Actio redhibitoria

Actio redhibitoria – w prawie rzymskim powództwo kupującego przeciwko sprzedawcy o zwrot wzajemnych świadczeń z powodu wad fizycznych rzeczy kupionej.

Charakterystyka powództwa

Na mocy edyktu edylów kurulnych sprzedawcy odpowiadali za wady sprzedawanych zwierząt i niewolników skatalogowane w edykcie, a o których nie powiadomili kupującego. Przyjmowano, że osoba trudniąca się handlem zna swój towar i zna jego wady.

Powództwo przyznawano, jeżeli ujawniono wady rzeczy, w celu rozwiązania przez kupującego kontraktu kupna-sprzedaży i zwrotu ceny za zwrotem towaru. Actio redhibitoria należała do skarg arbitralnych. W wypadku niespełnienia polecenia sędziego sprzedawca zasądzany był na dwukrotność ceny. Domagając się rozwiązania umowy, kupujący mógł skorzystać z tej skargi w ciągu 6 miesięcy od zawarcia kontraktu. Po upływie tego terminu kupujący mógł się domagać obniżenia ceny, stosownie do wpływu wady na wartość towaru, za pomocą actio quanti minoris (w ciągu roku), a następnie wynagrodzenia powstałej szkody za pomocą actio empti.

W prawie justyniańskim rozszerzono zastosowanie tego powództwa na kupno jakichkolwiek rzeczy (nie tylko niewolników i zwierząt). Najprawdopodobniej dopiero wówczas rozszerzono również odpowiedzialność sprzedawcy na wady ukryte (o których istnieniu nie wiedział).

Bibliografia

• MarekM. Kuryłowicz MarekM., AdamA. Wiliński AdamA., Rzymskie prawo prywatne, Kraków: „Zakamycze”, 1999, ISBN 83-7211-089-1, OCLC 830208116 .brak strony (książka)
• Władysław Rozwadowski "Prawo rzymskie" Wydanie II. Poznań 1992 ISBN 83-01-10031-1