Chłopczyca (styl)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez AndrzeiBOT (dyskusja | edycje) o 22:57, 23 kwi 2018. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Dziewczyna na statku (1929)
Alice Joyce (1926)

Chłopczyca – określenie młodych kobiet z Zachodu, przeciwstawiających się panującym w latach 20. XX wieku kanonom kobiecości. Prowadziły niezależny, ostentacyjny i prowokujący, jak na tamte czasy, styl życia, podkreślany również za pomocą ubioru, maskującego kobiece cechy fizyczne (biust, wcięcie w talii) i nadającego figurze wysmukłą, chłopięcą sylwetkę, a także fryzury (krótkie włosy).

Styl mody garçonne (fr. garçon = chłopiec) wprowadziła francuska projektantka, Coco Chanel[1]. Jej wizerunek „chłopczycy” przyjął się szybko w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych, gdzie został nazwany flapper (ang. podlotek, podfruwajka). Słowo flapper było używane jeszcze przed pojawieniem się stylu „chłopczyca”[2].

Kontrkultura „chłopczyc” powstała w okresie liberalizmu, społecznych i politycznych zawirowań, i zwiększonej transatlantyckiej wymiany kulturalnej, które nastąpiły po zakończeniu pierwszej wojny światowej, w tym również eksportu amerykańskiej kultury jazzu do Europy. Była oderwaniem się od moralności i konwencji epoki wiktoriańskiej[1].

Wydana w 1922 roku bestsellerowa powieść Chłopczyca (La Garçonne) francuskiego pisarza Victora Margueritte wywołała skandal obyczajowy.

Flappers w Stanach Zjednoczonych

Do jednych z pierwszych znanych „flapperek” zalicza się amerykańską pisarkę Zeldę Sayre Fitzgerald. Jej mąż, pisarz Francis Scott Fitzgerald, pisarka Anita Loos a także ilustratorzy tacy jak John Held Jr., Ethel Hays i Faith Burrows spopularyzowali wizerunek i styl życia „flapperek” w swojej twórczości. Ich „chłopczyce” były atrakcyjne, brawurowe i niezależne. Fitzgerald opisywał idealne „flapperki” jako „urocze, kosztowne i mające około dziewiętnastu lat”[3]. Held przedstawiał je na swoich rysunkach jako młode dziewczęta noszące rozpięte kalosze, które wydawały odgłosy „trzepotania” (ang. flap) podczas chodzenia[4][5].

Określenie flapper w połączeniu ze związanym z nim wizerunkiem „chłopczycy” pojawiło się po raz pierwszy w amerykańskiej kinematografii wraz z filmem The Flapper z 1920 roku[6]. Była to popularna wówczas produkcja w reżyserii Alana Croslanda, zrealizowana według scenariusza Frances Marion, z Olive Thomas w roli tytułowej[6]. Główna bohaterka sprzeciwia się konwencjom epoki wiktoriańskiej[6]. W 1917 Olive Thomas wystąpiła w podobnej roli, jednak nie użyto tam jeszcze terminu flapper. W swoich ostatnich filmach (zmarła we wrześniu 1920), aktorka ta była widziana już jako uosobienie tego stylu[7]. Pozostałe gwiazdy kina niemego, takie jak Clara Bow, Louise Brooks i Joan Crawford, wkrótce zbudowały swoje kariery w oparciu o ten sam wizerunek[6]. „Chłopczyca” stała się symbolem dla nowej generacji kobiet[6].

Do krytyków mody na „flapperki” zaliczała się amerykańska poetka i pisarka, Dorothy Parker. Napisała ona m.in. utwór The Flapper[8], w którym wyśmiewała ten trend. Sekretarz Pracy Stanów Zjednoczonych z kolei potępił „nonszalancję palącej papierosy, popijającej koktajle flapperki”[9]. Harwardzki psycholog stwierdził natomiast, że „flapperki” miały „najniższy poziom inteligencji” i stanowiły „beznadziejny problem dla nauczycieli”[9].

Chłopczyca idealna

The Flapper (Chłopczyca) na okładce magazynu Life, rysunek Franka Xaviera Leyendeckera (1922)
wygląd

Idealna „chłopczyca” była przeciwieństwem tzw. Gibson Girl[1]. Stosowała mocny makijaż[1], do tej pory zarezerwowany dla aktorek i kobiet lekkich obyczajów. Pudrowała twarz (początkowo dosyć jasno, później popularne stały się bardziej opalone twarze, o zdrowym wyglądzie), malowała usta szminką w kolorze nasyconej, głębokiej czerwieni, oczy w ciemnej oprawie podkreślała czarną kredką a na policzki nanosiła ruchem kołowym róż. Zamiast długich włosów upiętych w kok miała krótką fryzurę bob, później zastąpioną przez shingle bob i eton crop[1]. Do tego pasowały kapelusze bez ronda zwane cloche[1] i czapki newsboy (przypominające kaszkiety). Nie nosiła gorsetu ani innych zbędnych warstw odzienia krępujących swobodę ruchów[1]. Ubierała się w spódniczki lub sukienki z przedłużanym stanem, niepodkreślające biustu, talii ani bioder, często odkrywające ramiona, przyozdobione frędzlami. Ich długość stopniowo się zmniejszała od roku 1920, sięgając między 1925 a 1927 kolan[1]. Na nogach miała pończochy ze sztucznego jedwabiu (od 1923 roku), które czasem podwijała[1]. Jej buty miały płaskie[1] obcasy lub wysokie, osiągające 5-8 centymetrów wysokości[10]. Ubierała się także m.in. w bluzki z kołnierzami typu Piotruś Pan (małe, płaskie kołnierze o zaokrąglonych krawędziach)[1]. W celu uzyskania chłopięcej figury, dziewczyny ciasno owijały swoje piersi pasami materiału[1].

zachowanie

Idealna „chłopczyca” otwarcie piła alkohol, nosząc przy sobie piersiówkę, mimo panującej w Stanach Zjednoczonych prohibicji w latach 1919-1933[1]. Paliła papierosy[1] przez długie lufki. Uwielbiała tańczyć[1] i chodziła wieczorami do klubów jazzowych. Popularne były wówczas dynamiczne tańce, takie jak Charleston, Black Bottom oraz Shimmy[1]. Idealna „flapperka” kierowała automobilem i miała swobodne podejście do seksu[1]. „Chłopczyce” zaczęły chodzić na randki i uprawiały petting[1]. Tzw. petting parties[11], czyli prywatki, na których pary całowały się i przytulały, czasem przechodząc do „prawdziwego” pettingu, stały się bardzo popularne w latach 20. „Flapperki” posługiwały się również własnym slangiem, np. pieniądze nazywały cukrem (ang. sugar), a ładną lecz głupią dziewczynę określały mianem pomidora (ang. tomato)[11].

Galeria

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r Jennifer Rosenberg: Flappers in the Roaring Twenties. About.com. [dostęp 2011-03-03]. (ang.).
  2. ↑ „New Brunswick Times”, 24 lutego 1910. Cytat: And over in England, as I learned, they call a girl of about fifteen a “flapper.”. 
  3. ↑ Flappers. W: Jackie Hatton: St. James Encyclopedia of Popular Culture (2000). Cytat: lovely, expensive, and about nineteen.
  4. ↑ G. Stanley Hall. Flapper Americana Novissima. „Atlantic Monthly”. 129 (June 1922). s. 772. 
  5. ↑ Ralph K. Andrist (red.): The American Heritage: History of the 20's & 30's. New York: American Heritage Publishing Co., Inc., 1970, s. 130.
  6. ↑ a b c d e Memories of Olive. [w:] The E Pluribus Unum Project [on-line]. Assumption College. (ang.).
  7. ↑ Bruce Long (red.). The Life and Death of Olive Thomas. „Taylorology: A Continuing Exploration of the Life and Death of William Desmond Taylor”. Issue 33, September 1995. Arizona State University. (ang.). 
  8. ↑ Poems about the flapper. [w:] Clash of Cultures [on-line]. The Ohio State University, Department of History. [dostęp 2011-03-04]. (ang.).
  9. ↑ a b Introduction. Tango pirates and absinthe. W: Joshua Zeitz: Flapper: A Madcap Story of Sex, Style, Celebrity, and the Women Who Made America Modern. Broadway; Reprint edition, s. 6. ISBN 978-1400080540.
  10. ↑ Rachel Kemper: History of Costume. Nowy Jork: W W Norton & Co, grudzień 1977. ISBN 978-0-88225-137-0.
  11. ↑ a b Ella Hartung: The Flapper's Dictionary (1922). [dostęp 2011-03-03]. (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Chłopczyca_(styl)&oldid=53288823”