Zbrodnia w Szumowie

Zbrodnia w Szumowie – masowe mordy dokonywane przez Niemców w sierpniu 1941 na ludności żydowskiej z Szumowa, Kosewa, Lubotynia, Andrzejewa, Zarąb Kościelnych oraz Zambrowa^[1]^[2].

Zginęło w niej około 1500 Żydów. Zbrodni dokonano w lesie Rząśnik i lesie zwanym Klonowo niedaleko Szumowa. Do pogrzebania zwłok wykorzystano wykopane przez wojska radzieckie doły przygotowane do budowy bunkrów^[3]^[4].

W pierwszych dniach sierpnia 1941 Niemcy wysiedlili wszystkich Żydów z Andrzejewa. Chorych, starców i dzieci polecono miejscowym rolnikom przewieźć furmankami, zaś sprawni fizycznie zostali popędzeni w kolumnie do Szumowa. Przed posterunkiem żandarmerii w Szumowie (budynek plebanii) zgromadzono również Żydów z Lubotynia (ok. 60 osób) i Paproci (ok. 100 osób). Zgromadzono ok. 230 osób. Niemcy po ograbieniu z biżuterii, pieniędzy i innych wartościowych rzeczy popędzili Żydów do pobliskiego lasu Rząśnik. Tu, nad wcześniej przygotowanymi dołami, wszyscy Żydzi zostali zamordowani^[1]^[5].

Kilka dni później SS-mani przypędzili około 700 młodych Żydów i Żydówek z Zambrowa, po czym rozstrzelali nad znajdującymi się w lesie umocnieniami poradzieckimi. Mieszkańcy Szumowa po egzekucji otrzymali polecenie zasypania zwłok ziemią^[1]^[3].

Oddziałowa Komisja Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu zawiesiła we wrześniu 2012 roku śledztwo w sprawie zbrodni w lesie Rząśnik koło Szumowa^[6].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c WaldemarW. Monkiewicz WaldemarW., Zagłada skupisk żydowskich w regionie białostockim w latach 1939, 1941-1944, „Studia Podlaskie”, T. 2, 1989, s. 345 .
↑ Szumowo | Groby Wojenne [online] [dostęp 2021-10-16] [zarchiwizowane z adresu 2021-10-16] (pol.).
↑ ^a ^b Szumowo – grób nr 2 (pomnik) | Zapomniane [online] [dostęp 2021-10-16] (pol.).
↑ Wyborcza.pl [online], bialystok.wyborcza.pl [dostęp 2021-10-16] .
↑ https://www.polska1918-89.pl/pdf/przez-pomylke.-ziemia-lomzynska-w-latach-1939%E2%80%931945,5972.pdf.
↑ Instytut PamięciI.P. Narodowej Instytut PamięciI.P., Śledztwa zawieszone [online], Instytut Pamięci Narodowej [dostęp 2021-10-16] [zarchiwizowane z adresu 2021-10-19] .

[:0-1] WaldemarW. Monkiewicz WaldemarW., Zagłada skupisk żydowskich w regionie białostockim w latach 1939, 1941-1944, „Studia Podlaskie”, T. 2, 1989, s. 345 .

[2] Szumowo | Groby Wojenne [online] [dostęp 2021-10-16] [zarchiwizowane z adresu 2021-10-16] (pol.).

[zapomniane.org-3] Szumowo – grób nr 2 (pomnik) | Zapomniane [online] [dostęp 2021-10-16] (pol.).

[4] Wyborcza.pl [online], bialystok.wyborcza.pl [dostęp 2021-10-16] .

[5] ttps://www.polska1918-89.pl/pdf/przez-pomylke.-ziemia-lomzynska-w-latach-1939%E2%80%931945,5972.pdf.

[6] Instytut PamięciI.P. Narodowej Instytut PamięciI.P., Śledztwa zawieszone [online], Instytut Pamięci Narodowej [dostęp 2021-10-16] [zarchiwizowane z adresu 2021-10-19] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]