Zachodni wiatr
| |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania |
1916–1917 |
| Medium | |
| Wymiary |
120,7 × 137,9 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
Zachodni wiatr (ang. The West Wind) – obraz olejny kanadyjskiego artysty Toma Thomsona.
Znany obraz, z sosną w centrum był opisywany jako rosnące „w narodowym etosie jako nasze jedno, jedyne drzewo w kraju drzew”[1]. Był to ostatni obraz artysty, a według niektórych historyków sztuki nie był on jeszcze ukończony, gdy jego twórca w 1917 roku poniósł nagłą śmierć w wyniku utonięcia[2].
Opisywany przez A.Y. Jacksona jako jeden z trzech najpiękniejszych obrazów kiedykolwiek namalowanych w Kanadzie jest uważany za ducha Kanady, wyrażonego poprzez obraz[3].
Historia i opis[edytuj | edytuj kod]
Thomson namalował Zachodni wiatr w oparciu o wcześniejszy, nieco odmienny szkic, sporządzony w 1916 roku podczas pracy w charakterze strażnika leśnego w Algonquin Provincial Park[3].
W ostatecznej wersji płótna Thomson przeniósł sosnę bardziej w prawo, zastępując niezbyt określoną płaszczyznę pierwszego planu mocno wzorzystymi konturami skał oraz usunął z ziemi martwy konar drzewa[1]. Lokalizacja motywu jest niepewna; przyjaciel Thomsona Winifred Trainor uważał, że przedstawionym miejscem było Cedar Lake, choć jako miejsce sugerowano również Grand Lake w Algonquin Park[4].
Podobnie jak w przypadku swojej słynnej Sosny Banksa Thomson rozpoczął malowanie obrazu od zagruntowania płótna cynobrem, który pozwolił mu na ukazanie w różnych miejscach kontrastu z odcieniami zieleni tak, aby nadać dziełu poczucie „wibracji” i ruchu[5]. Sosna zdominowała kompozycję nie przesłaniając widoku na dalszy plan i jest udana zarówno jako konkretna podobizna jak i abstrakcyjny zamysł[1].
Choć nie imponujący co do skali, obraz ten jest wdzięczną, arabeskową dekoracją, „powiększonym bonsaiem”[1]. Tło w zamyśle Thomsona nadaje kompozycji secesyjnej delikatności, na przykład „poprzez sposób, w jaki sylwetka pojedynczego drzewa wznosi się na tle wody lub nieba jako symbol romantycznej samotności”[6]. Wcześniejszy recenzent zauważył w tym obrazie i w Sośnie Banksa ten sam efekt: „[te] dwa najbardziej znane płótna... to są w zasadzie projekty ‘secesyjne’ co do płaszczyzny; w obu wypadkach jest to drzewo nakreślone przy pomocy wielkich, zakrzywionych linii... takie obrazy chroni jednak przed całkowitą stylizacją zastosowanie konsekwentnie rodzimej tematyki i kanadyjskich kolorów, jaskrawych kolorów jesieni”[7][a].
Według Trainora Thomson nie był zadowolony ze swego obrazu; obawiał się, że płaskie, abstrakcyjne kształty skał na pierwszym planie i drzewa kolidują z nastrojową koncepcją tła[8]. Jednak według Arthura Lismera, kolegi Thomsona, drzewa w Zachodnim wietrze są symbolem charakteru narodowego, przykładami stanowczości wobec żywiołów[8]. Joan Murray, kurator i biograf Thomsona, która początkowo nie lubiła obrazu, napisała, iż jest to „wielkie płótno; współbrzmiąc z przesłaniem pogody i wiatru, wyraża ono niebiańskość, tak jak niektórzy z nas w Kanadzie wyobrażają ją sobie. Jest to ten rodzaj drzewa, które mogłoby stać u bram niebios, aby otworzyć drzwi do królestwa”[9].
Canadian Club of Toronto przekazał Zachodni wiatr do Art Gallery of Toronto. Bibliotekarz George Locke, członek klubu, zapowiedział w przemówieniu darowiznę, chwaląc osiągnięcia Thomsona: „Thomson nie potrzebuje tablicy dla upamiętnienia swych osiągnięć ... Pozostawił on nam dzieło, które wyraża życie naszego narodu – siły wielkiego, naturalnego środowiska tego młodego kraju”[10].
Obraz na znaczku pocztowym[edytuj | edytuj kod]
W pięćdziesiątą rocznicę śmierci Thomsona rząd kanadyjski uhonorował go serią znaczków przedstawiających jego dzieła, w tym Zachodni wiatr i Sosnę Banksa. 3 maja 1990 roku Canada Post w serii Arcydzieła sztuki kanadyjskiej wydał znaczek The West Wind, Tom Thomson, 1917. Znaczek zaprojektował Pierre-Yves Pelletier w oparciu o obraz olejny Zachodni wiatr, (1917) Toma Thomsona, znajdujący się w Art Gallery of Ontario w Toronto (Ontario). 50-centowe znaczki zostały perforowane w formacie 12.5 x 13.5 i wydrukowane w ilości 10 500 000 egzemplarzy przez Ashton-Potter Limited[11].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Cytat R. H. Hubbarda (1962).
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Silcox i Town 2001 ↓, s. 174.
- ↑ Donald W. Buchanan: Canadian Painters, from Paul Kane to the Group of Seven. London: Phaidon Press, 1945, s. 12. (ang.).
- ↑ a b Marcel Granger: Tom Thomson's The West Wind. www.lino.com. [dostęp 2014-07-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2003-03-30)]. (ang.).
- ↑ Murray 1999 ↓, s. 78.
- ↑ Murray 1996 ↓, s. 115.
- ↑ Robert James Belton: Sights of resistance: approaches to Canadian visual culture, volume 1. Calgary: University of Calgary Press, 2001, s. 41. ISBN 1-55238-011-4. (ang.).
- ↑ Dennis Reid: Tom Thomson: The Jack Pine. Masterpieces in the National Gallery of Canada, No. 5. Ottawa: National Gallery of Canada, 1975, s. 27. (ang.).
- ↑ a b Murray 1999 ↓, s. 114.
- ↑ Murray 1996 ↓, s. 120.
- ↑ Ross D. Cameron. Tom Thomson, Antimodernism, and the Ideal of Manhood. „Journal of the Canadian Historical Association/ Revue de la Société historique du Canada”. Nr 1. 10, s. 199, 1999. érudit. DOI: 10.7202/030513ar. (ang.).
- ↑ Canadian Postal Archives Database: The West Wind, Tom Thomson, 1917. data4.collectionscanada.gc.ca. [dostęp 2014-07-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-25)]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Joan Murray: Confessions of a Curator: Adventures in Canadian Art. Toronto: Dundurn Group, 1996. ISBN 978-1-55002-238-4. OCLC 35880538. (ang.).
- Joan Murray: Tom Thomson: Trees. Toronto: McArthur & Company, 1999. ISBN 978-1-55278-092-3. OCLC 44573461. (ang.).
- David P. Silcox, Harold Town: Tom Thomson: The Silence and the Storm. Wyd. 4. Toronto: Firefly Books, 2001. ISBN 978-1-55297-550-3. OCLC 51163375. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
| Oryginalni członkowie | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Późniejsi członkowie | |||||
| Ważne dzieła | |||||
| Powiązane |
|
