Atlantycka oscylacja wielodekadowa: Różnice pomiędzy wersjami

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Wersja z 19:53, 22 wrz 2018

Atlantycka oscylacja wielodekadowa (ang. Atlantic Multidecadal Oscillation, AMO) - okresowe występowanie dodatniej i ujemnej anomalii temperatury na powierzchni północnego Atlantyku^[1], jeden z przejawów naturalnej zmienności klimatu^[2]. Jako że anomaliom temperatury na północnym Atlantyku towarzyszą anomalie o przeciwnym znaku na Atlantyku południowym, sumaryczny wpływ AMO na średnią temperaturę powierzchni Ziemi jest niewielki^[2].

Fazy oscylacji zmieniają się z okresem ok. 70 lat; w latach 1900-1930 oraz 1965-1995 mieliśmy do czynienia z fazą chłodną (ujemna anomalia temperatury północnego Atlantyku), a w latach 1930-1965 oraz po 1995 - z ciepłą (dodatnia anomalia temperatury północnego Atlantyku)^[3].

Mechanizm AMO nie jest jeszcze jednoznacznie opisany, prawdopodobnie jest on efektem współdziałania wielu zależnych od siebie zjawisk, takich jak zmiany w nasileniu cyrkulacji termohalinowej, średniej prędkości wiatrów, transporcie lodu z rejonu Arktyki na południe^[4], zmiany w zachmurzeniu^[5], przesuwanie się strefy opadów równikowych^[6].

Przypisy

↑ Michael E.M.E. Schlesinger Michael E.M.E., NavinN. Ramankutty NavinN., An oscillation in the global climate system of period 65–70 years, „Nature”, 367 (6465), 1994, s. 723–726, DOI: 10.1038/367723a0, ISSN 0028-0836 [dostęp 2018-09-22] (ang.).
↑ ^a ^b Detection and Attribution of Climate Change: from Global to Regional, [w:] IPCC, Climate Change 2013: The Physical Science Basis, październik 2013 .
↑ Climate Phenomena and their Relevance for Future Regional Climate Change, [w:] IPCC, Climate Change 2013, The Physical Science Basis, październik 2013 .
↑ MihaiM. Dima MihaiM., GerritG. Lohmann GerritG., A Hemispheric Mechanism for the Atlantic Multidecadal Oscillation, „Journal of Climate”, 20 (11), 2007, s. 2706–2719, DOI: 10.1175/jcli4174.1, ISSN 0894-8755 [dostęp 2018-09-22] (ang.).
↑ Patrick T.P.T. Brown Patrick T.P.T. i inni, The necessity of cloud feedback for a basin-scale Atlantic Multidecadal Oscillation, „Geophysical Research Letters”, 43 (8), 2016, s. 3955–3963, DOI: 10.1002/2016gl068303, ISSN 0094-8276 [dostęp 2018-09-22] (ang.).
↑ Jeff R.J.R. Knight Jeff R.J.R., Chris K.Ch.K. Folland Chris K.Ch.K., Adam A.A.A. Scaife Adam A.A.A., Climate impacts of the Atlantic Multidecadal Oscillation, „Geophysical Research Letters”, 33 (17), 2006, DOI: 10.1029/2006gl026242, ISSN 0094-8276 [dostęp 2018-09-22] (ang.).

[1] Michael E.M.E. Schlesinger Michael E.M.E., NavinN. Ramankutty NavinN., An oscillation in the global climate system of period 65–70 years, „Nature”, 367 (6465), 1994, s. 723–726, DOI: 10.1038/367723a0, ISSN 0028-0836 [dostęp 2018-09-22] (ang.).

[:0-2] Detection and Attribution of Climate Change: from Global to Regional, [w:] IPCC, Climate Change 2013: The Physical Science Basis, październik 2013 .

[3] Climate Phenomena and their Relevance for Future Regional Climate Change, [w:] IPCC, Climate Change 2013, The Physical Science Basis, październik 2013 .

[4] MihaiM. Dima MihaiM., GerritG. Lohmann GerritG., A Hemispheric Mechanism for the Atlantic Multidecadal Oscillation, „Journal of Climate”, 20 (11), 2007, s. 2706–2719, DOI: 10.1175/jcli4174.1, ISSN 0894-8755 [dostęp 2018-09-22] (ang.).

[5] Patrick T.P.T. Brown Patrick T.P.T. i inni, The necessity of cloud feedback for a basin-scale Atlantic Multidecadal Oscillation, „Geophysical Research Letters”, 43 (8), 2016, s. 3955–3963, DOI: 10.1002/2016gl068303, ISSN 0094-8276 [dostęp 2018-09-22] (ang.).

[6] Jeff R.J.R. Knight Jeff R.J.R., Chris K.Ch.K. Folland Chris K.Ch.K., Adam A.A.A. Scaife Adam A.A.A., Climate impacts of the Atlantic Multidecadal Oscillation, „Geophysical Research Letters”, 33 (17), 2006, DOI: 10.1029/2006gl026242, ISSN 0094-8276 [dostęp 2018-09-22] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]