Zoltán Ambrus
_%E2%80%93_crop.jpg) Zoltán Ambrus w latach 80. XIX w. | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
pisarz i tłumacz |
Zoltán Ambrus (węg.: Ambrus Zoltán, ur. 22 lutego 1861 w Debreczynie, zm. 28 lutego 1932 w Budapeszcie)[1] – węgierski pisarz, krytyk teatralny tłumacz.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się jako syn żołnierza[2]. Uczęszczał do gimnazjów w Debreczynie i Budapeszcie, po czym studiował prawo w Budapeszcie. Gdy miał 18 lat, zmarł mu ojciec i Zoltán musiał przejąć odpowiedzialność za utrzymanie rodziny. Udzielał korepetycji, pisał krytyki teatralne i artykuły do gazet: Fővárosi Lapok, Pesti Napló i Budapesti Szemle. Oprócz tego pracował dla węgierskiego Banku Hipotecznego. Jego przyjaciel László Arany ośmielił go i wspierał w podjęciu działalności literackiej.
W roku 1885 wyjechał do Paryża, by studiować literaturę na Collège de France i Sorbonie. Po powrocie na Węgry został współpracownikiem A Hét i napisał pokaźną ilość krótkich opowiadań. W 1900 został redaktorem w Új Magyar Szemle i napisał parę artykułów dla Nyugat.
W latach 1917–1922 był dyrektorem węgierskiego Teatru Narodowego w Budapeszcie[3].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]W swych dziełach poruszał tematykę warunków życia w węgierskich miastach na początku XX w., np. Midás király (1906) jest kluczowym, nowatorskim dziełem o głębokim podłożu psychologicznym. Ambrus był również tłumaczem literatury francuskiej, tłumacząc np. Flauberta, Cherbulieza, Maupassanta, Anatole’a France’a i Balzaca.
Wybrane dzieła[3]
[edytuj | edytuj kod]- A gyanu (Podejrzenie) 1892;
- Girofle es Giroflá (Girofle i Girofla) 1903;
- Nagyvárosi kepek (Wielkomiejskie obrazy) 1913;
- Regi es uj világ (Stary i nowy świat) 1913.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Antikvarium hu Kft, Ambrus Zoltán művei, könyvek, használt könyvek [online], Antikvarium.hu [dostęp 2022-05-16] (węg.).
- ↑ Ambrus Zoltán élete és munkássága [online], www-literatura-hu.translate.goog [dostęp 2022-05-16].
- ↑ a b Ambrus Zoltan, [w:] Bożena Chicińska (red.), Mały Słownik Pisarzy Węgierskich, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1977, s. 12.