Xhemal Naipi
 Xhemal Naipi (1942) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
1955 |
| Przewodniczący Rady Narodowej Albanii | |
| Okres |
od 29 marca 1920 |
| Następca | |
.svg)
| |
|
| |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci |
1955 |
| Mufti Szkodry | |
| Okres sprawowania |
1923-1929 |
| Wyznanie | |
| Kościół |
Wspólnota Muzułmańska Albanii |
|
| |
Xhemal Naipi też jako: Hafiz Xhemal Naipi (ur. 1 marca 1889 w Szkodrze, zm. 1955 w Burrelu[1]) – albański polityk i duchowny muzułmański, pierwszy przewodniczący parlamentu w 1920.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Był synem Hasana[2]. Ukończył studia teologiczne w Stambule[3]. W 1914 związany z organizacją Krahu Kombetar (Skrzydło Narodowe), sprzeciwiającej się nadmiernej ingerencji czynników obcych w wewnętrzne sprawy Albanii[4]. W czasie I wojny światowej pełnił funkcję kadiego i przewodniczącego komisji d.s. edukacji w Szkodrze[3]. W 1916 objął stanowisko dyrektora wakufów[1]. 29 marca 1920 na kongresie albańskich działaczy narodowych w Lushnji został powołany na przewodniczącego Rady Narodowej, pełniącej funkcję parlamentu. Funkcję tę pełnił przez dwa miesiące. Był jednym z inicjatorów utworzenia gimnazjum w Szkodrze[3]. Od 1923 pełnił funkcję muftiego Szkodry[3]. W latach 1937-1939 zasiadał w parlamencie albańskim, reprezentując Szkodrę[2].
Po agresji włoskiej na Albanię w kwietniu 1939 został aresztowany i internowany w Ceresarze. W 1942 powrócił do Albanii i związał się z monarchistycznym ruchem oporu Legaliteti. W listopadzie 1943, na kongresie w Zall-Herr został wybrany na przywódcę Legaliteti[3]. Po przejęciu władzy przez komunistów majątek Naipiego został skonfiskowany, rodzina internowana, a on sam przez ponad rok się ukrywał[3]. Aresztowany 7 października 1946 i oskarżony o prowadzenie działalności antypaństwowej[1]. 23 czerwca 1947 Sąd Wojskowy w Szkodrze skazał Naipiego na karę dożywotniego pozbawienia wolności i utratę praw publicznych[5]. Zmarł w więzieniu w Burrelu w 1955.
W 1995 uhonorowany Medalem za działalność patriotyczną i tytułem Męczennika za Demokrację (Pishtar i Demokracise)[5]. W 2012 otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Szkodry[6]. Imię Naipiego nosi jedna z ulic w Szkodrze.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Kastriot Kruja, Kush ishte Xhemal Naipi 1889 – 1955. = 2023-02-27 [online], shqiperia.com, 2020 (alb.).
- ↑ a b Edlira Ruzi, Kleriku Xhemal Naipi, kontribut të çmuar në çështjet kombëtare [online], ata.gov.al, 2023 (alb.).
- ↑ a b c d e f Hafiz Xhemali- kryetari i parë i Parlamentit Shqiptar. = 2023-02-27 [online], mexhlis.com (alb.).
- ↑ Jani Sota. 100 vjet më parë: Durrësi dhe Princi Gjerman Vilhelm Vidi - 7 Mars - 3 Shtator 1914. „Gjurmime Albanologjike - Seria e shkencave historike”. 44. s. 178 data = 2014.
- ↑ a b Xhemal Naipi. = 2023-02-27 [online], kujto.al, 2020 (alb.).
- ↑ Xhemal Naipi. = 2023-02-27 [online], shkodradaily.com, 2015 (alb.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Xhemal Naipi. = 2023-02-27 [online], kujto.al, 2020 (alb.).