Anja Snellman

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Anja Snellman
Anja Kauranen
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

23 maja 1954
Helsinki

Narodowość

fińska

Alma Mater

Uniwersytet Helsiński

Dziedzina sztuki

pisarz

Ważne dzieła

„Sonja O. kävi täällä”

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Lwa Finlandii
Strona internetowa

Anja Snellman, z domu Kauranen (ur. 23 maja 1954 w Helsinkach) – fińska pisarka, poetka, scenarzystka, felietonistka, dziennikarka. Autorka ponad 20 powieści, przełożonych na 20 języków. Odznaczona Orderem Lwa Finlandii.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Dorastała w dzielnicy Kallio w Helsinkach. Uczęszczała do Szkoły Podstawowej im. Aleksisa Kivi, średnie wykształcenie uzyskała w Alppilan Yhteislyseo. Ćwiczyła balet klasyczny, taniec współczesny, łyżwiarstwo figurowe, sprint i pływanie. Od 17 roku życia uprawia jogę i stosuje dietę wegetariańską. Studiowała na Uniwersytecie Helsińskim, który ukończyła w 1977 w stopniu Bachelor of Arts, a w 2017 uzyskała w nim tytuł Master of Arts[1][2].

W 2015 ukończyła czteroletni program psychoterapii w Helsinki Brief Therapy Institute. Obecnie[kiedy?] uczestniczy w dwuletnim programie Federacji Rodzin Finlandii (Family Federation of Finland), specjalizującym się w terapii seksualnej. Studiowała także scenopisarstwo w Los Angeles. W latach 2008−2012 była gospodarzem popularnego programu telewizyjnego w MTV3 „Good Morning Finland”. Od jesieni 2010 prowadzi swój własny talk show w SuomiTV „Anja Snellman – Saanko esitellä?”[3].

Za swoją wszechstronną działalność w 2007 została odznaczona Orderem Lwa Finlandii[1][4].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Ma dwie córki ze swojego pierwszego małżeństwa z dziennikarzem Saską Saarikoskim-Snellmanem (1988–2005). Od 2007 jest żoną Jukki Ormy, popularnego w Finlandii gitarzysty[1].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Anja Snellman, Turku 2010

Przygodę z literaturą rozpoczęła na studiach, publikując w latach 70. artykuły w czasopismach studenckich. Pierwszą powieść „Sonja O. kävi täällä” opublikowała w roku 1981. Odniosła duży sukces i do tej pory zalicza się do jednej z najlepiej sprzedających się debiutów w Finlandii. Otrzymała za nią J. H. Erkko Award, jako najlepszy debiut literacki w 1981[5][6].

Od tamtego czasu wydała ponad dwadzieścia książek, nawiązujących głównie do problemów trawiących fińskie społeczeństwo. Powieści obejmują tematy społeczne i polityczne, a także z zakresu psychologii i socjologii. Pisała o równości i stawaniu się kobietą, byciu uchodźcą, rozwarstwieniu społecznym, opiece nad osobami starszymi, chorobach psychicznych, macierzyństwie, prostytucji i handlu seksualnym, niepełnosprawności, czy cieniach mediów społecznościowych. Podteksty społeczne przejawiają się również w jej pracach poetyckich, będących eksperymentami z językiem i formą[7].

Cechą charakterystyczną literatury Snellman jest płynne łączenie historii z utopią, Wschodu z Zachodem, fikcji z dokumentem, treści osobistych z uniwersalnymi. Interesuje ją seksualność kobiety, relacja matki z córką, miłość i śmierć, wyobcowanie pokoleń, tajemnice, „życiowe kłamstwa”, sytuacje marginalne i skrajne, wobec których staje czasem człowiek wbrew woli[1].

W 2007 napisała swoją pierwszą powieść kryminalną „Lemmikkikaupan tytöt”. Na podstawie dwóch powieści powstały filmy: (Geografie strachu i Syysprinssi) w reżyserii Alli Haapasalo. Przy obu Snellman współpracowała jako scenarzysta[1].

W Polsce ukazały się dwie powieści: „Dziewczynki ze Świata Maskotek” (Lemmikkikaupan tytöt) i „Bogowie na balkonie” (Parvekejumalat)[8][9].

Sprawowane funkcje[edytuj | edytuj kod]

  • członek zarządu Związku Fińskich Pisarzy (Union of Finnish Writers) (1993–1996)[1]
  • wiceprzewodnicząca Krajowej Rady ds. Literatury (National Council for Literature) (1994–1997)[1]
  • członek Fińskiej Komisji Narodowej ds. UNESCO (Finnish National Commission for UNESCO) (1994–1998)[1]
  • przewodnicząca komitetu programowego Helsińskich Targów Książki (Helsinki Book Fair) (2003–2006)[1]
  • dyrektor artystyczny Festiwalu Literatury Vaasa (Vaasa Literature Festival) (2008–2011)[1]
  • członek zarządu Stowarzyszenia Absolwentów Uniwersytetu Helsińskiego (University of Helsinki, Alumni Association) (2011–2016)[1]

Nagrody i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

  • J. H. Erkko Award dla najlepszej powieści debiutanckiej, 1981[4]
  • Thanks for the Book Award, 1994[4]
  • Lyyti Award za promocję równości płci, 2000[4]
  • Helsinki Cultural Woman of the Year, 2004[4]
  • Pro Finlandia Medal of the Order of the Lion of Finland, 2007[4]
  • City of Helsinki Medal, 2008[4]

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Powieści[edytuj | edytuj kod]

  • Sonja O. kävi täällä (1981)
  • Tushka (1983)
  • Kultasuu (1985)
  • Pimeää vain meidän silmillemme (1987)
  • Kiinalainen kesä (1989)
  • Kaipauksen ja energian lapset (1991)
  • Ihon aika (1993)
  • Pelon maantiede (1995)
  • Syysprinssi (1996)
  • Arabian Lauri (1997)
  • Side (1998)
  • Paratiisin kartta (1999)
  • Aura (2000)
  • Safari Club (2001)
  • Äiti ja koira (2002)
  • Lyhytsiipiset (2003)
  • Rakkauden maanosat (2005)
  • Lemmikkikaupan tytöt (2007), Dziewczynki ze Świata Maskotek (2011)
  • Harry H (2007)
  • Parvekejumalat (2010), Bogowie na balkonie (2013)
  • Ivana B (2012)
  • Pääoma (2013)
  • Runoksia (2014)
  • Antautuminen (2015)
  • Lähestyminen (2016)

Poezja[edytuj | edytuj kod]

  • Saa kirjoittaa (2004)
  • Öisin olemme samanlaisia (2011)

Scenariusze filmowe[edytuj | edytuj kod]

  • Suuri illusioni (1985)
  • Rotta kotona (1987)

Ekranizacje[edytuj | edytuj kod]

  • Pelon maantiede, Geografie strachu (2000), reż. Alli Haapasalo
  • Syysprinssi (2016), reż. Alli Haapasalo

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j k Anja Snellman. Anja Snellman. [dostęp 2018-01-21]. (ang.).
  2. Anja Kauranen. Goodreads.com. [dostęp 2018-01-21]. (ang.).
  3. Anja Snellman (Kauranen). Papierowemysli.pl. [dostęp 2018-01-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-22)].
  4. a b c d e f g Anja Snellman. 375humanistia. [dostęp 2018-01-22]. (ang.).
  5. Anja Snellman. Bonnier Rights Finland. [dostęp 2018-01-21]. (ang.).
  6. Mitzi M. Brunsdale: Encyclopedia of Nordic Crime Fiction: Works and Authors of Denmark, Finland, Iceland, Norway and Sweden Since 1967. McFarland, 2016, s. 171. ISBN 978-0786475360.
  7. Anja (formerly Kauranen) Snellman. Nordicwomensliterature.net. [dostęp 2018-01-21]. (ang.).
  8. Dziewczynki ze Świata Maskotek. Granice.pl. [dostęp 2018-01-21].
  9. Bogowie na balkonie. Granice.pl. [dostęp 2018-01-21].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Mitzi M. Brunsdale: Encyclopedia of Nordic Crime Fiction: Works and Authors of Denmark, Finland, Iceland, Norway and Sweden Since 1967. McFarland, 2016, s. 171. ISBN 978-0786475360.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]