Analiza kosztów i korzyści
Analiza kosztów i korzyści (ang. cost-benefit analysis, CBA) – złożona metoda oceny efektywności inwestycji i projektów biorąca pod uwagę całość przewidywanych korzyści i kosztów, w tym elementy ilościowe i jakościowe, pozwalająca na określenie stopnia efektywności inwestycji w złożonym otoczeniu.
W analizie kosztów i korzyści poza aspektami finansowo-ekonomicznymi przedsięwzięcia uwzględniane są aspekty społeczne, kulturowe czy środowiskowe, ujmowane w postaci kosztów zewnętrznych. CBA jest szczególnie przydatna w ocenie projektów, których realizacja związana jest z dużą liczbą korzyści i kosztów ponoszonych przez różne grupy interesariuszy, oraz w których głównym kryterium wyboru nie jest koniecznie maksymalizacja zysku finansowego. Podstawą teoretyczną CBA jest ekonomia dobrobytu.
CBA ma charakter ilościowy, co oznacza konieczność sprowadzenia kategorii jakościowych do przeliczalnych wartości. W ramach analizy kosztów i korzyści wszystkie korzyści i straty wyrażane są w jednostkach finansowych i z uwzględnieniem ich zmiany wartości w czasie (wartość bieżąca netto). Do wyceny kosztów i korzyści społecznych stosuje się społeczną stopę dyskontową (social discount rate)[2].
Analiza CBA może być przykładowo przeprowadzona dla oceny skutków wprowadzenia nowej regulacji czy budowy nowej drogi szybkiego ruchu. Na ogół realizowana jest zgodnie z zaprezentowanym obok schematem.
Zobacz też
- efektywność kosztowa
- analiza kosztów-efektywności (medycyna)
Przypisy
- ↑ Becla, Czaja i Zielińska 2012 ↓.
- ↑ Ekonomiczna stopa zwrotu. Encyklopedia zarządzania.
Bibliografia
- A.Becla, S.Czaja, A.Zielińska, Analiza kosztów-korzyści w wycenie środowiska naturalnego, Difin, Warszawa, 2012, ISBN 978-83-7641-608-3
- T.Szot-Gabryś, Koncepcja rachunku kosztów i korzyści w rachunkowości odpowiedzialności społecznej przedsiębiorstwa, Difin, Warszawa, 2013, ISBN 978-83-7641-893-3