Przejdź do zawartości

U-matic: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
następna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
nowy artykuł
(Brak różnic)

Wersja z 00:19, 20 mar 2020

Logo systemu U-matic
Kaseta U-matic SP standardowego rozmiaru

U-matic – system zapisu kaset wideo przeznaczony do zastosowań profesjonalnych, mający swą oficjalną premierę w 1971 roku[1][2]. Jest to jeden z pierwszych kasetowych systemów zapisu obrazu i dźwięku na taśmie magnetycznej[1][2].

Historia

Profesjonalny magnetowid U-matic high-band

Pierwszy prototyp systemu wykorzystującego kasety wideo został zaprezentowany przez Sony w październiku 1969 roku[3][4]. Dalsze prace nad systemem polegały na ustaleniu odpowiednich parametrów technicznych. Do współpracy zostało zaproszonych wielu czołowych producentów sprzętu elektronicznego, w tym Matsushita Electric Industrial Co. (Panasonic) oraz Victor Company of Japan (JVC)[2].

W 1971 roku miała miejsce oficjalna premiera formatu. W odróżnieniu od innych systemów zapisu wideo, U-matic wykorzystywał taśmę magnetyczną o szerokości 3⁄4 cala, zamkniętą w plastikowej kasecie o wymiarach 21,9 cm × 13,7 cm × 3 cm[5][6]. Ze względu na wysokie koszty produkcji magnetowidów, jak i nośników, wykluczało to zastosowanie formatu w warunkach domowych. Głównymi odbiorcami systemu były stacje telewizyjne, przedsiębiorstwa, oraz placówki edukacyjne[7].

W 1974 roku zaprezentowano pierwszy przenośny magnetowid Sony VO-3800, pozwalający na pracę w plenerze z naramienną kamerą telewizyjną[8][9]. Wraz z magnetowidem wprowadzono mniejszy rozmiar kasety U-matic S o wymiarach 18,5 cm × 12 cm × 3 cm, pozwalający na nagranie materiału do 20 minut[10]. Ze względu na gorszą jakość obrazu niż w profesjonalnych systemach szpulowych, system U-matic zyskał popularność w zastosowaniach reporterskich (ang. electronic news-gathering), a także w niskobudżetowych produkcjach telewizyjnych[7]. Stał się alternatywą dla taśmy filmowej 16 mm[9].

W 1976 roku wprowadzono udoskonaloną wersję systemu, oznaczaną jako high-band. Nowa wersja pozwalała na lepsze odwzorowanie kolorów, a także generowała mniejsze zakłócenia obrazu[9][2]. Pierwotną wersję systemu zaczęto określać terminem low-band. Zachowano częściową kompatybilność obu wersji – nowe magnetowidy high-band pozwalały na odtwarzanie kaset z poprzedniej generacji systemu[3].

Wraz z wprowadzeniem formatu Betacam popularność systemu U-matic zaczęła spadać. Nadal jednak był wykorzystywany w stacjach telewizyjnych z ograniczonym budżetem. W 1986 roku wprowadzono kolejną generację systemu o nazwie U-matic SP (analogicznie do systemu Betacam SP). Uzyskano wówczas lepszą rozdzielczość, do magnetowidów dodano system redukcji szumów Dolby C[11]. Wraz z rozwojem formatu Betacam zakończono dalszą produkcję sprzętu dla systemu U-matic.

Dane techniczne

Wnętrze magnetowidu U-matic

Rozdzielczość pozioma obrazu oryginalnego formatu U-matic wynosi 250 linii (dla obrazu kolorowego), zaś w wersji SP – 330[7]. Taśma w systemie PAL. przesuwa się z prędkością 9,53 cm/s[11][12]. System U-matic umożliwia nagrywanie obrazu czarno-białego, a także w systemach PAL, SECAM, oraz NTSC.

Zapis obrazu na taśmie magnetycznej odbywa się z użyciem wirującego bębna o średnicy 11 cm[11][12]. Taśma o szerokości 3⁄4 cala jest naciągana wokół bębna w ten sposób, że jej ułożenie przypomina kształtem literę "U"[2]. Obie szpulki z taśmą magnetyczną przesuwają się w przeciwnym do siebie kierunku[2]. Maksymalny czas zapisu dla systemu PAL wynosi 60 minut w przypadku kaset standardowej wielkości, zaś dla kaset U-matic S – 20 minut[10][13].

Wymiary kaset wideo dla formatu U-matic wynoszą:[5][6]

  • 21,9 cm × 13,7 cm × 3 cm – U-matic, U-matic SP (standardowa wielkość),
  • 18,5 cm × 12 cm × 3 cm – U-matic S ("mały" rozmiar kasety)

Szerokość zapisu dwóch ścieżek audio na taśmie wynosi 0,8 mm[11][12]. W wersji SP dodano wparcie dla systemu redukcji szumów Dolby C[11].

System U-matic pozwala na wielokrotne nagrywanie na jednej taśmie. Na spodzie kasety znajduje się miejsce na czerwony przycisk, które jest wykrywane przez magnetowid z funkcją nagrywania. Brak przycisku uniemożliwia nagrywanie na taśmie[10][13].

Zastosowanie

Porównanie formatów kaset wideo. Kaseta U-matic jest widoczna z tyłu, po lewej

Magnetowidy U-matic oferowały szereg funkcji przydatnych w produkcji telewizyjnej. Na taśmie zapisywana była informacja z kodem czasowym zgodnym z normą SMPTE. Istniała możliwość podłączenia zewnętrznych kontrolerów synchronizujących ze sobą większą ilość magnetowidów, co było przydatne podczas montażu liniowego. Możliwe było także użycie zewnętrznego generatora znaków, miksera dźwięku, czy generatora efektów specjalnych.

Kasety U-matic miały także zastosowanie jako nośniki dźwięku w postaci cyfrowej[14]. Zewnętrzny adapter Sony PCM, wprowadzony na rynek w marcu 1978 roku, umożliwiał konwersję dźwięku do postaci czarnych bądź białych pól wyświetlanych na ekranie[15]. Częstotliwość próbkowania dźwięku wynosząca 44,1 kHz została wyliczona w oparciu o rozdzielczość obrazu w systemach PAL oraz NTSC, a także o częstotliwość odświeżania obrazu w tych systemach[16]. Ważnym czynnikiem wpływającym na wybór tejże wartości próbkowania była wartość pasma przenoszenia luminancji w formacie U-matic. Ta metoda zapisu dźwięku wykorzystywana była przy procesie masteringu płyt CD w latach 80. XX. wieku[15][16].

Problemy

Najpoważniejszym problemem formatu jest stosunkowo szybkie niszczenie taśmy magnetycznej podczas częstego odtwarzania, szczególnie podczas "pauzowania" materiału. Wówczas wirujący bęben z głowicami dotyka unieruchomioną taśmę, co może spowodować jej zdeformowanie i tym samym wystąpienie zakłóceń obrazu i dźwięku w danym miejscu[17]. Wada ta została z czasem zminimalizowana poprzez zmniejszenie nacisku taśmy na bęben przy pauzowaniu, lub zatrzymanie bębna na czas pauzy.

Format miał także problemy z prawidłową reprodukcją barwy czerwonej. Obszary czerwone były bardziej zaszumione od reszty obrazu, występowały przebarwienia. Wraz z rozwojem systemu U-matic problem ten został w pewnym stopniu zredukowany.

Gorsza jakość obrazu w porównaniu z profesjonalnymi systemami szpulowymi początkowo wykluczała stosowanie formatu U-matic w emisji telewizyjnej. Zapis odbywał się z rozdzielczością 250 linii dla obrazu kolorowego, podczas gdy magnetowidy szpulowe na taśmę 2-calową oferowały nawet 400 linii. Wraz z wprowadzeniem przenośnych magnetowidów wykorzystujących kasety U-matic S, a także ulepszonej wersji high-band, system zaczął zdobywać dużą popularność.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b Jim Wheeler, Videotape Preservation Handbook [online], 2002, s. 3 (ang.).
  2. ↑ a b c d e f Jeff Martin, Curriculum Module. 3/4” U-matic Videotape, New York University’s Moving Image Archiving & Preservation Program, 2007 (ang.).
  3. ↑ a b Vivien Morgan, Practising videojournalism, London: Routledge, 2008, ISBN 978-0-415-38665-4, OCLC 84838282 [dostęp 2020-03-19].
  4. ↑ Blake J. Harris, Console wars: Sega, Nintendo, and the battle that defined a generation, New York 2014, ISBN 978-0-06-227669-8, OCLC 858354858 [dostęp 2020-03-19] (ang.).
  5. ↑ a b 3/4" U-matic & U-matic SP [online], Lifetime Heritage Films [dostęp 2020-03-19] (ang.).
  6. ↑ a b U-matic tape transfer, digitising and conversion to digital files [online], Greatbear Audio & Video Digitising, 17 września 2019 [dostęp 2020-03-19] (ang.).
  7. ↑ a b c U-matic [online], National Film and Sound Archive of Australia, 8 lipca 2010 [dostęp 2020-03-19] (ang.).
  8. ↑ LabGuy's World: 1974 Sony VO-3800 Umatic-S Professional Portapack VCR [online], www.labguysworld.com [dostęp 2020-03-19].
  9. ↑ a b c Alex Marsh, U-matic for the People [online], Bitstreams: The Digital Collections Blog, 21 czerwca 2019 [dostęp 2020-03-19] (ang.).
  10. ↑ a b c U-matic (1971 – 1990s) [online], Museum of Obsolete Media, 20 stycznia 2018 [dostęp 2020-03-19] (ang.).
  11. ↑ a b c d e A.M. Dhake, Television and video engineering, wyd. 2nd ed, New Delhi: McGraw-Hill, 1995, s. 507-511, ISBN 0-07-460105-9, OCLC 731971346 [dostęp 2020-03-19] (ang.).
  12. ↑ a b c The U-matic Format [online], U-matic PALsite [dostęp 2020-03-19] (ang.).
  13. ↑ a b Preservation Self-Assessment Program – University of Illinois at Urbana-Champaign [online] [dostęp 2020-03-19] (ang.).
  14. ↑ Early digital tape recordings on PCM/ U-matic and Betamax video tape [online], Greatbear Audio & Video Digitising, 3 lutego 2014 [dostęp 2020-03-19] (ang.).
  15. ↑ a b Sony History. Chapter10 Studio Recorders Go Digital [online], Sony Global [dostęp 2020-03-19] (ang.).
  16. ↑ a b Volker Zota, Zahlen, bitte! 44.100 Hz erobern die Musikwelt [online], Heise online, 3 maja 2016 [dostęp 2020-03-19] (niem.).
  17. ↑ Shinya Inoué, Video microscopy, New York: Springer Science+Business Media, LLC, 1986, s. 298, ISBN 978-1-4757-6925-8, OCLC 891585288 [dostęp 2020-03-19] (ang.).

Linki zewnętrzne

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=U-matic&oldid=59127272”