Zaroślak ciemnogłowy
| Atlapetes fuscoolivaceus[1] | |||
| Chapman, 1914 | |||
.jpg)
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
zaroślak ciemnogłowy | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
| |||
Zaroślak ciemnogłowy[3][4] (Atlapetes fuscoolivaceus) – gatunek małego ptaka z rodziny pasówek (Passerellidae). Endemit Kolumbii. Jest uznawany za gatunek bliski zagrożenia (NT, ang. Near Threatened)[2][5][6].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Gatunek ten po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał amerykański ornitolog Frank Michler Chapman w 1914 roku na łamach „Bulletin of the American Museum of Natural History”. Autor nadał mu nazwę Atlapetes fusco-olivasceus, a jako miejsce typowe podał San Agustín w Kolumbii[7][8]. Jest gatunkiem monotypowym[5][9][10].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
- Atlapetes: połączenie słowa Atlas z gr. πετης petēs – „lotnik”, πετομαι petomai – „latać”[11].
- fuscoolivaceus: łac. fuscus – „ciemny”; łac. olivaceus – „oliwkowy”[12]
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Nieduży ptak ze średniej wielkości, grubym u nasady dziobem w kolorze czarnym. Szczęka i żuchwa są lekko zakrzywione. Tęczówki w kolorze od czerwonawego do ciemnobrązowego. Nogi ciemnobrązowe. Nie występuje dymorfizm płciowy. Głowa ciemnooliwkowa z żółtymi wąsami, gardłem i podgardlem. Poniżej wąsów cienkie ciemne paski. Górne części ciała ciemnooliwkowe, z tym że górne części skrzydeł i ogon są nieco ciemniejsze, a zad nieco jaśniejszy. Pierś oliwkowożółta, na brzuchu upierzenie jest nieco jaśniejsze, bardziej żółte. Długość ciała z ogonem 17–18 cm; średnia masa ciała dwóch zbadanych samców – 32,5 g[5][13].
Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]
Zaroślak ciemnogłowy jest gatunkiem endemicznym dla Kolumbii, występuje tylko na niewielkim obszarze w dolinie rzeki Magdalena w departamencie Huila m.in. w Parku Narodowym Puracé[14]. Zasięg występowania (EOO, Extent of Occurrence) według szacunków organizacji BirdLife International obejmuje około 8,5 tys. km²[14].
Ekologia[edytuj | edytuj kod]
Jego głównym habitatem są zarośla i podszyt na obrzeżach lasu wilgotnego, a także obszary wtórnego wzrostu z polanami. Występuje na wysokościach od 1600 do 2400 m n.p.m.[5] Nie ma wielu informacji o diecie i sposobie żerowania tego gatunku. Żeruje głównie w dolnych i środkowych warstwach lasu, na drzewach na wysokości 0,5–6 m nad ziemią, ale także podejmuje pokarm bezpośrednio z ziemi.
Rozmnażanie[edytuj | edytuj kod]
Nie ma wielu informacji o rozmnażaniu tego gatunku. Wszystko co wiadomo, to że ptaki w stanie lęgowym obserwowano od lutego do kwietnia[5].
Status[edytuj | edytuj kod]
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN zaroślak ciemnogłowy klasyfikowany jest jako gatunek bliski zagrożenia (NT, ang. Near Threatened). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptaki te opisywane są jako dość pospolite. BirdLife International uznaje trend liczebności ich populacji za lekko spadkowy[14].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Atlapetes fuscoolivaceus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Atlapetes fuscoolivaceus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ P. Mielczarek & W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 377, 1999.
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: PASSERELLIDAE Cabanis & Heine, 1850-51 – PASÓWKI – NEW WORLD SPARROWS AND ALLIES (Wersja: 2022-05-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-04-15].
- ↑ a b c d e Alvaro Jaramillo: Dusky-headed Brushfinch Atlapetes fuscoolivaceus, version 1.0. [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2024-04-15]. (ang.).
- ↑ HBW and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 8.1 [online], styczeń 2024 [dostęp 2024-04-15].
- ↑ F.M. Chapman, Diagnoses of apparently new Colombian Birds. II, „Bulletin of the American Museum of Natural History”, 33, Nowy Jork 1914, s. 185 (ang.).
- ↑ Denis Lepage: Dusky-headed Brush-Finch Atlapetes fuscoolivaceus Chapman, F.M. 1914. Avibase. [dostęp 2024-04-15]. (ang.).
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): New World sparrows, bush tanagers. IOC World Bird List (v14.1). [dostęp 2024-04-15]. (ang.).
- ↑ Alan P. Peterson, PASSERIFORMES, PASSERELLIDAE Barker 2013, Wersja 14.004 (2021.11.23) [online], Zoonomen Nomenclatural data [dostęp 2024-04-15] (ang.).
- ↑ Atlapetes, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-06-19] (ang.).
- ↑ fuscoolivaceus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2024-04-15] (ang.).
- ↑ Handbook of the Birds of the World. Josep del Hoyo, Andrew Elliott & David Christie (red.). T. 16: Tanagers to New World Blackbirds. Barcelona: Lynx Edicions, 2011, s. 585. ISBN 978-84-96553-78-1. (ang.).
- ↑ a b c Species factsheet: Atlapetes fuscoolivaceus, Data table and detailed info. BirdLife International, 2024. [dostęp 2024-04-15]. (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
- Nagrania głosów. [w:] xeno-canto [on-line].