Bartłomiej Frydrych
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Miejsce spoczynku | |
Zawód, zajęcie |
Bartłomiej Frydrych (ur. 1800 w Suchedniowie, zm. 21 maja 1867 w Warszawie) – polski lekarz psychiatra, autor pierwszego podręcznika psychiatrii w języku polskim, oficer powstania listopadowego.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Syn Walentego Frydrycha i Tekli z Bieskich[1]. Ukończył Liceum Warszawskie. Studia lekarskie rozpoczął na Uniwersytecie Warszawskim, a ukończył na Uniwersytecie Wileńskim w roku 1827. Początkowo interesował się chirurgią, ale ostatecznie swoje zainteresowania skierował w kierunku psychiatrii. Od roku 1836 do końca życia pełnił funkcje lekarza ordynującego w Szpitalu Dzieciątka Jezus w Warszawie. Jako pierwszy polski psychiatra odbył podróż naukową do ośrodków dla umysłowo chorych w Niemczech i we Francji, z których ośrodki francuskie wywarły na nim pozytywne wrażenie jako wzór do naśladowania w Polsce.
W oparciu o te doświadczenia i własną praktykę opracował własny system leczenia. Opierał się on na stosowaniu niewielkich upustów krwi z rąk i nóg, przystawianiu pijawek do nosa, za uszami i na karku, podawaniu środków wymiotnych i soli rozwalniających, stosowaniu kąpieli oraz opium w połączeniu z innymi środkami, jak np. plastry z gorczycy na skórę. Mimo że Frydrych opowiadał się za łączeniem środków somatycznych i psychologicznych w terapii, to wykluczał ze swojego systemu leczenia wszelki wpływ muzyki i rozrywki na pacjenta.
W roku 1845 opublikował w języku polskim pierwszy podręcznik psychiatrii O chorobach umysłowych.
Poza tym jest autorem innych prac naukowych, w tym z zakresu chirurgii, a także sprawozdań z działania oddziału zamieszczanych w „Pamiętniku Towarzystwa Lekarskiego Warszawskiego”. Jako organizator dawał wskazówki i przyczynił się do wznoszenia w latach od 1840 do 1841 nowego budynku szpitalnego dla 50 chorych.
W 1837 ożenił się w Warszawie z Józefą Makarewicz (1815–1842)[2].
Pochowany został na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 16-1-3)[2][3].
Prace[edytuj | edytuj kod]
- O chorobach umysłowych. Warszawa: nakładem autora, 1845
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Bartłomiej Frydrych (M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego) [online], www.sejm-wielki.pl [dostęp 2017-11-22] .
- ↑ a b Cmentarz Stare Powązki: JÓZEFA FRYDRYCH, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-05-15] .
- ↑ Dnia 23go z.m. pochowane zostały na cmentarzu Powązkowskim zwłoki ś.p. Bartłomieja Frydrycha... Kurjer Warszawski R.46 nr 135 (17 czerwca 1867) s. 835
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Stanisław Pużyński (red.): Leksykon psychiatrii. Warszawa: PZWL, 1993, s. 163. ISBN 83-200-1712-2.
- Bożena Urbanek: Przemiany w teorii i praktyce opieki psychiatrycznej na ziemiach polskich w XIX wieku. Kwartalnik Historii Nauki i Techniki 1998, 2, 81-91. [1]
- Marcin Łyskanowski: Bartłomiej Frydrych (1800-1867) i jego poglądy na etiologię chorób psychicznych. Psychiatria Polska 4(2), ss. 203-206 (1970)
- Grażyna Herczyńska. Bartłomiej Frydrych 1800–1867. Postępy Psychiatrii i Neurologii 8 (4), 1999
- Absolwenci i studenci Cesarskiego Uniwersytetu Wileńskiego
- Absolwenci i studenci Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego
- Absolwenci Liceum Warszawskiego
- Absolwenci Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Wileńskiego
- Oficerowie powstania listopadowego
- Pochowani na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie
- Polscy psychiatrzy
- Urodzeni w 1800
- Zmarli w 1867
- Ludzie urodzeni w Suchedniowie