Bronisław Kryński
 Ekspozycja w Żywym Mzueum Porcelany w Ćmielowie | |
| Data urodzenia |
1887 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
10 lutego 1945 |
| Zawód, zajęcie |
chemik, technolog |
Bronisław Kryński (ur. 1887, zm. 10 lutego 1945) – polski chemik i technolog, znany jako twórca metody wytwarzania różowej porcelany[1].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Dyplom inżyniera chemika uzyskał na Wydziale Chemii Kijowskiego Instytutu Politechnicznego. Po I wojnie światowej przybył do Warszawy, gdzie podjął studia na Politechnice Warszawskiej w celu uzyskania polskiego dyplomu. Studia ukończył w 1928 roku. W latach 1928–1932 pełnił więc funkcję kierownika technicznego Fabryka Porcelany i Wyrobów Ceramicznych w Ćmielowie. Od 1932 był kierownikiem technicznym całej firmy, nadzorując tym samym także oddział w Chodzieży. W latach 1930–1936, Kryński nadzorował także przyzakładową szkołę malarzy-zdobników oraz szkolił modelarzy[2].
Należał do grona twórców założonej w 1936 roku, Wytwórni Porcelany Świt sp. z o.o. w Ćmielowie. Był udziałowcem wytwórni oraz kierownikiem technicznym[2]. Odkrył i w 1936 roku opatentował technologię wytwarzania różowej masy porcelanowej wykorzystywanej do produkcji różowej porcelany[3]. Kryński był także autorem receptur mas porcelanowych do produkcji porcelany białej i niebieskawej oraz receptur na szkliwo koloru kości słoniowej i kobalt podszkliwny[4].
W trakcie okupacji niemieckiej podczas II wojny światowej, na początku 1942 roku Bronisław Kryński został aresztowany przez władze okupacyjne i osadzony w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu. Zmarł 10 lutego 1945 roku w obozie koncentracyjnym w Buchenwaldzie[2].
Opracowana przez Kryńskiego receptura wytwarzania różowej porcelany przez wiele lat uchodziła za utraconą[2]. Udało się ją odtworzyć staraniem jego córki Zofii Kryńskiej (zm. 2021) oraz właściciela Fabryki Porcelany AS Ćmielów – Adama Spały[5][6][7].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Różowa porcelana. manufakturastylu.pl. [dostęp 2023-01-15]. (pol.).
- ↑ a b c d Bożena Kostuch. Bronislaw Kryński – twórca ćmielowskiej różowej porcelany. „Spotkania z Zabytkami”. XXXI (7 (245)), s. 32, 2007. ISSN 0137-222X.
- ↑ Ćmielów – kolorowa porcelana. proszewycieczki.wordpress.com. [dostęp 2023-01-27]. (pol.).
- ↑ Tomasz Lis: Porcelanowa arystokratka. gosc.p. [dostęp 2023-01-27]. (pol.).
- ↑ Zmarła córka twórcy różowej porcelany [online], radio.kielce.pl [dostęp 2023-01-17] (pol.).
- ↑ Pierwsza w Polsce różowa porcelana z Ćmielowa [online], echodnia.eu [dostęp 2023-01-17] (pol.).
- ↑ O Manufakturze [online], as.cmielow.com.pl [dostęp 2023-01-17] (pol.).