Cudowny chleb

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cudowny chleb
Cudowny chleb: podania, baśnie i opowieści cieszyńskie
Autor

Józef Ondrusz

Tematyka

Śląsk Cieszyński

Typ utworu

Zbiór legend

Wydanie oryginalne
Miejsce wydania

Warszawa

Język

polski

Data wydania

1984

Wydawca

Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza

Cudowny chleb – obszerne wydanie podań, baśni i opowiadań[1] (ok. 200) z okolic Śląsku Cieszyńskiego spisanych przez Józefa Ondrusza. W zbiorze znajdują się legendy dotyczące zakładania okolicznych miejscowości, legendy o Ondraszku i jego kolegach, o darkowskich utopcach, o Skarbniku Pusteckim, o skarbach-zwykle strzeżonych przez starca, który broni dostępu chciwcom, o magicznych przedmiotach, o rozmaitych królewnach, o Czarnej Księżnej z Cieszyna, o Złotogłowcu i inne.

Zdjęcie przedstawia fragment nagrobka - stelę. Ma ona kształt prostokątnej tablicy umieszczonej na postumencie. Na płycie wypisane są nazwiska pięciu pochowanych tu osób, wśród nich Józefa Ondrusza. Na postumencie przymocowana jest tablica, na której konturem narysowana jest książka, na jej okładce jest napis "cudowny chleb". Z przodu, przed postumentem, jest kompozycja ze sztucznych kwiatów i znicz.
Grób J. Ondrusza z wizerunkiem książki „Cudowny chleb”

Wydanie tej pracy było związane z dużym zainteresowaniem Godek śląskich, zbioru podań i baśni zebranych Ondrusza i wydanych w 1956[2]. Książka była niemalże kolejnym wydaniem Godek.... Pierwsze wydanie, nakładem Ludowej Spółdzielni Wydawniczej liczyło 30 tys. egzemplarzy[3]. Publikacja wznawiana w 1996 i 2018 roku[4]. Ukazało się też wydanie alfabetem Braille’a[5].

Ondrusz zrezygnował z honorarium za tę pozycję, przeznaczając dochód na dzieci niepełnosprawne[5].

Zebrany materiał doczekał się omówień w literaturze naukowej[6]. Książka oceniana jest jako „bardzo ważna dla Zaolzia[4]. W 2006 książka została wybrana "Książką Zaolzia"[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. J. Golec, S. Bojda: Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej. T. 3. Cieszyn 1998, s. 187.
  2. J. Golec, S. Bojda: Słownik biograficzny ziemi cieszyńskiej. T. 3. Cieszyn 1998, s. 186.
  3. a b Władysław Owczarzy. Ilustratorzy Ondruszowych baśni i legend. „Zwrot”. 58 (2), s. 39, 2007. Polski Związek Kulturalno-Oświatowy w Republice Czeskiej. 
  4. a b Danuta Chlup. „Cudowny chleb” na 100. urodziny. „Głos”, s. 1, 2018-03-09. 
  5. a b Jan Szymik. Rys biograficzny Józefa Ondrusza. „Biuletyn Ludoznawczy”. 22, s. 50, 2001. Polski Związek Kulturalno-Oświatowy w Republice Czeskiej. 
  6. E. Serafin: Cudowny świat baśni Józefa Ondrusza. „Literatura ludowa”. T. 53. 2009.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Józef Ondrusz – Město Český Těšín [dostęp 2020-02-25].