Zygmunt Wulfson

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zygmunt Wulfson
Data i miejsce urodzenia

23 kwietnia 1868
Łódź

Data i miejsce śmierci

25 marca 1926
Warszawa

Miejsce spoczynku

cmentarz ewangelicko-augsburski w Warszawie

Zawód, zajęcie

lekarz okulista

Alma Mater

Uniwersytet w Dorpacie

Rodzice

Hugo Wulfsohn

Zygmunt Wulfson (ros. Сигизмунд Гугонович Вульфсон, ur. 23 kwietnia 1868 w Łodzi[1], zm. 25 marca 1926 w Warszawie) – polski lekarz okulista, uczeń i współpracownik Iwana Pawłowa. Uważa się, że jego doświadczenia z 1897 roku zapoczątkowały prace Pawłowa nad warunkowaniem odruchów[2][3][4][5].

Urodził się jako syn fabrykanta Hugona Wulfsohna (Wulffsona) (1837–1905)[6]. Gimnazjum ukończył w Mitawie[6]. Od 1887 studiował na wydziale medycznym Uniwersytetu w Dorpacie. Studia ukończył w 1894, egzaminy doktorskie zdał w 1895 roku[7]. Zaczął praktykować w Oddziale Fizjologicznym Instytutu Medycyny Doświadczalnej w Petersburgu w wakacje letnie 1896. W 1897 i 1898 wygłosił dwa referaty przed Towarzystwem Lekarzy Rosyjskich. Był jednym z pierwszych uczniów Pawłowa; w okresie 1897–1901 na cztery prace uczniów Pawłowa trzy były napisane przez Wulfsona[8]. Pawłow nie zgadzał się z późniejszymi wnioskami Wulfsona, który interpretował wyniki doświadczeń z punktu widzenia zoopsychologii. W podobnym kierunku poszły prace Antoniego Snarskiego, innego ucznia Pawłowa[9].

Praktykował w Wiedniu i Lipsku. Potem osiadł w Warszawie, gdzie praktykował jako okulista i udzielał się społecznie. Pracował w Szpitalu Przemienienia Pańskiego. Mieszkał przy ul. Trębackiej 4[10]. Zmarł w 1926, swoją bibliotekę zapisał Polskiemu Towarzystwu Medycyny Społecznej[11]. Został pochowany na Cmentarzu Ewangelicko-Augsburskim (kw. 50, grób nr 3)[12][13]. Pomnik wykonał artysta Ortelli z Genui[14]

Był żonaty z Heleną z domu Hoffer (1867–1944)[1].

Prace[edytuj | edytuj kod]

  • Rabota slunnych żelez: dissiertacyja (Работа слюнных желез: диссертация на степень доктора медицины). S. Pietierburg 1898 62 ss.
  • O psichiczeskom wlijanii w rabotie slunnych żelez. Trudy Obszczestwa russkich wraczej (Труды Общества русских врачей) 65, ss. 110–113 (1897)
  • O psichiczeskom wlijanii w rabotie slunnych żelez. Bolnicznaja gazieta Botkina 8, ss. 1740–1742 (1897)
  • Trudy Obszczestwa russkich wraczej 66, ss. 451–460 (1898)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Zenobiusz Michał Bednarski: Polacy na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Dorpackiego w latach 1802-1889. Rozprawy i materiały Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie 2007 s. 154 (2002)
  2. Daniel Philip Todes: Vul'fson, Pavlov and the Psyche's Choices. [w:] Pavlov's physiology factory: experiment, interpretation, laboratory enterprise. JHU Press, 2002 ISBN 0-8018-6690-1
  3. Windholz G. A comparative analysis of the conditional reflex discoveries of Pavlov and Twitmyer, and the birth of a paradigm.. „The Pavlovian journal of biological science”. s. 141–7. DOI: 10.1007/BF02734512. PMID: 3537945. 
  4. Domjan M. Pavlovian conditioning: a functional perspective.. „Annual review of psychology”, s. 179–206, 2005. DOI: 10.1146/annurev.psych.55.090902.141409. PMID: 15709933.  PDF
  5. Windholz G, Lamal PA. Pavlov and the concept of association. „The Pavlovian journal of biological science”. s. 12–5. DOI: 10.1007/BF02995034. PMID: 3515297. 
  6. a b Kwasow DG, Fedorowa-Rot AK. Fiziologiczeskaja Szkola I. P. Pawłowa. Portrety i Charakteristiki Sotrudnikow i Uczenikow (Физиологическая школа И.П. Павлова: портреты и характеристики сотрудников и учеников). Leningrad, Izdatielstwo Nauka 1967 s. 78
  7. Arnold Hasselblatt, Gustav Otto: Album academicum der Kaiserlichen Universität Dorpat, Dorpat, 1889 s. 865 [1]
  8. Windholz GP. Pavlov and the Pavlovians in the laboratory. „Journal of the history of the behavioral sciences”, s. 64–74, styczeń 1990. PMID: 2405053. 
  9. Róziewicz J. Polacy w laboratoriach Iwana Pawłowa. „Kwartalnik historii nauki i techniki”. 21, s. 409–429, 1976. 
  10. Urzędowy spis lekarzy uprawnionych do wykonywania praktyki lekarskiej oraz aptek w Rzeczypospolitej Polskiej. R. Olesiński, W. Merkel i S-ka 1924/25 s. 351 [2]
  11. Posiedzenia Towarzystw Lekarskich. Polskie Towarzystwo Medycyny Społecznej. Posiedzenie plenarne z d. 10 lutego 1927 r. Warszawskie Czasopismo Lekarskie 4 (6), ss. 237-238 (1927)
  12. Szulc E. Lekarze pochowani na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie. Archiwum Historii i Filozofii Medycyny 52, 1, s. 123–142 (1989)
  13. Cmentarz Ewangelicko-Augsburski: ZYGMUNT WULFFSON, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-05-15].
  14. Eugeniusz Szulc: Cmentarze ewangelickie w Warszawie : Cmentarz Ewangelicko-Augsburski, Cmentarz Ewangelicko-Reformowany. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1989, s. 30, 130. ISBN 83-03-02835-9.