Archiwolta

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Archiwolta portalu bazyliki w Ziębicach
Archiwolta późnoromańska – tzw. Brama Olbrzyma w Katedrze św. Szczepana w Wiedniu

Archiwolta – zdobione ornamentami, profilowane lico łuku, arkady zamykającej portal lub każdy inny łukowo u góry zakończony otwór w ścianie budowli, najczęściej bogato zdobione[1][2][3].

Archiwoltę stosowano w architekturze wszystkich okresów i kierunków, zwłaszcza wczesnochrześcijańskiej, bizantyjskiej, przedromańskiej, renesansowej, manierystycznej i barokowej. W budownictwie islamu kształtowano ją np. z ułożonych na przemian dwubarwnych klińców, a w manieryzmie często zaznaczano boniowaniem[4]. Archiwolta występująca samodzielnie na płaszczyźnie muru nazywa się archiwoltą ślepą[1].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Sztuka świata. Słownik terminów A–K. tom 17, Warszawa: Wydawnictwo „Arkady”, 2013, s. 39, ISBN 978-83-213-4726-4.
  2. Słownik terminologiczny sztuk pięknych, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1996, 19, ISBN 83-01-12365-6.
  3. Witold Szolginia, Ilustrowana encyklopedia dla wszystkich. Architektura i Budownictwo, Warszawa: Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, 1975, s. 15.
  4. Krystyna Kubalska-Sulkiewicz (red.), Monika Bielska-Łach (red.), Anna Manteuffel-Szarota (red.), Słownik terminologiczny sztuk pięknych, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997, s. 19.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]