska. Spośród ponad 27 mln mieszkańców kraju uprawnionych do głosowania było ponad 17 mln obywateli[1][2].
W Uzbekistanie, rządzonym od 1991 w sposób autorytarny przez prezydenta Isloma Karimova, nie działają opozycyjne partie polityczne, a większość prodemokratycznych działaczy znajduje się w więzieniach lub na emigracji. W kraju w znaczący sposób ograniczone zostały wolności polityczne i obywatelskie. Żadne z wcześniej organizowanych wyborów parlamentarnych czy prezydenckich nie zostało uznanych przez zachodnich obserwatorów za wolne i demokratyczne[2].
Do udziału w wyborach dopuszczone były cztery partie polityczne, w tym prezydencka Ludowo-Demokratyczna Partia Uzbekistanu. Choć w czasie kampanii wyborczej różniły się one między sobą w sprawach polityki społecznej, wszystkie zgodnie popierały politykę prezydenta i osiągnięcia jego administracji. Informacje o toczącej się kampanii wyborczej były skromne, a wśród ludności wyczuwana była apatia i strach. Prezydent Karimov określił wybory mianem „testu z demokracji”[1][2][3].
OBWE przysłała do Uzbekistanu tylko ograniczoną misję obserwacyjną, stwierdzając, że nie spełnione zostały żadne z jej wcześniejszych rekomendacji. Za bezcelowe uznała rozmieszczanie pełnej misji, oznajmiając, że wybory nie zapewniają możliwości „prawdziwego wyboru kandydatów”[2][4]. Ogółem wybory monitorowane były przez 279 obserwatorów z 36 państw i 4 organizacji międzynarodowych (OBWE, WNP, Szanghajska Organizacja Współpracy, Organizacja Współpracy Islamskiej)[5].
Wyniki wyborów
[edytuj | edytuj kod]W I turze głosowania 27 grudnia 2009 zwycięstwo odniosła Liberalno-Demokratyczna Partia Uzbekistanu, zdobywając 33 mandaty w Izbie Ustawodawczej. Demokratyczna Partia Odnowy Narodowej Uzbekistanu uzyskała 26 mandatów, prezydencka Ludowo-Demokratyczna Partia Uzbekistanu - 20, a Socjaldemokratyczna Partia Sprawiedliwości - 15. W 39 dystryktach, w których żaden z kandydatów nie uzyskał większości głosów 10 stycznia 2010 odbyła się II tura wyborów. Frekwencja w I turze wyniosła 88%. Głosowanie w wielu przypadkach, podobnie jak w czasach ZSRR, było obowiązkowe, m.in. w zakładach pracy. Prezydent Karimov stwierdził, że masowy udział obywateli w wyborach świadczy o popularności jego polityki. Dodał, że jego kraj „jest odporny na kryzys dzięki wdrożeniu na czas programu antykryzysowego”[3][6].
W drugiej turze wyborów najwięcej mandatów uzyskała również Liberalno-Demokratyczna Partia Uzbekistanu. Frekwencja wyniosła 80%. W sumie najwięcej miejsc w Izbie Ustawodawczej uzyskała Liberalno-Demokratyczna Partia Uzbekistanu (53)[7].
| Partia | I tura | II tura | Razem | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Liczba głosów |
% | Liczba mandatów |
Liczba głosów |
% | Liczba mandatów | ||
| Liberalno-Demokratyczna Partia Uzbekistanu (Oʻzbekiston Liberal Demokratik Partiyasi) |
33 | 20 | 53 | ||||
| Ludowo-Demokratyczna Partia Uzbekistanu (Oʻzbekistan Xalq Demokratik Partiyasi) |
22 | 10 | 32 | ||||
| Demokratyczna Partia Odnowy Narodowej Uzbekistanu (Oʻzbekistan Milliy Tiklanish Demokratik Partiyasi) |
25 | 6 | 31 | ||||
| Socjaldemokratyczna Partia Sprawiedliwości (Adolat Sotsial Demokratik Partiyasi) |
16 | 3 | 19 | ||||
| Ekologiczny Ruch Uzbekistanu (Oʻzbekiston Ekologik Hаrаkаti) |
zagwarantowane | 15 | |||||
| Razem | 15 108 950 | (87,8%) | 96 | 3 960 876 | (79,7%) | 39 | 150 |
| Uprawnieni do głosowania | 17 215 700 | 4 969 547 | |||||
| Źródło:[6][7] | |||||||
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Uzbekistan: zakończyły się wybory parlamentarne. onet.pl, 27 grudnia 2009. [dostęp 2010-01-10]. (pol.).
- ↑ a b c d Apathy and fear as Uzbekistan votes in election. Reuters, 27 grudnia 2009. [dostęp 2010-01-10]. (ang.).
- ↑ a b Second round needed in 41 districts. Angus Reid Global Monitor. [dostęp 2010-01-10]. (ang.).
- ↑ Life in secretive Uzbekistan ahead of poll. BBC News, 27 grudnia 2009. [dostęp 2010-01-10]. (ang.).
- ↑ About 15.108m people vote in Uzbekistan. Uzbekistan Daily, 28 grudnia 2009. [dostęp 2010-01-10]. (ang.).
- ↑ a b Liberal Democrat Party Wins Uzbek Elections. Cihan Mediya, 29 grudnia 2009. [dostęp 2010-01-10]. (ang.).
- ↑ a b Elections to Legislative Chamber end. The Central Election Commission of the Republic of Uzbekistan, 13 stycznia 2010. [dostęp 2010-01-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)]. (ang.).