Nienszanc: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m drobne redakcyjne |
drobne merytoryczne |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Nyenschantz model.jpg|thumb|250px|Makieta twierdzy Nienszanc]] |
[[Plik:Nyenschantz model.jpg|thumb|250px|Makieta twierdzy Nienszanc]] |
||
'''Nienszanc''' ([[język szwedzki|szw.]] ''Nyenskans'', [[język fiński|fin.]] ''Nevanlinna'', [[język rosyjski|ros.]] Канцы) – szwedzka [[twierdza]] założona w 1611 roku |
'''Nienszanc''' ([[język szwedzki|szw.]] ''Nyenskans'', [[język fiński|fin.]] ''Nevanlinna'', [[język rosyjski|ros.]] Канцы) – szwedzka [[twierdza]] założona w 1611 roku u ujścia do [[Newa|Newy]] rzeki [[ochta|Ochty]], na terenach obecnego [[Petersburg]]a. Miała za zadanie kontrolować dostęp drogą wodną do szwedzkich posiadłości na terenach dzisiejszej [[Ingria (Rosja)|Ingrii]]. Nienszanc został zbudowany przez Szwedów w miejscu ich wcześniejszej twierdzy, kamienno-drewnianej [[Landskrona (twierdza nad Newą)|Landskrony]], wybudowanej w 1300 roku i zniszczonej rok później przez nowogrodzian pod dowództwem wlk. ks. Andrzeja Gorodeckiego. Pierwsze plany budowy Nienszanc powstały już w 1583 r., jednak ze uwagi na napiętą sytuację pomiędzy Szwecją a Rosją, rozpoczęcie prac nie było możliwe do 1611 roku. W 1632 roku wokół twierdzy rozwinęło się miasto [[Nyen]], które szybko stało się handlowym centrum [[Ingria (Rosja)|Ingrii]]<ref>{{cytuj pismo | nazwisko =Kurs | imię =Ott | autor link = | tytuł =Ingria: The broken landbridge between Estonia and Finland | czasopismo =GeoJournal | wolumin =33 | wydanie =1 | strony =110 | data =maj 1994 | wydawca =Kluwer Academic Publishers | miejsce = | issn = | doi =10.1007/BF00810142 }}</ref>. |
||
W 1656 roku twierdza została zdobyta przez oddziały rosyjskie pod komendą stolnika Piotra Patiomkina podczas [[Wojna rosyjsko-szwedzka (1656-1658)|wojny rosyjsko-szwedzkiej lat 1656–1658]]. Zwrócona Szwedom po zawarciu pokoju, do 1677 roku została przez nich poważnie rozbudowana, m.in. wzmocniona zewnętrznym wałem z [[reduta]]mi i [[bastion]]ami artyleryjskimi. Ponowie twierdza została zdobyta przez Rosjan w 1703 roku w czasie [[III wojna północna|wojny północnej]] i pozostała już w ich rękach na zawsze. Nazwę twierdzy [[Piotr I Wielki|Piotr I]] zmienił na Szlotburg (z holenderskiego Slotburg – zamek-miasto). Wraz z budową St. Petersburga, twierdza została ostatecznie rozebrana do roku 1744, chociaż część jej umocnień była widoczna jeszcze w 1849 roku. Jej tereny zostały oficjalnie włączone w granice miasta w 1828 roku. |
W 1656 roku twierdza została zdobyta przez oddziały rosyjskie pod komendą stolnika Piotra Patiomkina podczas [[Wojna rosyjsko-szwedzka (1656-1658)|wojny rosyjsko-szwedzkiej lat 1656–1658]]. Zwrócona Szwedom po zawarciu pokoju, do 1677 roku została przez nich poważnie rozbudowana, m.in. wzmocniona zewnętrznym wałem z [[reduta]]mi i [[bastion]]ami artyleryjskimi. Ponowie twierdza została zdobyta przez Rosjan w 1703 roku w czasie [[III wojna północna|wojny północnej]] i pozostała już w ich rękach na zawsze. Nazwę twierdzy [[Piotr I Wielki|Piotr I]] zmienił na Szlotburg (z holenderskiego Slotburg – zamek-miasto). Wraz z budową St. Petersburga, twierdza została ostatecznie rozebrana do roku 1744, chociaż część jej umocnień była widoczna jeszcze w 1849 roku. Jej tereny zostały oficjalnie włączone w granice miasta w 1828 roku. |
||
Wersja z 23:09, 30 kwi 2011
Nienszanc (szw. Nyenskans, fin. Nevanlinna, ros. Канцы) – szwedzka twierdza założona w 1611 roku u ujścia do Newy rzeki Ochty, na terenach obecnego Petersburga. Miała za zadanie kontrolować dostęp drogą wodną do szwedzkich posiadłości na terenach dzisiejszej Ingrii. Nienszanc został zbudowany przez Szwedów w miejscu ich wcześniejszej twierdzy, kamienno-drewnianej Landskrony, wybudowanej w 1300 roku i zniszczonej rok później przez nowogrodzian pod dowództwem wlk. ks. Andrzeja Gorodeckiego. Pierwsze plany budowy Nienszanc powstały już w 1583 r., jednak ze uwagi na napiętą sytuację pomiędzy Szwecją a Rosją, rozpoczęcie prac nie było możliwe do 1611 roku. W 1632 roku wokół twierdzy rozwinęło się miasto Nyen, które szybko stało się handlowym centrum Ingrii[1].
W 1656 roku twierdza została zdobyta przez oddziały rosyjskie pod komendą stolnika Piotra Patiomkina podczas wojny rosyjsko-szwedzkiej lat 1656–1658. Zwrócona Szwedom po zawarciu pokoju, do 1677 roku została przez nich poważnie rozbudowana, m.in. wzmocniona zewnętrznym wałem z redutami i bastionami artyleryjskimi. Ponowie twierdza została zdobyta przez Rosjan w 1703 roku w czasie wojny północnej i pozostała już w ich rękach na zawsze. Nazwę twierdzy Piotr I zmienił na Szlotburg (z holenderskiego Slotburg – zamek-miasto). Wraz z budową St. Petersburga, twierdza została ostatecznie rozebrana do roku 1744, chociaż część jej umocnień była widoczna jeszcze w 1849 roku. Jej tereny zostały oficjalnie włączone w granice miasta w 1828 roku.
Od początku lat 90. XX wieku na terenach po twierdzy Nienszanc prowadzone są prace archeologiczne, których wynikiem było odkrycie części jej fundamentów[2]. W 2003 roku, z okazji 300-lecia St. Petersburga otwarto muzeum jej poświęcone, gdzie eksponowane są rezultaty tych badań. Od 2006 roku atrakcyjnie położone tereny po byłej twierdzy są przedmiotem sporu pomiędzy archeologami, mieszkańcami St. Petersburga a władzami miasta i inwestorami koncernu Gazprom odnośnie budowy na tych terenach nowoczesnego centrum handlowo-biznesowego ("Ochta-cientr")[3][4].
- ↑ Ott Kurs. Ingria: The broken landbridge between Estonia and Finland. „GeoJournal”. 33 (1), s. 110, maj 1994. Kluwer Academic Publishers. DOI: 10.1007/BF00810142.
- ↑ Piotr Sorokin: Archieologiczieskije Issliedowanija Szwedskogo Goroda Niena i Krieposti Nienszanc XVII w. w Sankt-Pietierburgie. [w:] Institut Istorii Matierialnoj Kultury Rossijskoj Akademii Nauk [on-line]. [dostęp 2010-12-18]. (ros.).
- ↑ Anastasija Karpowa: Spory wokrug baszni. [w:] Intierfaks [on-line]. 2010-10-18. [dostęp 2010-12-18]. (ros.).
- ↑ Arcieołogi: Raskopki w krieposti Niehszanc prodołżajutsja. [w:] Gazieta.SPb [on-line]. 2009-08-11. [dostęp 2010-12-18]. (ros.).
Bibliografia
- Marian Wilk: Od Petersburga do Leningradu. Warszawa: Książka i Wiedza, 1980.
Nieprawidłowe parametry: {59.9441666767|N|30.4069444544|E|source:ruwiki_region:RU_type:landmark}