Wzór opolski

Wzór opolski – wzór ludowy, którym posługują się twórcy w zdobieniu porcelany na terenie Śląska Opolskiego^[1]. W sierpniu 2019 r. umiejętność ręcznego malowania wzoru opolskiego została wpisana na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego^[2].

Wzór opolski charakteryzuje się kwiecistą i roślinną ornamentyką, a jego historia wiąże się z opolskimi kroszonkami. Wzory ryte na tradycyjnie barwionych wielkanocnych jajkach stały się inspiracją dla wzoru opolskiego malowanego na porcelanie^[1]. Początkowo geometryczny, wykonywany bez dbałości o szczegół, z czasem wzór opolski stał się finezyjnym układem kwiatów i ornamentów roślinnych.

We wzorze opolskim wykorzystuje się kwiaty i rośliny występujące na łąkach i polach, np. niezapominajki, chabry, maki, stokrotki. Najczęściej motywy kwiatowe umieszcza się w układzie symetrycznym, dającym bukietowi efekt kwiecistej mandali, rzadziej wykorzystuje się wzory zgeometryzowane czy dookolne, o układzie pionowym lub poziomym. Jednym z najbardziej charakterystycznych elementów wzoru opolskiego malowanego na porcelanie jest tzw. „wianek”. Tworzą go najczęściej drobne, niebieskie lub błękitne kwiaty, przypominające niezapominajki, namalowane wzdłuż brzegu naczynia.

Ewoluowała także kolorystyka wzoru opolskiego. Początkowe monochromatyczne zdobienia zostały wzbogacone paletą kolorów, co czyni wzór wesołym. Podstawowym kolorem, który dominuje we wzorze opolskim, jest kolor niebieski i wszystkie jego odcienie. Pozostałe charakterystyczne dla wzoru opolskiego kolory to zielony, czerwony, pomarańczowy, żółty i biały. Kontury najczęściej zaznacza się kolorem czarnym.

Każdy z twórców, posługujący się wzorem opolskim ma własny, charakterystyczny sposób zdobienia. Różnice dotyczą rozmieszczenia kolorów, kształu kwiatów oraz sposobu komponowania bukietów.

Przypisy

↑ ^a ^b Klaudia.K. Kluczniok Klaudia.K., Muzeum Wsi Opolskiej (Opole)., *Związek Śląskich Rolników (Opole)., Malowana opolska porcelana, Opole: Muzeum Wsi Opolskiej, [cop. 2017], ISBN 978-83-944080-1-5, OCLC 989750695 [dostęp 2020-03-18] .
↑ KatarzynaK. Sadowska-Mazur KatarzynaK. (red.), Krajowa lista niematerialnego dziedzictwa kulturowego, wyd. trzecie rozszerzone, Warszawa: Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2019, s. 68-69, ISBN 978-83-66160-37-8 .

Bibliografia

Jasiński Bogdan, Wojewódzki Konkurs Plastyki Obrzędowej i Rękodzieła Ludowego. Opole 2015
B. Jasiński pod red. K. Kluczniok, Malowana opolska porcelana, wyd. Muzeum Wsi Opolskiej w Opolu we współpracy ze Związkiem Śląskich Rolników w Opolu, 2017

Linki zewnętrzne

[autonazwa1-1] Klaudia.K. Kluczniok Klaudia.K., Muzeum Wsi Opolskiej (Opole)., *Związek Śląskich Rolników (Opole)., Malowana opolska porcelana, Opole: Muzeum Wsi Opolskiej, [cop. 2017], ISBN 978-83-944080-1-5, OCLC 989750695 [dostęp 2020-03-18] .

[2] KatarzynaK. Sadowska-Mazur KatarzynaK. (red.), Krajowa lista niematerialnego dziedzictwa kulturowego, wyd. trzecie rozszerzone, Warszawa: Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2019, s. 68-69, ISBN 978-83-66160-37-8 .

[1]

[2]