Zawisza Oleśnicki Czerwony
 Dębno | |
| Data śmierci | |
|---|---|
Zawisza Oleśnicki Czerwony herbu Dębno (zm. 1433) – polski rycerz, krajczy dworu królowej (1391)[1], podsędek sandomierski, wojski sandomierski (od 1403), wojski lubelski (1416) - współpracownik królowej Jadwigi Andegaweńskiej. Wysłany przez nią na powitanie przybywającego do Polski wielkiego księcia litewskiego Jagiełły[2]. Wedle powtórzonej przez Jana Długosza anegdoty miał on przyjrzeć się przyszłemu małżonkowi Jadwigi i przedstawić sprawozdanie królowej[2].
Zawisza był synem łowczego krakowskiego Zbigniewa z Oleśnicy i Małgorzaty Kurozwęckiej, córki Dobiesława. Jego braćmi byli między innymi Dobiesław oraz Jan. Odebrał wychowanie prawdopodobnie na węgierskim dworze
Brał udział m.in. w wyprawie królowej Jadwigi na Ruś Czerwoną i przy zdobywaniu Grodna w 1390 r. (gdzie, według Długosza, miał uratować od utonięcia rycerza krzyżackiego, który później zdradził mu plany Zakonu)[3]. Często posłował z ramienia króla polskiego, uczestniczył w pertraktacjach (szczególnie z królem węgierskim) i poświadczał dokumenty.
Na początku XV wieku, razem z wieloma innymi sławnymi polskimi rycerzami (m.in. z Zawiszą Czarnym i Jakubem Skarbkiem) służył na dworze węgierskim króla Zygmunta Luksemburskiego, oraz wziął udział w wojnie tegoż króla z banami Bośni. Na wieść o wojnie polsko-krzyżackiej powrócił do kraju.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Robert Bubczyk, Charakterystyka współrządów Jadwigi Andegaweńskiej i Władysława II Jagiełły w Polsce, wyd. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio F, Historia 5253, 29-51.
- ↑ a b Kuczyński S.M., Król Jagiełlo ok. 1351-1434, Warszawa 1987, s. 66. ISBN 83-11-07092-X.
- ↑ Jan Długosz, Roczniki czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego, t. X, s. 237.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- M. Michalewiczowa: Zawisza z Oleśnicy, PSB, t. XXIII, s. 774.