Przejdź do zawartości

Zębiełek wielkogłowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zębiełek wielkogłowy
Crocidura grandiceps[1]
Hutterer, 1983
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

ryjówkokształtne

Rodzina

ryjówkowate

Podrodzina

zębiełki

Rodzaj

zębiełek

Gatunek

zębiełek wielkogłowy

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Zębiełek wielkogłowy[3] (Crocidura grandiceps) – gatunek owadożernego ssaka z rodziny ryjówkowatych (Soricidae). Występuje w Afryce Zachodniej – w Gwinei, Liberii, Wybrzeżu Kości Słoniowej, Ghanie, Beninie i Nigerii (na zachód od rzeki Niger, ale mogą pojawiać się również na wschód[4])[2][5]. Prawdopodobnie występuje też w Kamerunie[6] i daleko na zachód od Sierra Leone[7]. Zamieszkuje głównie pierwotne, wilgotne, nizinne lasy tropikalne. Holotyp został uwięziony w naturalnej, trawiastej polanie w lesie na wysokości 1800 m n.p.m.; paratypy zostały zebrane z gospodarstwa kakao[8][7]. W Ghanie siedlisko tego gatunku składa się z małych, rozproszonych fragmentów lasu[2]. Kariotyp wynosi 2n = 46, FN = 68[9]. Ekologia słabo poznana. Populacja C. grandipes wydaje się rzadka. W Parku Narodowym Taï w Wybrzeżu Kości Słoniowej występuje prawdopodobnie największa populacja tego gatunku[2]. W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów był zaliczany do kategorii NT (podwyższonego ryzyka), ale w 2024 roku uznano go za gatunek najmniejszej troski ze względu na duży zasięg występowania i obecność na wielu obszarach chronionych[2]. Głównymi zagrożeniami dla tego gatunku są dalsze niszczenie lasów, fragmentacja i degradacja ich siedlisk zwłaszcza w Ghanie i Nigerii[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Crocidura grandiceps, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d e f T. Dando, Crocidura grandiceps, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2024, wersja 2024-1 [dostęp 2024-10-09] (ang.).
  3. Nazwa polska za: Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 64. ISBN 978-83-88147-15-9.
  4. D.C.D. Happold: The Mammals of Nigeria. Wyd. 1. Londyn: Oxford University Press, 1987. ISBN 0-19-857565-3. (ang.).
  5. Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Crocidura grandiceps. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 2010-08-14]
  6. R. Hutterer, D.A. Schlitter: Shrews of Korup National Park, Cameroon, with the description of a new Sylvisorex (Mammalia: Soricidae). W: Contributions in Mammalogy: A Memorial Volume Honoring Dr. J. Knox Jones, Jr.. Lubbock: Museum of Texas Tech University, 1996, s. 57–66. ISBN 0-9640188-3-7. (ang.).
  7. a b B. Grubb, T.S. Jones, A.G. Davies, E. Edberg, E.D. Starin i inni: Mammals of Ghana, Sierra Leone and The Gambia. Zennor, St Ives, Cornwall, UK: Trendrine Press, 1998. ISBN 0-9512562-4-6. (ang.).
  8. R. Hutterer. Crocidura grandiceps, eine neue Spitzmaus aus Westafrika. „Revue Suisse de Zoologie”. 90 (3), s. 699–707, 1983. (niem.). 
  9. D.A. Schlitter, R. Hutterer, T. Maddalena, L.W. Robbins. New karyotypes of shrews (Mammalia: Soricidae) from Cameroon and Somalia. „Annals of Carnegie Museum”. 68, s. 1–13, 1999. (ang.).