Brachidium

Brachidium (l.mn. brachidia) − szkielet dystalnej części ramion lofoforu, występujący u niektórych ramienionogów^[1].

Brachidium to wewnętrzny szkielet ramion lofoforu^[2], stanowiący wsparcie dla poruszającego nimi aparatu hydrostatycznego. W proksymalnej części opiera się na krurach, wapiennych wyrostkach, wychodzących z tylnej części skorupki grzbietowej^[3].

Istnieją dwa typy brachidium: pętla i spiralium^[1]. U Terebratulida brachidium ma postać pętlowato wygiętej taśmy. Niektóre kopalne Rhynchonelliformea (Spiriferida, Spiriferinida, Atrypida i Athyridida) miały skomplikowane brachidia w postaci dwóch stożkowatych (wyjątkowo podwójnych) spiral, zwanych spiraliami (l. poj. spiralium)^[4] i różniących się w poszczególnych rzędach ułożeniem^[5].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b AlwynA. Williams AlwynA., C. Howard C.C.H.C. Brunton C. Howard C.C.H.C., Morphological and anatomical terms applied to brachiopods, [w:] Roger R.R.R. Kaesler (red.), Treatise on Invertebrate Paleontology. Part H: Brachiopoda, Revised. Volume 1, Geol. Soc. America & Univ. Kansas, 1997, s. 423–440 .
↑ Armand R. Maggenti, Scott Lyell Gardner: Online Dictionary of Invertebrate Zoology. 2005, s. 138.
↑ Czesław Błaszak: Typ: ramienionogi − Brachiopoda. W: Zoologia. Bezkręgowce. Tom 1, część 2. Wtórnojamowce (bez stawonogów). Czesław Błaszak (red. nauk.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013.
↑ Adam T.A.T. Halamski Adam T.A.T. i inni, Aparaty brachialne ramienionogów — kolekcja G. Dubara (1896–1977), „Przegląd Geologiczny”, 55 (12/2), 2007, s. 1117–1118, ISSN 0033-2151 [dostęp 2024-02-01] .
↑ Sandra J.S.J. Carlson Sandra J.S.J., The Evolution of Brachiopoda, „Annual Review of Earth and Planetary Sciences”, 44 (1), 2016, s. 409–438, DOI: 10.1146/annurev-earth-060115-012348, ISSN 0084-6597 [dostęp 2024-02-01] (ang.).

[:0-1] AlwynA. Williams AlwynA., C. Howard C.C.H.C. Brunton C. Howard C.C.H.C., Morphological and anatomical terms applied to brachiopods, [w:] Roger R.R.R. Kaesler (red.), Treatise on Invertebrate Paleontology. Part H: Brachiopoda, Revised. Volume 1, Geol. Soc. America & Univ. Kansas, 1997, s. 423–440 .

[Maggenti&Gardner-2] Armand R. Maggenti, Scott Lyell Gardner: Online Dictionary of Invertebrate Zoology. 2005, s. 138.

[Blaszak-3] Czesław Błaszak: Typ: ramienionogi − Brachiopoda. W: Zoologia. Bezkręgowce. Tom 1, część 2. Wtórnojamowce (bez stawonogów). Czesław Błaszak (red. nauk.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013.

[4] Adam T.A.T. Halamski Adam T.A.T. i inni, Aparaty brachialne ramienionogów — kolekcja G. Dubara (1896–1977), „Przegląd Geologiczny”, 55 (12/2), 2007, s. 1117–1118, ISSN 0033-2151 [dostęp 2024-02-01] .

[5] Sandra J.S.J. Carlson Sandra J.S.J., The Evolution of Brachiopoda, „Annual Review of Earth and Planetary Sciences”, 44 (1), 2016, s. 409–438, DOI: 10.1146/annurev-earth-060115-012348, ISSN 0084-6597 [dostęp 2024-02-01] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]